Sau khi hết giờ làm ở Cục cảnh sát, Lư Linh Vận trở về Bách Lý Họa Lang. Đầu đong đầy suy nghĩ, cô gõ cửa phòng làm việc của Hứa Quân Duệ.

Khi Lư Linh Vận bước vào, Hứa Quân Duệ đang cúi đầu làm gì đó trên máy tính bảng, vừa thấy Lư Linh Vận, không rõ vì lý do gì, ông vô thức tắt màn hình.

Lư Linh Vận nhìn thoáng qua, đoán được ẩn ý sâu xa của hành động này, nhưng cô không tỏ ra thái độ gì, chỉ như bình thường mà gọi một tiếng: “Sếp.”

“À, Vận Vận, sao thế?” Dường như Hứa Quân Duệ đoán được phần nào ý định của Lư Linh Vận, ông dịch người sang một bên trên sofa, chỉ vào chỗ trống bên cạnh, ý bảo Lư Linh Vận ngồi xuống nói chuyện.

“Có vài chuyện,” Lư Linh Vận ngồi xuống bên cạnh: “Muốn hỏi.”

“Hỏi đi.” Hứa Quân Duệ ngả người dựa vào lưng ghế, tay gác sau đầu: “Mặc dù con hỏi, chưa chắc chú sẽ trả lời.”

“Ừm.” Lư Linh Vận gật đầu, nhưng không nói ngay.

Hứa Quân Duệ cũng không thúc giục, chỉ nhìn sườn khuôn mặt của Lư Linh Vận, lẳng lặng chờ.

Không biết qua bao lâu, Lư Linh Vận từ từ dời mắt ra khỏi mũi chân của mình: “Chung Ngọc, cái tên này, sếp từng nghe chưa?”

Hứa Quân Duệ cau mày suy nghĩ một chút, lắc đầu: “Không có ấn tượng.”

“Sinh viên đại học Truyền Thông, đồng thời là biên tập của một fanpage tên là 《Loạn Ngữ》.” Nói đến đây, Lư Linh Vận ngẩng đầu quan sát biểu cảm của Hứa Quân Duệ, nhưng không phát hiện điều gì có giá trị từ biểu cảm của ông.

“Rồi sao nữa?”

“Lúc nghỉ hè, cô ta bất ngờ bị đột quỵ, giữ được mạng nhưng hoàn toàn mất năng lực giao tiếp.”

“Tuổi trẻ mà đột quỵ, rất hiếm thấy.” Hứa Quân Duệ cảm thán một chút: “Thế thì sao? Con cho rằng cô ta đột quỵ là do con người gây ra?”

“Là người nhà cô ta nghĩ thế.” Lư Linh Vận sửa lại: “Nhưng dù là bệnh viện hay cơ quan tư pháp cũng không tìm được gì.” Cẩn thận quan sát Hứa Quân Duệ: “Cho nên, bọn họ đã ủy thác phòng Dị Sự.”

Hứa Quân Duệ nhướng một bên lông mày.

“Nhưng phòng Dị Sự không nhận.”

Lần này, hai bên lông mày của Hứa Quân Duệ đều nhướng lên.

“Không nhận ủy thác, có nguyên nhân đặc biệt gì sao?” Lư Linh Vận hỏi.

“Có lẽ vậy.” Hứa Quân Duệ dang hai tay gác lên lưng sofa, chân bắt chéo.

Phản ứng của Hứa Quân Duệ nằm trong dự liệu của Lư Linh Vận, vì vậy cô không xoáy sâu vào đó mà đổi cách tiếp cận: “Sếp, chú có tin vào sự ngẫu nhiên và trùng hợp trên thế giới này không?” 

“Ngẫu nhiên và trùng hợp?”

“Ừm.”

Hứa Quân Duệ bật cười: “Nói sao nhỉ, ngẫu nhiên và trùng hợp, có khác gì tất nhiên đâu? Đều là kết quả cố định phụ thuộc vào tham số (*) cố định mà thôi.” Mặc dù sớm biết đây là bẫy mà Lư Linh Vận giăng ra, ông vẫn cam tâm tình nguyện nhảy vào.

(*) Tham số: Giá trị mà trị số có thể thay đổi trong một phạm vi nhất định, khi giá trị này thay đổi, sẽ phản ánh trạng thái hoặc tính chất khác nhau.

“Vậy nên mọi thứ đều được định sẵn? Chỉ cần biết tham số là gì, thì có thể tính toán được ‘kết quả’, cho dù là tất cả những gì đã xảy ra trong quá khứ xa xôi hay những điều chưa biết trong tương lai đều có thể tính được bằng cách này? Giống như 《Tấm gương》 của Lưu Từ Hân (*) sao?” Lư Linh Vận hỏi.

(*) Truyện ngắn khoa học viễn tưởng 《Tấm gương》 (镜子) của Lưu Từ Hân (tác giả tiểu thuyết Tam Thể).  

“Con có thể hiểu như vậy.” Hứa Quân Duệ gật đầu: “Thật ra, đại não của chúng ta cũng đang thực hiện những tính toán tương tự trong tiềm thức. Chẳng hạn như, con ở bên một người lâu, có thể đoán được suy nghĩ của đối phương. Đó là vì đại não của con, trong thời gian tiếp xúc lâu dài, đã mô phỏng ‘tham số’ hành vi của đối phương, sau đó trong tình huống mà con không ý thức được, nó tính toán kết quả dựa trên tham số ấy, tức là hành động, lời nói, suy nghĩ của đối phương.”

“Vậy, phương pháp tính toán này,” Ánh mắt của Lư Linh Vận đặt lên máy tính bảng trên bàn: “Các chú có không?”

Đáy mắt Hứa Quân Duệ lóe lên một cảm xúc khó hiểu.

“Vậy nên, mọi hành động của chú và chị Toa không phải là ngẫu nhiên, bao gồm lần gặp ở khách sạn A Pháp và McDonald’s.”

Hứa Quân Duệ nhún vai, không trả lời, như thể đang chờ Lư Linh Vận nói hết mọi phỏng đoán và nghi ngờ, rồi từ từ suy nghĩ cách đối phó.

Nhưng Lư Linh Vận không để ông được như ý: “Vậy nên, từ chối ủy thác về chuyện của Chung Ngọc, cũng là vì lý do này sao? Bởi vì ‘tham số’ của ủy thác này dẫn đến ‘kết quả’ mà các chú không mong muốn.”

Cánh tay phải đang gác trên lưng ghế sofa của Hứa Quân Duệ hạ xuống, ông gãi tai rồi gật đầu: “Có thể nói như vậy.”

“Bởi vì Tư Thời?” Lư Linh Vận lại hỏi.

Lần này, cảm xúc trên khuôn mặt Hứa Quân Duệ trở thành sự ngạc nhiên rõ rệt: “Tại sao?” Sau sự ngạc nhiên, ông không trả lời mà hỏi ngược lại.

“Chú từng nói, ở thời đại của chú, tất thảy mọi thứ đều bị ‘theo dõi’. Như vậy không khó để đoán được, sự ‘theo dõi’ này chính là thông qua ‘tham số’ để tính toán ‘tương lai’. Lư Linh Vận thu hồi tầm mắt, nhìn đồng hồ đeo trên cổ tay mình: “Mọi hành động đều có giới hạn, trong giới hạn có thể làm bất cứ điều gì, nhưng một khi vượt qua giới hạn, sẽ bị ‘xóa sổ’, đúng không?”

“Trí nhớ tốt thật, rồi sao nữa?”

“Cho nên, con nghĩ, liệu có phải thời đại này cũng như thế không, chỉ là chúng ta không biết mà thôi. Trước mặt mỗi người chúng ta đều có một ranh giới không thể vượt qua, và người giám sát ranh giới đó, chịu trách nhiệm xóa sổ những kẻ vượt quá giới hạn, chính là……” Bất ngờ nắm chặt tay: “Tư, Thời.”

Bốp, bốp, bốp. Hứa Quân Duệ vỗ tay.

Nghe những tiếng vỗ tay nhịp nhàng này, nếu là bình thường, chắc chắn sẽ khiến mình phấn khích một lúc lâu, nhưng lúc này, tiếng vỗ tay ấy chẳng thể làm cho Lư Linh Vận vui vẻ chút nào.

“Con đoán đúng bảy tám phần rồi, chú cũng không cần tiếp tục giấu giếm nữa.” Hứa Quân Duệ lại dựa vào lưng ghế sofa: “Con nói không sai, bọn chú từ chối ủy thác kia, quả thật bởi vì nếu nhận nó, tương lai của bọn chú sẽ lệch hướng.”

“Nhưng có một điều.” Hứa Quân Duệ giơ một ngón tay lên: “Con hiểu sai rồi. Dù là Thời Chủ hay Cục quản lý Thời không, từ trước đến nay chưa bao giờ quan sát và tính toán giới hạn dựa trên góc độ cá thể, thứ bọn họ quan trắc (*) là một tổng thể được gọi là ‘loài người’. Nếu bọn họ phát hiện hành động của tổng thể này dẫn đến một tương lai lệch khỏi mong muốn của bọn họ, bọn họ sẽ tiến hành chỉnh sửa. Có rất nhiều cách để chỉnh sửa đường lệch, họ sẽ chọn cách ít tổn thất nhất, can thiệp hoặc loại bỏ cá thể quan trọng nhất.”

(*) Quan trắc: Quan sát và đo lường đánh giá.

“Như vậy, Chung Ngọc là cá thể kia sao?” Lư Linh Vận hỏi.

“Chuyện này thì chú không biết. Tuy bọn chú có mang theo chương trình có thể tính toán quá khứ và tương lai, nhưng vì phần cứng hữu hạn, cho dù dùng máy tính tối tân nhất của thời đại này, cùng lắm cũng chỉ có thể đạt được 0.001% kết quả hoàn chỉnh, hơn nữa 0.001% này còn được hiển thị dưới dạng một đống ký hiệu toán học, sau khi phiên dịch xong, lượng thông tin còn bị giảm xuống 50%. Kết quả không thể thị giác hóa, không thể ‘thấy’ quá khứ và tương lai, chỉ có thể nhìn vào những con số ấy và cố gắng coi chừng ranh giới kia.”

“Tại sao?” Lư Linh Vận đột nhiên hỏi một câu khó hiểu.

“Tại sao cái gì?”

“Tại sao phải coi chừng ranh giới? Nếu con đoán không sai, nguyên tắc cơ bản của giới hạn không đe dọa đến sự thống trị của Cục quản lý Thời không đúng không? Nói cách khác, chỉ cần ngoan ngoãn làm người bình thường, làm những việc mà người thời đại này nên làm, thì hoàn toàn không có khả năng vượt ranh hoặc làm lệch hướng tương lai, phải không? Phòng Dị Sự cần coi chừng ranh giới, chẳng lẽ bởi vì……” Cô nheo mắt lại: “Phòng Dị Sự đang làm những việc có thể làm lệch hướng tương lai?”

“Làm những việc có thể làm lệch hướng tương lai? Ha ha ha ha ——” Hứa Quân Duệ bật cười: “Vận Vận à  Vận Vận ơi, sự tồn tại của bọn chú chính là ‘việc có thể làm lệch hướng tương lai’ đấy. Bởi vì chú đến từ kỷ Loạn Thời, chú biết rất nhiều bí mật của Cục quản lý Thời không.”

“Thật sao?”

“Không thì sao?”

“Nếu là vậy, tại sao các chú lại tồn tại ngay từ đầu? Nếu việc các chú đến thời đại này vốn dĩ chính là ‘vi phạm’, vậy tại sao Tư Thời không loại bỏ các chú ngay từ đầu? Khoan đã,” Lư Linh Vận đột nhiên ý thức được điều gì đó, cô nhíu mày: “Ngay từ đầu, Tư Thời…… ông ngoại con?” Cô nhìn Hứa Quân Duệ.

“Có lẽ vậy.” Thấy Lư Linh Vận tự liên kết nhiều manh mối với nhau, đúng hay sai đều không quan trọng, Hứa Quân Duệ quyết định dùng chiêu lấy bất biến ứng vạn biến, nhún vai đùa giỡn.

Tư Thời chỉ có một, nếu ông ngoại là Tư Thời, thì Tư Thời hiện tại của người kế nhiệm của ông ngoại. Năng lực của ông ngoại đã truyền lại cho mình, cho nên ông đã phản bội Cục quản lý Thời Không. Cho nên, cái chết của ông ngoại……

“Vậy con thì sao?”

“Hả?” Hứa Quân Duệ bị câu hỏi nhảy cóc này làm cho ngớ người.

“Nếu con nhúng tay vào chuyện của Chung Ngọc thì sao? Tương lai sẽ lệch hướng sao?” Vẻ mặt của Lư Linh Vận rất nghiêm túc.

Lần này, Hứa Quân Duệ không thể lập tức trả lời, cũng không thể lập tức từ chối trả lời.

“Đáp án là…… không, đúng không?” Nhìn vẻ mặt phức tạp của Hứa Quân Duệ, Lư Linh Vận thốt ra câu này.

Hứa Quân Duệ do dự gật đầu một cái.

“Nhưng chú không trả lời ngay.” Lư Linh Vận nói.

“Theo lý luận của chú, tương lai có thể được tính toán thông qua tham số, cho nên chú có thể dùng cách này để tính toán kết quả của mỗi hành vi của mình. Như thế, nếu đơn giản hóa mọi thứ và đưa vào một hàm số, ‘tương lai’ là biến giải thích [1], hành vi của chú là biến độc lập [2], còn tất cả những thứ khác đều là biến kiểm soát [3] hoặc số hạng không đổi, bao gồm cả con. Nói cách khác, trong chương trình của chú, hành vi của con đã được định sẵn, có thể can thiệp vào tương lai chỉ có hành vi của chú mà thôi.” 

[1] Biến giải thích (explanatory variable): là biến số đóng vai trò nhất định trong việc giải thích hay lý giải nguyên nhân gây ra sự biến thiên của biến phụ thuộc trong phân tích hồi quy. Nó thường xuất hiện ở vế phải của phương trình.

[2] Biến độc lập (independent variable): là các yếu tố, điều kiện khi bị thay đổi trên đối tượng nghiên cứu sẽ ảnh hưởng đến kết quả thí nghiệm. 

[3] Biến kiểm soát (control variable) là một dạng biến được kiểm soát trực tiếp để chúng không đổi trong suốt quá trình nghiên cứu, nó có thể không ảnh hưởng đến mục tiêu nghiên cứu nhưng lại được kiểm soát vì có thể chúng sẽ ảnh hưởng đến kết quả (ví dụ kiểm soát nhiệt độ phòng cố định trong suốt khoảng thời gian thực hiện thí nghiệm).

“Nếu như vậy, chú hoàn toàn có thể không cần suy nghĩ mà trả lời ngay là ‘không’, nhưng thực tế thì chú lại không làm vậy.”

Hứa Quân Duệ cau mày.

“Bởi vì chú đã đặt con vào ‘biến độc lập’ phải không? Bởi vì con không phải người bình thường của thời đại này, không thể làm biến kiểm soát, phải không? Sự hiện hữu của con và sự tồn tại của chú, đều là ‘việc có thể làm lệch hướng tương lai’ đúng không? Hoặc có thể nói, con so với chú, các chú, càng dễ làm lệch hướng tương lai hơn.” Sau một loạt câu hỏi, cô dừng lại một chút: “Bởi vì năng lực của con.”

Cho nên, chuyện của Vương Thắng và Chung Ngọc, rất có thể đều do Tư Thời gây ra, mà lý do ban đầu Tư Thời ra tay, là mình.

Như vậy, phòng Dị Sự……

Thấy Hứa Quân Duệ thật lâu không trả lời, Lư Linh Vận trực tiếp bắt đầu đợt tấn công tiếp theo: “Vậy nếu có một việc không thể không làm, nhưng lại được tính toán rằng sẽ làm lệch hướng tương lai thì sao? Các chú sẽ làm thế nào?”

Hứa Quân Duệ thở dài: “Nếu như việc kia không thể không làm, mà lại buộc phải tránh làm lệch tương lai, thông thường trước tiên chú sẽ can thiệp vào biến kiểm soát khác để trung hòa kết quả gây ra bởi biến độc lập.”

“Nói cách khác, là tiến hành ‘thay đổi sự kiện’.” Lư Linh Vận tiếp lời.

“Có thể hiểu như vậy. Nó kiểu như, tương lai bình thường là hôm nay rạp xiếc của Bách Lý Họa Lang bởi vì một nhân viên chủ chốt gặp tai nạn nên không thể tiến hành như thường lệ, chú muốn ngăn cản nhân viên kia gặp tai nạn, mà ngăn chặn đơn thuần lại sẽ khiến buổi biểu diễn vẫn như cũ, dẫn đến tương lai thay đổi trên diện rộng……”

“Thế nên chú có thể ngăn cản nhân viên đó gặp tai nạn bằng cách phá hỏng thiết bị của rạp xiếc, khiến buổi diễn diễn không thể diễn ra.” Lư Linh Vận lại nói tiếp: “Nhưng, thiết bị bị hỏng sẽ ảnh hưởng đến những người vốn không nên bị ảnh hưởng, chẳng hạn như người quản lý thiết bị bị quở trách, người sửa chữa thiết bị phải tăng ca……”

“Những chuyện nhỏ nhặt này không đủ để khiến tương lai thay đổi trên diện rộng, trong phạm vi sai số, vậy là được rồi, không phải sao?” Hứa Quân Duệ lại nói: “Hay là, con cho rằng làm như vậy là không đúng, vì chú không có quyền can thiệp vào cuộc sống của người khác?”

Lư Linh Vận không lên tiếng, nhưng biểu cảm của cô đã bộc lộ suy nghĩ trong lòng.

“Không có quyền can thiệp vào cuộc sống của người khác? Vận Vận,” Hứa Quân Duệ đứng lên: “Con thật sự nghĩ vậy sao? Con người sống trên đời, có thể ‘không can thiệp vào cuộc sống của người khác’ sao? Chẳng hạn như hôm nay con vô tình va phải một người trên đường, cú va chạm đó của con khiến người đó không kịp bắt xe bus, đi làm muộn rồi bị sa thải, chẳng lẽ như thế không tính là ‘can thiệp vào cuộc sống của người đó’ sao?”

“Điểm khác biệt duy nhất so với sử dụng ‘thuật toán sự kiện’, cùng lắm chỉ có hai chữ ‘cố ý’. Nhưng chỉ như thế, có thể tạo ra sự thay đổi về bản chất hay không? Chẳng qua chỉ là sự khác biệt giữa cố ý và vô ý, biết và không biết mà thôi, kết quả đều như nhau. Tại sao vì sự khác biệt nho nhỏ này mà con xếp thuật toán sự kiện thành ‘không chính xác’, nhưng lại xếp chuyện sau thành ‘bình thường’.”

Lư Linh Vận cắn môi.

“Vận Vận à, con người là sinh vật dễ thấy cây không thấy rừng.”

“Vậy phòng Dị Sự…… năng lực của con……” Cuối cùng Lư Linh Vận vẫn không thể thốt ra những gì đã luẩn quẩn trong lòng từ lâu.

Nhưng khi Hứa Quân Duệ nhìn cô, ông lại đọc được những băn khoăn và suy nghĩ không thể nói ra của cô, ông vỗ vai Lư Linh Vận: “Một trong những ý nghĩa tồn tại của phòng Dị Sự, quả thật để loại bỏ sự lệch hướng tương lai bằng cách can thiệp vào các biến kiểm soát, hơn nữa con sử dụng năng lực, cũng thật sự làm dao động tương lai ở một mức độ nhất định, nhưng điều đó không thể trở thành lý do để từ nay về sau con bó chân bó tay.”

“Nhưng mà……”

Hứa Quân Duệ ngắt lời cô: “Thế giới này không nợ con, con cũng không nợ thế giới này, không nợ bất cứ ai, cho nên đừng tự gánh tất cả lên vai mình. Nghĩ quá nhiều, biết quá nhiều, chưa chắc đã là chuyện tốt, muốn làm gì thì cứ làm, che mắt thì che mắt thôi. Mấy chuyện nhỏ nhặt của con, không đủ trở thành phiền phức của phòng Dị Sự đâu.”

“…… Ừm.” Dừng lại một lúc lâu, cô khẽ nói: “Cảm ơn.”

Lư Linh Vận rời khỏi văn phòng, mang theo những suy nghĩ còn phức tạp hơn lúc bước vào.

Nhìn bóng lưng Lư Linh Vận rời đi, Hứa Quân Duệ không khỏi nhớ đến lời Bành Toa từng nói hôm ấy: “Con bé biết nhiều hơn những gì chúng ta nghĩ rất nhiều.”

Vận Vận à Vận Vận, rốt cuộc con đã biết những gì rồi?