Có thể nói sự kiện sinh ra vì nhà báo và nhà báo sinh ra vì sự kiện.
Những con vật nuôi nhà bà Đỏ một thời hâm nóng các trang báo và nuôi sống các tòa soạn. Nhưng rồi bọn chúng con này chả thèm kêu tiếng con kia nữa. Báo chí chẳng còn tin gì hấp dẫn để khai thác, các sạp báo vắng hẳn cảnh độc giả nườm nượp xếp hàng để hóng tin lũ chó heo gà trong vườn nhà bà Đỏ.
Khu du lịch độc đáo đóng cửa không kèn không trống. Du khách, các nhà báo, các quan chức đầu tỉnh lần lượt biến mất - cũng vội vàng như khi họ xuất hiện.
Cho đến một ngày trời buồn như mộng mị, chàng nhà báo trẻ lún phún ria mép đảo qua làng, do buồn chân và do rảnh rỗi.
Trong khi lang thang trên đường mòn, đầu óc đang cụp lại như chiếc ô của chàng bỗng xòe ra khi lọt vào tai những mẩu đối thoại kỳ lạ.
Những “chiếp un un”, “ăng gô gô” dội vào óc chàng làm mọc lên vô vàn những dấu hỏi.
- Cái quái gì thế nhỉ? - Nhà báo trẻ tự hỏi, vành tai giăng ra hết cỡ để mong đánh lưới không sót một mẩu câu nào, rồi kéo sụp nón xuống trán, mở máy ghi âm tí hon nhét vào túi áo, chàng bắt đầu lẽo đẽo bám theo những người dân làng để sung sướng nhận ra mình đang đối diện với một sự kiện ngôn ngữ có thể là lớn nhất của thế kỷ.
Giống như mọi con đường đều dẫn đến La Mã, mọi chỉ dẫn của những người dân được phỏng vấn đều dẫn chàng nhà báo đến trước ngõ nhà bà Hai Nhành.
Phần tiếp theo bạn đọc có thể đoán ra: một nhà báo dẫn theo hai nhà báo, hai nhà báo dẫn theo bốn nhà báo và mọi nhà báo đều được bà Hai Nhành sốt sắng dẫn đến trước hàng rào nhà bà Đỏ.
- Mình phải làm sao đây, thưa hai thầy? - Chiếc mõm ngắn của thằng Mõm Ngắn hết quay sang thằng Lọ Nồi lại quay sang Đuôi Xoăn - Vẫn... vẫn...
Mõm Ngắn ấp úng, nó sợ nói sai sẽ làm phật ý sư phụ Đuôi Xoăn cộc tính.
- Đúng rồi đó, trò! - Lọ Nồi khẽ liếc mắt về phía hàng rào, thấp giọng - Chúng ta vẫn trò chuyện bình thường...
- Thế thầy không sợ bọn họ quấy rầy chúng ta như lần trước sao? - Mõm Ngắn dè dặt hỏi lại.
- Chẳng việc gì phải sợ! - Lọ Nồi hừ giọng.
- Nhưng các bác gà trống nhà hàng xóm sẽ gáy inh tai. - Mõm Ngắn nói giọng hoang mang - Và thầy Đuôi Xoăn sẽ ngứa ngáy và mắc tè suốt đêm...
- Nghe nè, trò Mõm Ngắn! - Lọ Nồi đặt chân lên đầu tên đệ tử lắm lời - Cuộc sống không phải lúc nào cũng giống như dòng nước phẳng lặng. Đôi khi chúng ta cần quăng một tấm lưới ra thật xa và kéo về một mẻ náo nhiệt, điều đó cũng không tệ lắm đâu!
Mõm Ngắn đã thấy yên lòng. Những ngày vừa qua, nó cảm thấy cuộc sống giống như một con tàu bị chết máy - im lìm và buồn tẻ. Nhưng nó chẳng biết làm gì ngoài việc lẽo đẽo đi theo sư phụ Đuôi Xoăn và Lọ Nồi, đầu óc hoàn toàn trống rỗng.
Bây giờ nghe Lọ Nồi phán một câu hợp ý nó quá, triết lý lại sâu sắc làm sao, Mõm Ngắn khoái chí vẫy đuôi lia lịa và ngoác mõm reo to (quên rằng sư phụ nó trước đây từng nói ngược lại những điều vừa nói bằng một triết lý cũng sâu sắc không kém):
- Chiếp chiếp gô!
Bên kia hàng giậu, bà Hai Nhành hãnh diện phiên dịch cho các nhà báo:
- Con cún này vừa nói “cảm ơn” đó!
26
Bọn chíp hôi nhà chị Mái Hoa xưa nay tự xem mình là phận đàn em. Các anh Lọ Nồi, Đuôi Xoăn và Mõm Ngắn làm gì tụi nó đều răm rắp làm theo.
Lần này cũng vậy, theo gương các anh tụi nó sẵn sàng hợp tác với cánh nhà báo bằng cách liến thoắng trình diễn bản hòa tấu “chiếp chiếp, un un, gô gô” không một chút băn khoăn.
Chỉ có con Cánh Cụt ngây thơ là thắc mắc:
- Rồi chúng ta sẽ được ăn uống phủ phê phải không anh?
Đuôi Xoăn gật đầu:
- Ờ.
- Tụi em sẽ không còn phải dãi nắng dầm mưa ngoài vườn để bắt giun...
Đuôi Xoăn ngoáy tít cái đuôi xoăn, hể hả:
- Rõ ràng là vậy!
- Mà sống ườn ra cho người khác lo như vậy thì coi như là không sống, đúng không anh?
Cứ như thể con gà con vừa mổ vào mặt con heo con một cú đau điếng. Cái đuôi xoăn của thằng Đuôi Xoăn xoắn thêm một vòng rồi dừng lại, cứng đơ, như một cái đuôi giả ai vừa gắn vào mông nó. Mắt nó ngầu đỏ và long lên một cách bất thường, dấu hiệu cho biết nó muốn nhảy xổ vào con Cánh Cụt lắm rồi.
Trong khi Đuôi Xoăn có vẻ không kiềm được ý định tẩn cho con gà bướng bỉnh một trận thì Lọ Nồi đang cố làm hết cách để điều đó đừng xảy ra. Nó bước qua trái một bước, đứng chắn trước bộ mặt phừng phừng của thằng em và ôn tồn nói với con gà con:
- Này, Cánh Cụt! Em thuộc bài lắm! Nhưng chúng ta làm điều này vì niềm vui chứ không phải vì miếng ăn.
Nó tiếp tục thuyết giảng, tai vẫy nhè nhẹ:
- Em vẫn có thể đi nhặt sâu hay bắt giun nếu em thấy rằng đó là sự lao động chính đáng và lương thiện.
Dưới giàn su su, heo con nói về lao động và niềm vui, chó con và gà con gật gù tán thưởng.
Nhưng mẹ của heo con, mẹ của chó con và mẹ của gà con thì để tâm trí của mình trôi theo một hướng khác, thực tế hơn.
Chị Nái Sề rung rung đôi vú:
- Những ngày huy hoàng sắp trở lại với chúng ta.
Chị Mái Hoa rung rung đôi cánh:
- Chúng ta sắp trở lại với những ngày huy hoàng.
Chị Vện rung rung đôi tai:
- Cả hai câu đều đúng.
Khi một bộ phận nào đó trên cơ thể rung rung (con người thì chắc là... rung đùi trong trường hợp này) có nghĩa lòng dạ đang hoan hỉ lắm.
Các bà mẹ heo, bà mẹ chó, bà mẹ gà không chỉ bộc lộ niềm hoan hỉ bằng những mẩu câu.
Kể từ ngày các nhà báo thậm thụt xì xào bên kia hàng rào, chị Nái Sề, chị Vện và chị Mái Hoa như trẻ lại nhiều tuổi. Từ giã máng ăn sát vách, thanh gỗ trên nóc nhà và đống rơm ấm áp trước cửa chuồng, cả ba thường xuyên lang thang hàng giờ dưới giàn su su và đậu que, xuyên qua các luống cải, vồng cà, nắng trên vai và lá thỉnh thoảng rụng trên lưng, cuối cùng dừng lại ở vạt đậu bắp kế hàng rào để ríu rít trò chuyện như những cô gái mới lớn đang thi nhau khoe mối tình đầu.
Dĩ nhiên, họ trò chuyện bằng thứ ngôn ngữ mà họ biết các nhà báo rình rập ngoài kia muốn nghe, và vì họ cố ý gân cổ nhấn nhá nên những tràng “gô gô, un un” ngân lên leng keng như phát từ một đội kèn đồng.
27
Ông an ninh lẽ ra phải là người đến vườn nhà bà Đỏ sớm nhất - đúng như chức trách, nhưng lại là người đến muộn nhất.
Khi các bài tường thuật đầu tiên về thứ ngôn ngữ kỳ lạ có thể dùng để giao tiếp giữa người và vật bắt đầu loang ra trên mặt báo, ông động vật hoang dã, ông du lịch và bà kế hoạch đầu tư là những quan chức nhanh chân nhất có mặt ở nhà bà Đỏ.
Ông động vật hoang dã đến để một lần nữa nung nấu ý định thúc ép Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế đưa các con vật đặc biệt này vào sách Đỏ trong hội nghị Công ước Liên hợp quốc về đa dạng sinh học sắp diễn ra tại Ấn Độ.
Ông du lịch đến với một dự án vĩ đại trong đầu nhằm khuếch trương hình ảnh và thanh thế của ngành du lịch, lần này không chỉ thu hút khách nội địa mà còn muốn vươn tới tận bờ bên kia của Thái Bình Dương, với mục tiêu là những du khách rủng rỉnh ngoại tệ.
Bà kế hoạch đầu tư đến để nghe kế hoạch đầu tư của ông động vật hoang dã và ông du lịch bằng gương mặt nở hoa, sau đó gương mặt bà nở hoa đợt hai khi nghĩ đến ngày những dự án khổng lồ kia kết trái.
Ông thuế vụ đến ngay sau đó, trong sự im lặng đáng ngờ như thể cỏ mùa hè nuốt êm cả tiếng chân lẫn tiếng nói của ông. Thực ra ông không nói tiếng nào từ tám giờ sáng đến tám giờ tối không phải vì ông không muốn nói gì hay không có gì để nói, chỉ là vì ông đang mải nhẩm đếm số thuế ông sẽ thu được trong những ngày sắp tới và vì cứ mỗi lần đếm tới con số hàng tỉ ông lại lâng lâng sung sướng khiến đầu óc đột ngột lãng đi, thế là ông phải loay hoay đếm lại từ đầu.
Bà y tế xuất hiện gần như cùng lúc với ông thuế vụ. Ngược lại với ông thuế vụ, bà y tế nói luôn mồm. Bà nói say sưa đến mức có nhiều lúc bà nói đến mười lăm phút để diễn tả điều người khác chỉ cần nói trong mười lăm giây. Sở dĩ bà dông dài những điều cần ngắn gọn, chẳng qua bà không biết ngành y tế sẽ được lợi lộc gì và được bao nhiêu trong các dự án hấp dẫn này.
Ba ông và một bà còn lại đành phải bấm bụng nghe bà y tế huyên thuyên về tầm quan trọng của công tác kiểm dịch và phòng dịch, ích lợi to lớn của các loại vắc xin và vai trò quyết định của việc kiểm tra thức ăn dành cho gia súc và gia cầm.
Mãi đến khi các nhà ngôn ngữ học, sinh học và tâm lý học theo chân các quan chức kể trên xéo gần nát các luống rau nhà bà Đỏ, ông an ninh mới lò dò xuất hiện.
Ông bước vào khu vườn, mặt lạnh dưới 00, hai tay thọc túi quần, động tác gây cho những người yếu bóng vía đinh ninh ông đang mân mê hai khẩu súng bí mật, ngoài khẩu thứ ba lủng lẳng công khai nơi thắt lưng.
Khi ông làm thinh, ria mép ông vẫn rung rung như thể ông đang giấu một cái nghiến răng đằng sau nó. Và khi ông nói thì hàm ria đen rậm của ông càng rung bần bật.
Ông an ninh nói gì?
Ông lằm bằm:
- Không được! Không được!
Sau khi lằm bằm, ông làu bàu:
- Không ổn! Không ổn!
Sau khi làu bàu, ông lèm bèm:
- Không xong! Không xong!
Khi nói “không được”, ông thấp thỏm nghĩ đến những khó khăn trong việc quản lý những công dân trao đổi thông tin bằng thứ ngôn ngữ mà ngành an ninh đến nay vẫn chưa hoàn toàn nắm bắt được.
Khi nói “không ổn”, ông lo lắng nghĩ đến một việc còn phức tạp hơn: không những các công dân đó trò chuyện với nhau bằng thứ ngôn ngữ kỳ bí mà đám vật nuôi của họ cũng có khả năng sử dụng thuần thục thứ ngôn ngữ quái chiêu này. Tệ hơn nữa là chó có thể liên lạc với người, người có thể tâm sự với heo...
Khi nói “không xong”, ông không chỉ thấp thỏm và lo lắng mà còn cả đau đớn khi bà y tế và ông thuế vụ, hai đồng minh thân cận trước đây của ông, lần này có vẻ ngả về phe của ông động vật hoang dã, ông du lịch và bà kế hoạch đầu tư.
Tự nhiên ông an ninh cảm thấy cô đơn.
Suốt thời gian qua, ông vùi đầu vào các bộ phim Walt Disney nhưng chẳng thu hoạch được điều gì đáng kể. Bệnh nghề nghiệp khiến ông chỉ nhớ tới những nhân vật phản diện và những âm mưu. Ông không có ấn tượng gì đặc biệt với nàng Bạch Tuyết, chỉ bị ám ảnh bởi mụ hoàng hậu độc ác. Ông quên mất nàng Cinderella nghèo khổ và lương thiện, chỉ cháy bỏng trong đầu hình ảnh ba mẹ con bà mẹ kế Tremaine thâm hiểm và xảo quyệt. Trong những cơn ác mộng, ông chưa một lần gặp lại chàng Aladdin dễ mến, chỉ toàn thấy tể tướng Jafa đầy quỷ kế lượn tới lượn lui...
Thật khó để một tâm hồn trở nên thân thiện và rộng mở khi nhìn đâu, kể cả trong phim, cũng thấy toàn những kẻ khả nghi và những tên thủ ác.
Đó là lý do tại sao ông an ninh hết lằm bằm đến làu bàu rồi đến lèm bèm, rồi tua lại từ đầu như ông đang gài trong cổ họng một cuộn băng cát-xét tí hon.
Hôm ông an ninh đặt chân đến vườn nhà bà Đỏ, thời tiết mới đẹp làm sao. Trời xanh ngăn ngắt, mặt trời đang vùi mặt sau những đám mây bồng bềnh. Cũng có thể ông mặt trời đang ngậm chiếc tẩu thuốc và nhả ra từng cụm mây trắng và dày đến nỗi che khuất cả gương mặt đỏ tía của ông. Trong không gian, cỏ tháng tám thơm lừng, mùa thu ngập ngừng sang trên các nhánh cây và chim hót véo von.
Tiếc là mải lo nghĩ, ông an ninh không cảm nhận và thưởng thức được những gì thiên nhiên ban tặng.