Ninh Tiểu Thành rất biết chạy theo trào lưu, khi bạn cùng trang lứa đang tích cực nỗ lực chuẩn bị thi đại học thì anh bị phim ảnh và game tư bản chủ nghĩa đầu độc, một lòng muốn xuất ngoại. Lúc đó vừa qua thế kỷ mới, năm 2000 hot chuyện sang Mỹ du học, anh vừa luyện tiếng Anh vừa tham gia trại huấn luyện, vất vả tròn nửa năm mới nhận được giấy báo trúng tuyển của một trường đại học bên Mỹ.
Khi đó rất ít người cùng tuổi với anh có ý nghĩ xuất ngoại, cha mẹ Tiểu Thành rất lo cho con trai.
Đại học nước ngoài và chế độ chính quy trong nước không giống nhau, chú ý về điểm số, đủ điểm là có thể tốt nghiệp, ở nước ngoài lạ nước lạ cái, Ninh Tiểu Thành từng trải qua những ngày vất vả, thuê phòng, rửa chén, bị kỳ thị, cũng từng bị người nước ngoài chỉ vào mũi mắng.
Mỗi năm được nghỉ về quê, anh cũng từng nghĩ hay là không quay lại nữa. Vất vả lắm mới chịu đựng suốt năm năm, học xong thạc sĩ, cuối cùng vào năm 2006 anh tốt nghiệp, khi tất cả mọi người đều cho rằng thằng oắt này sẽ ở lại Mỹ kiếm đô la cưới vợ Tây thì Ninh Tiểu Thành lại cuốn gói xách hai va ly trở về.
Đúng là kỳ lạ.
Có người tò mò bá cổ hỏi anh, không có ý tốt:
- Thành, sao mày về? Nước ngoài đâu dễ sống chứ.
Tiểu Thành rít Chienmen (1) bao mềm trong miệng, thở ra hai ngụm, thuận miệng đáp:
- Không dễ sống, không dễ sống.
(1) Chienmen (大前门): một nhãn hiệu thuốc lá có lịch sử lâu đời ở Trung Quốc.
Người tò mò cười trên nỗi đau người khác bỏ đi, nghĩ thầm, hứ! Bất kể bề ngoài mày uống mực Tây (2) mấy năm, vẫn phải ngoan ngoãn quay về thôi, các anh đây mấy năm qua ở nhà ăn ngon uống say, mạnh hơn mày không biết bao nhiêu lần!
(2) Uống mực Tây: chỉ ra nước ngoài đi học.
Ninh Tiểu Thành là người thông minh.
Hút xong điếu thuốc kia, Tiểu Thành hơn hai mươi tuổi chậm rãi dụi tàn thuốc, bất kể người ta chờ xem trò hề của anh thế nào, dù sao anh có ý nghĩ của riêng mình.
Trước khi về nhà anh cũng từng cẩn thận tính toán.
Ở lại nước ngoài, ngày ngày ăn harmburger bít tết, tìm một chức vụ ở ngân hàng hoặc công ty tín thác, sống cuộc sống bình thường của giai cấp trung lưu, sắm một chiếc ô tô Honda hoặc Ford, chủ nhật ra công viên ngồi uống cà phê đọc báo. Theo xu hướng phát triển kinh tế của Mỹ hiện nay, làm không tốt thì ngày nào đó sẽ xảy ra khủng hoảng tài chính, nhóm đầu tiên gục ngã trên chiến trường, chính là những người học tài chính nghiên cứu thế chấp chứng khoán như họ.
Khi đó mặt mày xám xịt trở về, danh tiếng sẽ rất khó nghe.
Nếu bây giờ về, ăn mì zhajiang bánh chiên (3), nghèo cũng một ngày giàu cũng một ngày, bên cạnh đều là các anh chị em nói tiếng Trung Quốc tiếng Bắc Kinh, rảnh rỗi buổi tối ra khu ăn uống (4) làm một bữa, lỡ tương lai làm ăn ra dáng thì cưới một cô vợ, sinh một thằng nhóc hoặc một con bé kháu khỉnh bụ bẫm, cuộc sống viên mãn.
(3) Những món ăn dân dã truyền thống của TQ.
(4) Khu ăn uống (大排档) là nơi rất phổ biến trong các thành phố lớn nhỏ của TQ, đa số là các quán ăn vặt tụ lại với nhau, mở thành một dãy, thường dùng bàn ghế nhựa, lều bạt đơn giản.
Sau khi về, cha mẹ anh tuy trong lòng tiếc nuối nhưng vẫn vô cùng cao hứng. Đặc biệt là đồng chí ông Ninh, tán thưởng vỗ vai con trai, trịnh trọng ừ một tiếng, mày không phải thứ đồ vong ân bội nghĩa.
Nói nghe xem, về có dự định gì?
Có dự định gì? Đầu tiên là phải tìm một công việc chứ sao.
Tiểu Thành khi đó vừa tốt nghiệp cũng giống như đông đảo nam thanh niên vô công rồi nghề, chỉ có một bụng lý luận tri thức, không biết phát huy tài năng thế nào, anh lại là loại người kiêu ngạo, hỏi mấy chỗ ngân hàng đầu tư và chứng khoán tuyển người, không phải anh chê lương ít thì là chê nhiều người.
Chỗ đặt mông to chút, một cái máy vi tính, một giỏ tài liệu, chải đầu ba bảy vuốt keo bóng lưỡng, mặc âu phục, nói chuyện lai tiếng Anh Trung, gặp ai cũng kêu giám đốc.
Tiểu Thành phiền nhất cái này, anh đâu phải loại người để cho người ta quản.
Nghĩ tới nghĩ lui nhiều ngày, vào một buổi sáng trời trong nắng ấm, Ninh Tiểu Thành vừa uống sữa đậu nành vừa nhìn người đi đường, bỗng nhiên quyết định anh muốn làm một mình.
Trước khi làm một mình, anh dẫn hai hàng xóm cùng nhau trưởng thành, Thẩm Tư Lượng và Võ Dương, ăn một bữa thịt rất long trọng.
Ninh Tiểu Thành không giỏi nấu ăn nhưng rất giỏi nướng thịt.
Lúc nhỏ anh rất nghịch ngợm phá phách, tinh lực dồi dào, dễ đói, người lớn không có nhà, phải làm sao? Vơ vét ít tiền, mấy thằng nhóc đến chỗ phục vụ cộng đồng mua thịt rồi tìm nơi vắng người gom góp mấy nhành cây nhỏ nhóm lửa, bất kể thịt nướng sống hay chín, dù sao ăn cũng ngon hơn xương sườn hầm ở nhà.
Một thau sắt to, sườn bò thái lát chỗ mềm nhất hai bên, hành tây cắt lát, ớt, dầu mè, nước tương, đường trắng, trộn đều ướp kỹ, khay thấm dầu mỡ, chờ chảo dầu nóng lên, miếng thịt dán chặt xuống, “xèo”___
Khói trắng nhạt hòa với mùi thịt, khiến người ta sặc nhưng cũng rất thoải mái.
(5) Nguyên văn là (炒期货), tức đứng ra làm trung gian nhập hàng sau đó sang tay cho bên thứ 3 với giá cao hơn để kiếm lời, mặt hàng có thể là sản phẩm hữu hình nào đó, cũng có thể là hợp đồng giao dịch nào đó.
- Đầu cái gì? Cơ thế nào?
Ninh Tiểu Thành gắp một đũa thịt to nhét vào chén Võ Dương, không kiên nhẫn:
- Mau ăn của mày đi.
Võ Dương to con chất phác, ừng ực uống bia giải khát, quẹt miệng:
- Mặc kệ, mày muốn làm gì làm đi. Tiền thì tao không thiếu nhưng nhiều thì tao không có, mày biết mà, một tháng tao chỉ…
- Tao có tiền.
Ninh Tiểu Thành biết hai người này học trường quân đội căn bản không có tiền gì, anh cũng chưa từng có ý gì với họ.
Anh xoay qua hỏi người còn lại:
- Tư Lượng, mày nói xem?
Người trẻ tuổi đối diện Võ Dương mặc áo sơ mi màu xanh nhạt hơi rộng, đóng thùng, ống tay áo xắn tới khuỷu tay, cũng bị sặc nheo mắt.
Anh đem số thịt còn lại trải lên chảo nóng đâu vào đấy, đặt khay xuống, sau đó nhìn Tiểu Thành. Đối diện vài giây.
Ánh mắt giảo hoạt.
- Mày muốn làm, thì làm thôi. Dù sao, hai tụi tao luôn bên mày.
Dáng vẻ hệt như hồi nhỏ làm chuyện xấu.
……
Sau đó, Tiểu Thành thật sự bắt đầu làm nghề đầu cơ. Việc anh đã quyết định thì bất kể hoang đường cỡ nào, vô căn cứ cỡ nào, anh phải thử mới thôi. Người như vậy, tương lai có thể trở thành một tay chơi lớn.
Khi mới vào nghề, anh chơi đầu cơ hàng hóa, đầu tư khoai tây và bắp, anh thực sự rất để tâm, ngày ngày đi sớm về trễ. Trời chưa sáng anh đã chạy đến chợ nông sản cách nhà mấy chục cây số ngồi xem nông dân mua bán hàng.
Vì để rút ngắn quan hệ, anh kiếm một cái mũ rơm, xắn ống quần lên, đi đôi giày vải. Anh hỏi giá khoai tây nhà này, chuyện phiếm với ông chủ nhà kia.
- Khoai tây bán thế nào?
- Năm nay thu hoạch không tốt à?
- Ông nhập hàng ở đâu vậy?
Chỉ trong bảy tám tháng, đồng chí Ninh Tiểu Thành đã phát đạt, một vạn đô la Mỹ trước kia mạnh tay quăng vào đã tăng gấp mấy lần. Rất nở mày nở mặt.
Anh không có tính kiên trì lâu dài, kiếm được tiền, người có chút nhẹ nhàng, chơi đầu cơ đủ rồi, khi đó sang năm chính là năm Olympic Bắc Kinh, Tiểu Thành lại bắt đầu suy nghĩ đến ngoại hối.
Dùng lời của cha anh mà nói là cái thằng này không thiết thực, rất ương ngạnh, sớm muộn cũng có ngày lọt mương.
Kết quả thật ứng với câu nói kia của ông Ninh, chút tiền trong tay Tiểu Thành lỗ to. Chẳng những tổn thất số tiền đó mà còn nợ tiền bên ngoài nữa.
Tiểu Thành sầu lo, không sầu cái gì chỉ sầu tiền nợ người ta thôi. Khoảng thời gian ấy anh vô công rồi nghề, du thủ du thực, ngủ một giấc tới mặt trời lên cao, trưa ngủ dậy đi đến quốc lộ sầm uất cách cửa nhà hơn mấy cây số, ngồi xổm trên bậc thềm nhìn xe cộ qua lại, bứt cỏ ngẩn người.
Thỉnh thoảng trên đất chất đống mấy tàn thuốc.
Thẩm Tư Lượng và Võ Dương được nghỉ trở về, xa xa nhìn bóng lưng Tiểu Thành.
- Tiểu Thành như vậy, tao lo quá.
- Mày nói liệu nó có nghĩ không thông, đi đâu đó nhảy xuống không?
- Chút tiền này, không tới nỗi.
- Chút tiền này??? Không phải chuyện đơn giản vậy đâu, tao thấy nó lúc này héo quá.
- Làm sao đây?
Đúng vậy, làm sao đây?
Anh em gặp nạn, không lý nào không giúp, nhưng nếu bảo hai người họ đi lấp khoảng nợ này thì bản lĩnh đó quả thực Thẩm Tư Lượng và Võ Dương không có, nhưng hai người họ tin rằng Tiểu Thành có.
Đầu óc thằng đó linh hoạt như vậy, chắc chắn có. Chỉ là xem nó muốn hay không thôi.
Không được mấy ngày, Võ Dương và Thẩm Tư Lượng không hẹn mà cùng đem sổ tiết kiệm đi tìm Tiểu Thành.
Ninh Tiểu Thành mở ra xem, hai tay giơ lên cao, đầu ngả về sau thoải mái:
- Hai đứa bây lạ thật, ở đâu ra nhiều tiền như vậy?
Hai tay Thẩm Tư Lượng đút vô túi quần, rất tiêu sái:
- Quản nhiều làm gì, trước tiên lo lấp nợ đã, chừng nào có chừng đó trả tao.
Ninh Tiểu Thành cười lạnh:
- Một năm trong túi mày bao nhiêu tiền tao còn rõ hơn mày, mày không có đi làm, cả nhà đều dựa vào cha mày, em trai mày vừa ra nước ngoài du học, mày không nói tiền này ở đâu ra, tao chắc chắn không xài.
Thẩm Tư Lượng cúi đầu:
- Tao bán xe, gom cho mày ít tiền trợ cấp.
Ninh Tiểu Thành lật qua lật lại hai cuốn sổ tiết kiệm xem, nheo mắt nhìn mặt trời:
- Võ Dương vay của chiến hữu cho tao nhiều như vậy, mày lại làm thế này, là cố tình muốn tao chết à.
Chiếc xe kia trong nhà Thẩm Tư Lượng mới mua không được bao lâu, cha Tư Lượng tích góp tiền muốn để sau này anh tốt nghiệp đi làm sẽ lái, Tư Lượng không có mẹ, trong nhà do cha làm chủ, cha anh sau khi biết suýt tức chết.
Thẩm Tư Lượng không để ý:
- Tao bán cũng bán rồi, đâu chuộc được. Mày trả khoản nợ này cái đã, nợ người ngoài và nợ tụi tao không giống nhau. Bộ tưởng ai cũng cho không mày à?
Ninh Tiểu Thành nắm chặt tiền trong tay, lòng áy náy, âm thầm thề rằng, đợi sau này ngóc đầu lên được, anh sẽ trả hết những thứ này.
Sau đó Tiểu Thành trả hết nợ, bắt đầu bắt tay tìm việc làm.
Con người nếu cả đời chưa từng làm chuyện mình không muốn làm, không chịu chút giày vò thì vĩnh viễn cũng không thể trưởng thành. Nợ ở bên ngoài sao cũng được nhưng bây giờ thì khác, thứ anh nợ người ta là trách nhiệm.
Ngày Ninh Tiểu Thành đi phỏng vấn làm quản lý, lúc anh buồn bực xếp hàng ở cửa thì gặp được quý nhân đầu tiên trong đời, Hà Biện Sinh.
Một phú thương Hongkong, xí nghiệp gia tộc, làm nghề về bánh quy.
Anh ra cổng công ty tài chính, Hà Biện Sinh xách cặp công văn, toàn thân âu phục lịch sự, cà vạt nới lỏng, vừa quay đầu thì thấy Ninh Tiểu Thành hút thuốc ở cổng, bèn đi tới, dùng tiếng phổ thông không quá chuẩn nói chuyện với anh.
- Người anh em, xin cậu một điếu nhé?
Tiểu Thành nhìn ông một lát, lấy gói thuốc lá trong túi ra, người đàn ông gầy lịch sự nói cám ơn, Tiểu Thành lại rất phối hợp đưa bật lửa.
Hà Biện Sinh run rẩy châm thuốc, rít một hơi, ho dữ dội.
Tiểu Thành cười:
- Anh có chuyện rầu lắm hả?
Người đàn ông ngượng ngùng:
- Chịu thôi, kinh doanh khó khăn mà.
Một điếu thuốc, mấy phút đồng hồ, cuộc chuyện trò ngắn ngủi đã bắt đầu quen thuộc.
Hà Biện Sinh năm nay 52 tuổi, người Hongkong, xí nghiệp gia tộc, nhiều đời làm về bánh ngọt, đến đời cha ông là kinh doanh to nhất, hầu như độc quyền thị trường thực phẩm xuất khẩu, ông cụ năm nay ngoài 80, rất có uy vọng ở Hongkong, bỗng dưng mắc bệnh cấp tính, mắt thấy sắp không cầm cự nổi, anh em chú bác trong nhà nội chiến, đòi phân chia gia sản, ông cụ biết nhìn xa trông rộng, ở trên giường bệnh đã ủy thác cho đứa con trai thứ hai mang một phần vốn công ty đến đại lục khởi nghiệp từ đầu, dù không đủ sức xoay chuyển thì tương lai cũng xem như để lại một phần gia nghiệp.
Hà Biện Sinh là văn nhân, căn bản không biết kinh doanh, nhận nhiệm vụ lúc nguy nan, kiên trì đến Bắc Kinh, đâu đâu cũng là trắc trở.
Thương hiệu Nguyên Thăng mới thành lập không hề có tiếng tăm ở đại lục, trước sau lỗ vốn, công ty điện tử trong nước do trước đây ông cụ muốn mở rộng xí nghiệp đã dùng tên Nguyên Thăng làm cam kết cũng cận kề bờ vực phá sản, ngân hàng đã đóng băng tiền vốn cam kết khiến Hà Biện Sinh hết đường xoay sở.
Ông muốn tìm một giám đốc chuyên ngành đến giúp ông lo liệu, kỳ hạn ngân hàng thu hồi vốn thế chấp sắp đến mà ông vẫn vô kế khả thi.
Tiểu Thành nghe, đây đâu phải muốn thu hồi vốn thế chấp, rõ ràng là ngân hàng lấy số tiền này làm cớ muốn nuốt thêm một khoản cho vay.
Hà Biện Sinh không hiểu tâm địa gian xảo của các chủ ngân hàng trong nước, cũng không hiểu những chính sách kinh tế này, một ông già nhạt nhẽo khiến người ta nhìn có chút không đành lòng, Tiểu Thành nghĩ dù sao cũng là nhàn rỗi, bèn góp ý cho ông.
- Ông đem giấy phép doanh nghiệp và chứng minh tài sản của công ty hiện tại đến ngân hàng bàn khoản cho vay, bảo họ đem nguyên vốn thế chấp trước kia cho ông vay, mỗi tháng ông sẽ trả lãi cho họ.
Như vậy, có vốn quay vòng lại không phải đối mặt với thanh toán phá sản, cùng lắm là góp thêm ít lãi.
Hà Biện Sinh nghe, tức thì cảm thấy Tiểu Thành có tài năng. Ít nhất là đầu óc rất nhanh nhạy.
Người ở quầy gọi số thứ tự phỏng vấn của Tiểu Thành, anh vẫy tay, nói với Hà Biện Sinh:
- Trò chuyện với anh đến đây thôi, bên trong gọi tôi rồi, tôi vào đây.
- Người anh em!
Tiểu Thành quay đầu:
- Còn làm gì nữa? Đã góp ý cho anh rồi mà!
Hà Biện Sinh 52 tuổi khắp trán đều là mồ hôi, được ăn cả ngã về không, quyết định liều thử lần cuối:
- Cậu giúp tôi đi! Người Hongkong bọn tôi rất chú ý đến chữ duyên.
Ông vội vàng hứa hẹn:
- Tới giúp tôi, có tiền mọi người cùng nhau hưởng, lỗ sạch thì tôi dọn đồ về Hongkong, không ảnh hưởng lẫn nhau.
Ninh Tiểu Thành dừng lại, quay đầu nhìn những người đứng chung quanh, rồi lại nhìn người đàn ông Hongkong trước mặt mới quen được mười mấy phút.