Vẫn còn đêm khi Klima tỉnh thức từ một giấc ngủ rất nồng. Anh muốn tìm được Ruzema trước khi cô đi làm. Nhưng giải thích việc anh phải đi trước khi trời sáng với Kamila thế nào đây?
Anh nhìn đông hồ đeo tay: năm giờ sáng. Nếu không muốn bỏ lỡ dịp gặp Ruzena, anh phải dậy ngay tức khắc, nhưng anh không tìm thấy lý do nào cả. Tim anh đập rất mạnh, nhưng phải làm gì đây? Anh dậy và mặc quần áo nhẹ nhàng vì sợ đánh thức Kamila. Anh đang cài nút áo thì nghe thấy tiếng cô. Đó là một giọng nói nhỏ rất sắc đến với anh từ cơn mộng mị:
- Anh đi đâu đấy?
Anh lại gần giường và nhẹ nhàng hôn lên môi vợ:
- Ngủ đi, anh sẽ về ngay đây.
- Em sẽ đi theo anh – Kamila nói, nhưng cô lại thiếp đi ngay.
Klima nhanh chóng ra khỏi phòng.
Liệu có thể thế được chăng? Gã vẫn đi đi lại lại thế ư?
Đúng. Nhưng đột nhiên gã dừng lại. Gã nhìn thấy Klima ở cửa khách sạn Richmond. Gã bèn lẩn trốn và ngầm theo dõi anh đến tận khu nhà Karl Marx. Gã đi qua trước phòng người gác (người gác cửa đang ngủ) và dừng lại ở góc cầu thang nơi có phòng của Ruzena. Gã thấy nghệ sĩ kèn gõ cửa phòng cô y tá. Không ai mở cửa. Klima gõ cửa nhiều lần rồi anh quay lại và đi khỏi.
Frantisek chạy theo sau khi anh ra khỏi toà nhà. Gã thấy anh đi ngược đường đến khu tắm nơi Ruzena sẽ làm việc trong nửa giờ nữa. Gã chạy ngược lại khu nhà Karl Marx, gõ nhẹ vào cánh cửa phòng Ruzena và hạ giọng nói vào lỗ khoá, nhưng rành rọt:
- Anh đây! Frantisek đây! Em không việc gì phải sợ đâu! Em có thể mở cửa cho anh!
Không ai trả lời.
Khi gã quay ra, người gác cửa vừa tỉnh dậy.
- Ruzena có ở nhà không? – Frantisek hỏi ông ta.
- Cô ấy không về từ hôm qua rồi – người gác cửa nói.
Frantisek đi ra phố. Từ xa gã nhìn thấy Klima đang đi vào khu tắm.
Ruzena đều đặn thức dậy vào lúc năm giờ rưỡi sáng. Hôm đó, sau khi thiếp đi một cách dễ chịu đến vậy, cô không ngủ được lâu. Cô dậy, mặc quần áo và rón rén đi sang căn phòng bên cạnh.
Bertlef nằm bên cạnh, ông thở sâu và mái tóc ông, ban ngày lúc nào cũng chải cẩn thận, rối bù để lộ làn da đầu màu nâu. Trong lúc ngủ, khuôn mặt ông dường như xám hơn và già hơn. Những lọ đựng thuốc, cái nhắc nhở Ruzena về bệnh viện, đặt trên chiếc bàn đầu giường. Nhưng không có gì trong tất cả những cái đó làm cô thấy phiền não. Cô nhìn ông và trào lệ. Cô chưa từng bao giờ có một buổi tối đẹp như tối hôm qua. Cô cảm thấy ham muốn kỳ lạ được quỳ gối trước ông. Cô không làm vậy, nhưng Cô cúi xuống nhẹ nhàng hôn lên trán ông.
Bên ngoài, khi tiến lại gần khu tắm, cô nhìn thấy Frantisek đi đến trước mặt mình.
Ngày hôm qua, cuộc gặp gỡ này hẳn vẫn còn làm cô đảo lộn. mặc dù cô yêu nghệ sĩ kèn trompet, cô vẫn coi trọng Frantisek. Cùng với Klima gã tạo nên một bộ đôi không thể tách rời. Một người là hoá thân của cái thường nhật, một người là giấc mơ, một người muốn cô, một người không muốn cô, một người cô muốn thoát khỏi, một người cô muốn có được. Mỗi người quyết định sự tồn tại của người kia. Khi cô quyết định là mình mang thai với Klima, cô vẫn không xoá bỏ Frantisek khỏi cuộc đời mình, ngược lại, chính Frantisek đã đẩy cô đến quyết định đó. Cô ở giữa hai người đàn ông đó như ở giữa hai thái cực của cuộc đời mình, họ là phía bắc và phía nam của hành tinh cô và ngoài đó ra cô không biết đến gì khác nữa.
Nhưng sáng hôm đó, đột nhiên cô hiểu hành tinh đó không phải là duy nhất. Cô đã hiểu người ta có thể sống không cần đến Klima và Frantisek, rằng không có lý do nào để gấp gáp, rằng người ta có thể để dẫn dắt bởi một người đàn ông thông thái và già dặn đi xa khỏi cái mảnh đất bị yểm bùa chú, nơi người ta già đi quá nhanh chóng.
- Đêm qua em ở đâu? – Frantisek tung đòn ngay.
- Cái đó không liên quan đến anh.
- Anh đã đến nhà em. Em không có ở đó.
- Việc tôi ngủ đêm ở đâu hoàn toàn không có liên quan đến anh – Ruzena nói và không dừng lại cô đi qua cánh cửa vào khu tắm – và đừng có đến gặp tôi nữa nhé. Tôi cấm anh đấy.
Frantisek đứng như trời trồng trước toà nhà, và vì đau chân do đi lại suốt đêm, gã ngồi xuống một chiếc ghế băng từ đó có thể quan sát được cửa ra vào.
Ruzena trèo nhanh lên cầu thang và ở tầng một đi vào một phòng chờ rộng có những chiếc ghế băng và ghế đẩu dành cho bệnh nhân đặt dọc theo tường, Klima ngồi trước cánh cửa khu làm việc của cô.
- Ruzena – anh đứng dậy nói, và nhìn cô vẻ tuyệt vọng – Anh xin em. Anh xin em, có lý một chút nào! Anh sẽ đi với em!
Sự hoảng sợ của anh lên đến tột độ, không khoác trên người chút nào cái tình cảm giả dối mà anh đã cố gắng hết sức để mang những ngày trước đó.
Ruzena nói:
- Anh muốn thoát khỏi tôi.
Anh sợ:
- Anh không muốn thoát khỏi em, ngược lại thì đúng hơn. Anh làm tất cả những cái đó để chúng ta có thể hạnh phúc với nhau.
- Đừng nói dôi – Ruzena nói.
- Ruzena, anh xin em! Sẽ rất bất hạnh nếu em không đi đến đó!
- Ai nói là tôi không đi? chúng ta vẫn còn ba tiếng đồng hồ nữa. Bây giờ mới sáu giờ. Anh có thể yên ổn quay về với vợ anh trên giường ấy!
Cô đóng cửa lại sau lưng, mặc chiếc áo blu trắng và nói với người đàn bà trạc tứ tuần:
- Chín giờ em phải đi đàng này một chút. Chị có thể thay em một tiếng được không?
- Thế là cô vẫn để bị thuyết phục – người đồng nghiệp nói giọng trách móc.
- Không. Em đang yêu – Ruzena nói.
Jakub lại gần cửa sổ và mở nó ra. Anh nghĩ đến viên thuốc màu xanh nhạt và không thể tin mới hôm qua mình đã đưa nó cho người phụ nữ không quen biết. Anh nhìn bầu trời xanh và hít thở không khí trong lành của buổi sáng mùa thu. Thế giới mà anh nhìn thấy qua cửa sổ bình thường, yên tĩnh, tự nhiên. Sự việc xảy đến ngày hôm qua với cô y tá với anh đột nhiên trở nên phi lý và không thật.
Anh câm điện thoại và quay số khu tám. Anh xin nói chuyện với cô y tá Ruzena ở khu phụ nữ. anh đợi rất lâu mới nghe một giọng phụ nữ. Anh nhắc lại mình muốn gặp cô y tá Ruzena. Giọng nói kia trả lời cô y tá Ruzena hiện đang ở bể bơi và không thể nghe điện được. Anh cảm ơn và dập máy.
Anh cảm thấy một sự nhẹ nhõm mênh mông, cô y tá vẫn còn sống. Những viên ned trong cái tuýp thuốc được chỉ định uống ba lần một ngày, chắc chắn cô ta đã phải uống một viên tối qua và một viên sáng nay, và hắn cô ta đã phải uống viên thuốc của Jakub. Đột nhiên tất cả sáng bừng trước mặt anh, viên thuốc màu xanh nhạt, mà anh mang theo torng túi áo như vật đảm bảo tự do của mình, là một viên thuốc giả. Bạn anh đã cho anh viên thuốc ảo tưởng.
Chúa ơi, tại sao đến giờ anh mới có ý nghĩ này? Anh nhớ lại một lần nữa cái ngày xa xôi khi anh hỏi bạn bè thuốc độc. Anh vừa ra khỏi nhà tù và giờ đây anh đã hiểu, sau nhiều năm đến thế, là tất cả những con người đó hẳn thấy trong sự đòi hỏi của anh một hành động mang tính kịch chỉ để thu hút sự chú ý đến những nỗi đau mà anh từng phải chịu. Nhưng Skreta, không chút ngần ngừ, đã hứa cho anh cái mà anh muốn và, vài ngày sau, mang đến cho anh một viên thuốc màu xanh nhạt lấp lánh. Tại sao anh ta phải chần chừ, và tại sao anh ta lại phải tìm cách thuyết phục anh đừng làm thế? Anh ta đã hành động khéo léo hơn những người từ chối. Anh ta đã đưa anh cái ảo tưởng vô hại của sự yên bình và sự chắc chắn, và hơn thế nữa, anh ta vẫn mãi mãi là một người bạn.
Phải, tại sao chưa bao giờ ý nghĩ này đến với anh? Anh đã thấy hơi ngạc nhiên, lúc đó, khi Skreta đưa anh thuốc độc dưới dạng một viên thuốc tầm thường sản xuất hàng loạt. Vẫn biết là Skreta, với tư cách là nhà hoá sinh, có thể làm được thuốc độc, nhưng anh vẫn không hiểu tại sao anh ta lại có được máy móc để nén viên thuốc. Nhưng anh đã không hỏi. Mặc dù nghi ngờ tất cả,anh đã tin vào viên thuốc như người ta tin vào Phúc Âm.
Giờ đây, vào giây phút nhẹ nhõm mênh mông này, rõ ràng anh rất biết ơn người bạn vì viên thuốc giả. Anh sung sướng vì cô y tá vẫn sống và toàn bộ cuộc phiêu lưu xấu xa phi lý vừa rồi chỉ là một cơn ác mộng, chỉ là một giấc mơ không hay. Nhưng ở đây dưới hạ thế này không có gì kéo dài lâu và, sau những làn sóng mỗi lúc yếu ớt của sự nhẹ nhõm, nổi lên giọng nói khàn khàn của nuối tiếc.
Sao mà kệch cỡm thế! Viên thuốc mà anh giữ trong túi khiến mỗi bước đi của anh có sự trang trọng sân khấu và cho phép anh biến cuộc đời mình thành một huyền thoại kỳ vĩ! Anh tin là đang mang trong mình cái chết bọc trong mẩu giấy lụa nhưng trên thực tế chỉ là nụ cười hiền lành của Skreta.
Jakub biết là bạn mình đã, nói chung, có lý, nhưng anh không thể ngăn mình nghĩ đến Skreta, người mà anh yêu quý đến thế bỗng chốc đã trở thành một viên bác sĩ bình thường, như hàng nghìn người khác. Việc anh ta đưa anh thuốc độc không chần chừ, như một cái gì đó hiển nhiên phải thế, đã phân biệt anh một cách căn bản với những người mà Jakub quen biết. Trong cách hành động của anh ta có cái gì đó không thật. không phải giống như người ta vẫn đối xử với người khác. anh ta không hề tự hỏi xem liệu Jakub có thể lạm dụng viên thuốc độc trong một lần lên cơn khủng hoảng hoặc trầm uất. Anh ta coi anh như một con người hoàn toàn làm chủ được bản thân và không có chút yếu đuối con người nào. Hai người đối đãi với nhau như hai vị chúa bị buộc phải sống giữa loài người – và chính điều đó là đẹp. Không thể quên. Và đột nhiên, tất cả chấm dứt.
Jakub nhìn bầu trời xanh và tự nhủ, hôm nay nó đã mang lại cho mình sự nhẹ nhõm và thanh bình. Và cùng lúc nó đã trấn lột của mình, nó đã cướp đi Skreta của mình.
Sự đồng ý của Ruzena gây ở Klima một chấn động đến ngây người, nhưng mồi nhử của món bồi thường lớn nhất không thể kéo anh ra khỏi phòng chờ. Sự biến mất không thể giải thích được của Ruzena tữ hôm trước đã khắc sâu vào trí nhớ anh theo cách đầy đe doạ. Anh quyết định kiên nhẫn chờ ở đây để không ai có thể thuyết phục được cô làm ngược lại, không thể mang cô đi, không thể bắt cô đi.
Các bệnh nhân bắt đầu đến, họ mở cánh cửa Ruzena vừa đóng lại, ngồi rải rác trên những chiếc ghế dọc tường và tất cả dò xét Klima vẻ tò mò, vì họ không có thói quen nhìn thấy đàn ông trong phòng chờ của khu điều trị phụ nữ.
Sau đó, một người đàn bà to béo mặc áo blu trắng xuất hiện trong cánh cửa và nhìn anh thật lâu, rồi bà ta lại gần anh và hỏi có phải anh đang chờ Ruzena không. Anh đỏ mặt và bảo là đúng.
- Không phải chờ đâu. Từ giờ đến chín giờ anh có thời gian mà – bà ta nói vẻ thân mật đáng sợ, và Klima có cảm giác tất cả những người phụ nữ trong phòng đã nghe thấy bà ta nói gì và biết là về chuyện gì.
Khoảng chín giờ kém mười lăm, Ruzena xuất hiện, đã mặc thường phục. Anh đi theo cô và cả hai người im lặng đi ra khỏi khu tắm. Cả hai người đều chìm đắm trong suy nghĩ và không nhận ra Frantisek đang đi theo, trốn sau những bụi cây của khu vườn công cộng.
Jakub chỉ còn việc chào từ biệt Olga và Skreta, nhưng trước đó anh còn muốn đi dạo một mình một lúc (lần cuối cùng) trong khu vườn công cộng và ngắm nhìn hoài tiếc những cái cây giống như những ngọn lửa.
Vào lúc anh đi ra hành lang, một phụ nữ trẻ đang đóng cửa phòng đối diện, và dáng cao lớn của cô khiến anh chú ý. Khi cô quay lại, anh choáng váng trước vẻ đẹp của cô.
Anh bắt chuyện:
- Cô là bạn của bác sĩ Skreta à?
Người phụ nữ mỉm cười thân thiện:
- Làm sao anh biết?
- Cô vừa đi ra từ một trong căn phòng mà bác sĩ Skreta dành cho bạn bè – anh nói, và anh tự giới thiệu.
- Rất hân hạnh. Tôi là vợ của Klima, bác sĩ cho chồng tôi ở đây. Tôi đi tìm anh ấy đây. Chắc anh ấy đang ở chỗ bác sĩ. Anh có biết tôi có thể tìm bác sĩ ở đâu không?
Jakub ngắm nhìn người phụ nữ với một mối quan tâm vô bờ và anh chợt nghĩ (thêm một lần nữa!) rằng đây là ngày cuối cùng anh ở đây và một sự kiện dù nhỏ nhất cũng mang một ý nghĩa đặc biệt và trở thành một thông điệp mang tính biểu tượng.
Nhưng thông điệp đó muốn nói gì với anh?
- Tôi có thể đưa bà đến nhà bác sĩ Skreta – anh nói.
- Tôi rất biết ơn ông – cô trả lời.
Phải, thông điệp đó muốn nói gì với anh?
Thoạt tiên, đó chỉ là một thông điệp, không hơn.
Trong hai giờ nữa Jakub sẽ ra đi và con người đẹp đẽ đó sẽ không còn lại gì trong anh. Người phụ nữ đó xuất hiện như một sự chối từ. Anh gặp cô chỉ đơn giản để biết được là cô không thể thuộc về anh. Anh đã gặp cô với tư cách là một hình ảnh của tất cả những gì mà sự ra đi của anh sẽ đánh mất.
- Thật lạ - anh nói – hôm nay chắc tôi sẽ nói chuyện lần cuối với bác sĩ Skreta.
Nhưng thông điệp mà người phụ nữ đó mang lại cho anh còn nói thêm điều gì đó nữa. Bức thông điệp đó đã tới, để thông báo với anh, vào đúng giây phút cuối cùng, cái đẹp. Phải, cái đẹp. Và Jakub hiểu gần như hoảng sợ rằng anh không biết gì hết về cái đẹp, rằng anh đã đi qua mà không nhìn thấy nó và rằng anh chưa bao giờ sống vì nó. Vẻ đẹp của người phụ nữ này làm anh ngất ngây. Đột nhiên anh có cảm giác rằng trogn tất cả các tính toán của mình, ngay từ đầu, luôn luôn có gì đó nhầm lẫn. Có một nhân tố mà anh đã quên không tính đến. Dường như nếu anh đã biết người phụ nữ này, quyết định của anh sẽ khác đi.
- Tại sao anh lại nói chuyện lần cuối với anh ấy?
- Tôi sắp đi ra nước ngoài. Rất lâu.
Không phải chưa bao giờ anh có những người đàn bà đẹp, nhưng sự duyên dáng của họ với anh chỉ là cái gì đó phụ liệu. Cái đẩy anh về phía đàn bà, đó là một ham muốn trả thù, đó là nỗi buồn và sự không thoả mãn hoặc đó là sự thông cảm và thương hại, vũ trụ phụ nữ vbanh hoà lẫn với thảm kịch cay đắng mà anh phải dự phần tại đất nước này, nơi anh vừa là người trừng phạt vừa là người bị trừng phạt và nơi anh đã trải qua rất nhiều cuộc chiến nhưng chưa bao giờ có diễm tình. Nhưng người phụ nữ xuất hiện trước mặt anh lúc này tách biệt khỏi tất cả những cái đó, tách biệt khỏi cuộc đời anh, cô tới từ bên ngoài, cô xuất hiện trước anh, xuất hiện không chỉ như một người đàn bà đẹp mà còn như chính bản thân cái đẹp và cô thông báo rằng người ta có thể sống ở đây theo cách khác và vì cái gì đó khác. Cô thông báo với anh là cái đẹp lớn hơn chân lý, rằng nó thật hơn, bất khả tư nghị hơn và cũng dễ xâm nhập hơn, rằng cái đẹp ở trên mọi thứ và vào lúc này với anh nó đã hoàn toàn mất đi. Người đàn bà đẹp này đến để đứng trước mặt anh, để anh không tin là mình đã biết đến hết mọi thứ và rằng cuộc đời anh ở đây chưa tận dụng hết các khả năng có thể.
- Tôi ghen tị với ông đấy – cô nói.
Họ cùng nhau bước đi qua khu vườn công cộng, bầu trời màu xanh, những bụi cây trong công viên màu vàng và đỏ và Jakub tự nhắc đi nhắc lại rằng tán cây là hình ảnh của ngọn lửa đốt cháy toàn bộ những cuộc phiêu lưu, tất cả những kỷ niệm, tất cả những cơ hội của quá khứ anh.
- Không có gì để ghen tị với tôi đâu. Tôi có cảm giác, lúc này, là nhẽ ra tôi không nên đi.
- Tại sao? Ông bắt đầu thích ở đây, vào đúng lúc cuối cùng ư?
Anh nói như vậy mà không biết tại sao, rồi anh nghĩ mình có quyền nói tất cả với cô vì anh sắp đi, trong vài giờ nữa, và những lời của anh sẽ không có hậu quảgì cho anh cũng như cho cô. Sự tự do đột ngột khải lộ làm anh chao đảo.
- Tôi đã sống mù quáng. Mù qúang. Hôm nay là lần đầu tiên tôi hiểu ra là cái đẹp có tồn tại. Và tôi đã đi qua bên cạnh.
Với anh cô hoà trộn với âm nhạc và những bức tranh, với cái vương quốc mà anh chưa từng đặt chân đến,cô hoà trộn với những cây cối nhiều màu sắc xung quanh anh, và đột nhiên anh không thấy ở chúng những thông điệp hay ý nghĩa gì nữa (hình ảnh của một đám cháy hay một lễ hoả táng) mà chỉ còn là sự phấn khích của cái đẹp được đánh thức một cách huyền bí trong tiếp xúc với những bước chân của người phụ nữ này, trong sự tiếp xúc với giọng nói của cô.
- Tôi những muốn làm tất cả để gắn chặt bà với tôi. Tôi những muốn từ bỏ tất cả để sống khác đi toàn bộ cuộc đời tôi, chỉ để cho bà và vì bà. Nhưng tôi không làm thế được, bởi vì vào lúc này tôi không thật sự ở đây. Hôm qua nhẽ ra tôi đã phải đi và hôm nay ở đây chỉ còn cái bóng chậm trễ của tôi thôi.
À phải! anh vừa hiểu tại sao anh lại gặp được cô. Cuộc gặp gỡ này nằm ngoài cuộc đời anh, ở nơi nào đó trên khuôn mặt bị che giấu của số phận anh, ở chiều ngược của tiểu sử anh. Nhưng vì thế anh lại càng nói với cô tự do hơn, cho đến lúc đột nhiên anh cảm thấy dù thế nào đi nữa anh cũng không có khả năng nói tất cả những gì mà anh muốn.
Anh chạm vào tay cô:
- Phòng khám của bác sĩ Skreta ở đây. Tầng một.
Bà Klima nhìn anh rất lâu và Jakub đắm chìm đôi mắt của mình vào cái nhìn ẩm ướt và dịu dàng của cô như thể nó ở xa xôi lắm. Anh lại chạm vào tay cô, quay người và đi xa dần.
Một lúc sau, anh quay lại và thấy cô vẫn đứng nguyên chỗ đó, dõi theo anh bằng ánh mắt. Anh quay lại nhiều lần, cô vẫn nhìn anh.
Khoảng hai chục phụ nữ dáng điệu hoảng hốt đang ngồi ở phòng chờ. Ruzena và Klima không tìm được chỗ ngồi. Đối diện với họ, trên tường, treo những tấm áp phích lớn với những hình ảnh và khẩu hiệu ngăn cản phụ nữ phá thai.
Mẹ ơi, tại sao mẹ không muốn có con? Người ta có thể đọc những dòng chữ viết rất lớn trên một tấm áp phích có hình một đứa bé đang tươi cười trên một tấm chăn bông, phía bên dưới đứa bé in chữ lớn một bài thơ miêu tả bào thai van nài người mẹ đừng nạo thai và hứa để đổi lại sẽ mang đến cho cô hàng nghìn niềm vui: mẹ muốn chết trong vòng tay ai nếu mẹ không để con sống đây?
Trên những tấm áp phích khác, có những bức ảnh lớn chụp những người mẹ tươi cười ẵm đứa con và những bức ảnh chụp những đứa bé trai đang đi tè. (Klima nghĩ một đứa bé trai đang đi tè là một luận cứ không thể bác bỏ ủng hộ cho việc sinh con. Anh nhớ một hôm trên chương trình thời sự anh đã nhìn thấy một thằng bé con đang tè và cả căn phòng vang lên những tiếng thở sung sướng của phụ nữ).
Sau khi chờ một phút, Klima gõ cửa phòng, một cô y tá đi ra và Klima hỏi bác sĩ Skreta. Bác sĩ đến ngay, chìa một tờ đơn mẫu cho Klima và bảo anh điền vào rồi ngồi chờ một lát.
Klima đặt tấm đơn lên tường và bắt đầu điền vào nhiều mục khác nhau, tên, ngày sinh, nơi sinh. Ruzena đọc những chi tiết về phần mình. rồi, khi đến mục tên người bố, anh chần chừ. Anh thấy thật kinh khủng phải nhìn thấy cái danh hiệu đáng nhục nhã này viết bằng giấy trắng mực đen và phải viết tên mình lên đó.
Ruzena nhìn bàn tay của Klima và cô nhận ra nó đang run lên. Điều đó làm cô thích thú:
- Nào, viết đi! – cô nói.
- Viết tên gì bây giờ? – Klima thì thầm.
Cô thấy anh bạc nhược, hèn nhát và khinh bỉ anh. Anh sợ tất cả anh sợ những trách nhiệm và sợ chính chữ ký của mình trên một tấm đơn hành chính.
- Nào! Tôi nghĩ là chúng ta đều biết ai là bố của đứa trẻ rồi chứ! – cô nói.
- Anh nghĩ nó không quan trọng đâu – Klima nói.
Cô không quan tâm đến anh, nhưng trong thâm tâm cô tự cho là gã đàn ông bạc nhược này là thủ phạm với cô, cô thích thú được trừng phạt anh ta.
- Nếu anh muốn nói dối, tôi ngờ là chúng ta phải biết…
Khi anh viết xong tên mình vào ô, cô nói thêm kèm với tiếng thở phào:
- Dù sao, tôi vẫn còn chưa biết sẽ làm gì..
- Cái gì cơ?
Cô nhìn khuôn mặt hoảng sợ của anh:
- Cho đến lúc phẫu thuật, tôi vẫn còn có thể thay đổi ý kiến.
Cô ngồi trong một chiếc ghế bành, hai chân duỗi dài dưới bàn và đọc lướt qua cuốn truyện trinh thám mà cô đã mua dành cho những ngày xám xịt ở thành phố nước nóng. Nhưng cô đọc mà không chú tâm, bởi vì những tình huống và sự kiện tối hôm qua vẫn không ngừng đến trong tâm trí cô. Cô thích tất cả những gì xảy ra tối qua, cô hài lòng với mình. Cuối cùng cô cũng trở thành người mà cô vẫn luôn thích: không còn là nạn nhân của những toan tính đàn ông,mà chính bản thân cô là tác giả cuộc phiêu lưu của mình. Cô đã hoàn toàn vứt bỏ được cái vai trò cô bé học sinh trong trắng mà Jakub bắt cô phải đóng và, ngược lại, cô đã tự mình chỉnh lại vai diễn theo ý muốn của mình.
Cô thấy mình thanh lịch, độc lập và táo bạo. Cô nhìn hai chân đang đặt dưới bàn, bó chặt trong một chiếc quần jean màu trắng, và khi có người gõ cửa, cô hét lên vui vẻ:
- Vào đi, em đang đợi anh đây!
Jakub đi vào, anh có vẻ buồn bã:
- Chào! – cô nói và vẫn giữ chân mình dưới bàn một lúc. Cô thấy Jakub có vẻ bối rối, và cô thích thú với điều đó. rồi cô lại gần và hôn nhẹ lên má anh – Anh ở lại thêm một chút chứ?
- Không – Jakub nói giọng buồn rầu – Lần này, anh đến từ biệt em thật sự đây. Anh sẽ đi luôn đây. Anh đã nghĩ là có thể đưa em đến khu tắm một lần cuối.
- Được rồi – Olga vui vẻ nói – Chúng ta đi dạo nào.
Jakub vẫn còn tràn đầy hình ảnh bà Klima xinh đẹp và anh phải vượt qua một sự ghê tởm lớn lao để đến nói lời tạm biệt với Olga, người chỉ để lại trong tâm hồn anh, kể từ ngày hôm qua, sự phiền não và nhơ nhuốc. Nhưng bằng mọi giá anh không thể để lộ điều đó. Anh tự ra lệnh cho mình phải cư xử với một sự tinh tế cao độ để cô không thể nghi ngờ chuyện làm tình của họ mang lại cho anh ít khoái cảm và niềm vui đến thế, và để cô giữ kỷ niệm đẹp nhất về anh. Anh lấy vẻ nghiêm trang, nói năng với một âm điệu u buồn những câu không đâu vào đâu, lướt nhẹ qua tay cô, thỉnh thoảng vuốt tóc cô, và, khi cô nhìn vào mắt anh, anh cố tỏ ra buồn bã.
Trên đường, cô đề nghị đi uống một ly rượu vang, nhưng Jakub muốn rút ngắn hết sức có thể cuộc gặp gỡ cuối cùng quá mệt nhọc với anh này.
- Chia tay đau lòng thật. Anh không muốn kéo dài nữa – anh nói.
Trước cửa ra vào khu tắm, anh cầm hai tay cô và nhìn thật lâu vào mắt cô.
Olga nói:
- Jakub, anh đến thế này thật sự là rất tốt. Hôm qua em đã có một buổi tối tuyệt diệu. Em hài lòng vì czanh đã thôi không chơi trò cha con và trở lại làm Jakub. Hôm qua thật là tuyệt. Thật tuyệt phải không anh?
Jakub hiểu là anh không hiểu gì. Cô gái tinh tế này chỉ nhìn thấy trong buổi tối tình ái hôm qua của họ một sự giải trí đơn giản thôi sao? Cô ta chỉ bị đẩy về phía anh bởi một đòi hỏi xác thịt không dính dáng gì đến tình cảm ư? Kỷ niệm vui vẻ của một đêm tình ái duy nhất với cô đáng giá hơn là một sự chia tay vĩnh viễn ư?
Anh hôn cô. Cô chúc anh lên đường may mắn và biến mất sau cánh cửa.
Gã đi đi lại lại từ hai giờ nay trước toà nhà điều trị đa chức năng và đã bắt đầu mất kiên nhẫn. Gã nhớ tới mệnh lệnh, tự nhắc đi nhắc lại mình không được gây cãi lộn, nhưng gã cảm thấy mình sẽ sớm không còn đủ sức tự chủ nữa.
Gã đi vào toà nhà. khu điều trị nước nóng không lớn và tất cả mọi người đều biết gã. Gã hỏi người gác cửa có thấy Ruzena đi vào không. Người gác cửa bảo là có và nói đã thấy cô đi cầu thang máy. Vì cầu thang máy chỉ dừng ở tầng ba và người ta di cầu thang để lên hai tầng dưới, Frantisek có thể giới hạn các địa điểm khả nghi vào hai hành lang tầng cao nhất của toà nhà. Một phía gã nhìn thấy những văn phòng, phía kia hành lang là phòng khám phụ khoa. Đầu tiên gã đi vào hành lang đầu tiên (không có người) rồi di về phía bên kia với cảm giác bất an vì lối vào bị cấm đối với đàn ông. Gã nhìn thấy một cô y tá mà gã từng gặp. gã hỏi cô về Ruzena. Cô chỉ một cánh cửa ở đầu cầu thang. Cánh cửa đang mở, một vài người đàn bà và đàn ông đứng chờ ở bậu cửa. Frantisek, bước vào phòng chờ, gã nhìn thấy những người phụ nữ khác đang ngồi, nhưng không hề có Ruzena và nghệ sĩ kèn trompet.
- Bà có nhìn thấy một cô gái trẻ tóc vàng không?
Một người đàn bà chỉ cửa phòng khám:
- Họ vào rồi.
Frantisek hướng mắt lên những tấm áp phích: mẹ ơi, tại sao mẹ không muốn có con? Và trên những tấm khác gã có thể nhìn thấy ảnh những thằng bé con đang tè và những đứa trẻ mới sinh ra. Gã bắt đầu hiểu ra vấn đề.
trong phòng có một cái bàn dài. Klima ngồi cạnh Ruzena và trước mặt họ là bác sĩ Skreta ngồi giữa hai người đàn bà to lớn.
Bác sĩ Skreta ngước mắt lên những người đến xin xỏ và lắc đầu vẻ chán ghét:
- Chỉ nhìn các bạn là tôi đã thấy đau lòng rồi. Các bạn có biết tất cả những khó khăn mà ở đây chúng tôi phải thực hiện để mang lại khả năng sinh nở cho những người phụ nữ không may không thể có con không? Thế mà những người trẻ tuổi như các bạn, khoẻ mạnh, vững vàng, lại muốn bỏ đi từ khi còn trong mầm món quà quý giá nhất mà cuộc sống có thể trao cho chúng ta như thế. Tôi báo trước với các bạn rằng hội đồng có mặt tại đây không phải là để khuyến khích phá thai, mà là để đặt quy chế cho nó.
Hai người đàn bà để lộ ra tiếng ậm ừ tán thành và bác sĩ Skreta tiếp tục bài học đạo đức cho hai người đến xin xỏ. Tim Klima đập rất mạnh. Anh đoán ra những lời nói của bác sĩ không nhằm vào anh, mà cho hai hội thẩm viên căm ghét thấu tận cái bụng làm mẹ của mình những cô gái trẻ từ chối không chịu sinh con, tuy thế anh e ngại Ruzena sè bị bài diễn văn này lay chuyển. Một lúc trước không phải cô đã nói với anh rằng cô còn chưa biết phải làm gì sao?
- Các bạn muốn sống vì cái gì đây? – bác sĩ Skreta tiếp tục – cuộc sống không trẻ con giống như một cái cây không thành lá. nếu tôi có quyền, tôi sẽ cấm tiệt phá thai. Các bạn không hoảng sợ với ý nghĩ rằng dân số đang giảm đi hàng năm hay sao? Và cái đó, ở chỗ chúng ta, nơi bà mẹ và đứa con được bảo vệ tốt hơn ở bất kỳ đâu trên thế giới! Ở đây, nơi không ai còn phải lo cho tương lai của mình nữa sao?
Hai người đàn bà lại để lộ tiếng gầm gừ tán thành và bác sĩ Skreta tiếp tục:
- Đồng chí đã có vợ và sợ phải chịu mọi hậu quả của một quan hệ tình dục không có trách nhiệm. Chỉ có điều trước đó cũng phải nghĩ chứ, phải không đồng chí?
Bác sĩ Skreta dừng một lát rồi quay sang Klima:
- Ông không có con. Ông thực sự không thể nhân danh tương lai của bào thai này mà ly hôn sao?
- Không thể được – Klima nói.
- Tôi biết – bác sĩ Skreta thở dài – Tôi đã nhận được ý kiến của một bác sĩ thần kinh cho tôi biết là bà Klima có những toan tính tự tử. việc sinh đứa con sẽ khiến cuộc sống của bà ấy gặp nguy hiểm, phá tan nát tổ ấm, và cô y tá Ruzena sẽ trở thành một bà mẹ đơn độc. Chúng ta phải làm gì đây? – anh nói kèm với một tiếng thở dài mới, và anh chìa lá đơn trước mặt hai người đàn bà đến lượt mình cũng thở dài và ký tên vào ô trống được trông đợi.
- Thứ hai tuần sau cô đến đây vào lúc 8 giờ sáng để phẫu thuật nhé – bác sĩ Skreta nói với Ruzena và ra hiệu cô có thể đi được rồi.
- Nhưng ông thì ở lại đây! – một trong hai bà to béo nói với Klima.
Ruzena đi ra và người đàn bà nói tiếp"
- Phá thai không phải là một biện pháp can thiệp vô hại như anh tưởng đâu. Nó sẽ đi kèm với hiện tượng mất máu lớn. Vì sự vô trách nhiệm của anh, anh đã làm mất máu cho nữ đồng chí và chỉ công bằng khi anh cho máu của anh – Bà ta đẩy tờ giấy ra trước mặt Klima và nói – Ký tên vào đây.
Klima đầy bối rối, ngoan ngoãn ký tên.
- Đây là giấy cam kết tham gia hiến máu nhân đạo. Sang bên kia đi, y tá sẽ lấy máu anh ngay lập tức.
Ruzena đi qua phòng đợi, mắt cúi xuống đất và chỉ nhìn thấy Frantisek khi gã nói với cô trong hành lang:
- Cô vừa đi đâu?
Cô hoảng sợ trước vẻ hung tợn của gã và bước nhanh lên.
- Tôi hỏi cô vừa đi đâu?
- Cái đó không liên quan đến anh.
- Tôi biết cô vừa đi đâu rồi.
- Thế thì đừng có hỏi nữa.
Họ bước xuống cầu than và Ruzena chạy nhanh các bậc để tránh Frantisek và cuộc nói chuyện.
- Đó là hội đồng xem xét phá thai – Frantisek nói.
Ruzena im lặng. Họ ra khỏi toà nhà.
- Đó là hội đồng xem xét phá thai. Tôi biết rồi. Cô muốn phá thai.
- Tôi làm những gì tôi muốn.
- Cô sẽ không làm những gì cô muốn. Nó cũng liên quan đến tôi nữa.
Ruzena bước nhanh lên thêm, gần như chạy. Frantisek chạy theo cô. Khi họ tới cửa khu tắm, cô nói:
- Tôi cấm anh đi theo tôi. Bây giờ tôi phải làm việc. Anh không có quyền quấy rầy tôi trong giờ làm việc.
Frantisek rất nóng nảy:
- Tôi cấm cô ra lệnh cho tôi!
- Anh không có quyền!
- Cô mới không có quyền!
Ruzena chạy vào toà nhà, Frantisek chạy theo.
jakub vui sướng vì tất cả đã xong và chỉ còn một việc phải làm, đến chào tạm biệt Skreta. Từ khu tắm, anh đi chầm chậm qua khu vườn công cộng đến khu Karl Marx.
Từ xa, anh nhìn thấy đang đi lại phía mình trên lối đi lớn của khu vườn một cô giáo và phía sau là khoảng hai chục đứa bé học mẫu giáo. Cô giáo cầm trong tya một sợi dây dài màu đỏ, bọn trẻ cũng cầm sợi dây để xếp hàng rồng rắn. Bọn trẻ bước đi chậm rãi và cô giáo chỉ cho chúng cây to cây nhỏ và nói tên chúng. Jakub dừng lại bởi vì anh chưa từng biết gì về thực vật học và anh luôn quên mất cây thích tên là cây thích và cây duyên tên là cây duyên.
Cô giáo chỉ một cái cây cành lá rậm rạp lá vàng:
- Đó là một cây đoạn.
Jakub nhìn bọn trẻ. Tất cả đều mặc một chiếc áo măng tô nhỏ màu xanh và đội một chiếc bê rê đỏ. Có thể nói chúng là anh em. Anh nhìn chúng và nhận ra chúng giống nhau, không phải vì quần áo, mà vì vẻ bên ngoài. Anh nhận thấy bảy đứa trong số chúng đều có một cái mũi rất gồ và một cái miệng rộng. Chúng giống bác sĩ Skreta.
Anh lại gần thằng bé mũi to con vợ chồng chủ quán trong rừng. Giấc mơ ưu sinh của bác sĩ Skreta có phải là gì đó khác với một sự ngông cuồng không? Có thật tại đất nước này có những đứa trẻ sinh ra đều là con của người cha vĩ đại Skreta không?
Jakub thấy ý nghĩ này thật nực cười. tất cả những thằng bé này giống nhau bởi vì tất cả con cái của thế giới đều giống nhau.
Dù vậy, anh vẫn không thể ngăn mình nghĩ, thế nếu Skreta thực sự thực hiện được dự án độc đáo của mình? Tại sao những dự án kỳ lạ không thể được thực hiện?
- Thế còn đây là cây gì, các con?
- Đây là một cây dương! – một tiểu Skreta nói, phải, đó đúng là chân dung của Skreta, không chỉ vì nó có một cái mũi lớn, mà còn vì nó cũng đeo kính và có giọng mũi khiến cách nói của bác sĩ Skreta có tinh chất hài hước kinh khủng.
- Tốt lắm, Oldrich! – cô giáo nói.
Jakub suy nghĩ, trong mười, hai mươi năm nữa, tại đất nước này sẽ có hàng nghìn Skreta. Và một lần nữa, anh lại có cảm giác lạ lùng là đã sống tại đất nước mình mà không biết gì đến những chuyện xảy ra. Anh đã sống, có thể nói thế, ở giữa hành động. Anh đã sống qua từng sự kiện nhỏ nhất của chính trị. Anh đã hoà mình vào chính trị, anh đã suýt mất mạng vì đó, và thậm chí khi anh đã bị bỏ tù thì chính trị vẫn làm mối quan tâm hàng đầu của anh. Anh luôn tin là mình nghe thấy ting tim đập trong ngực đất nước. Nhưng ai mới biết nghe nó thực sự đây? Đó có phải là một trái tim không? Hay chỉ là một chiếc đồng hồ báo thức già nua? Một chiếc đồng hồ báo thức rác rưởi, do một thứ thời gian giả tạo? tất cả những trận chiến chính trị của anh có khác gì với những ngọn lửa ma trơi lái anh khỏi những gì đáng kể không?
Cô giáo dẫn lũ trẻ vào lối đi lớn trong vườn, và Jakub cảm thấy trong mình vẫn luôn tràn ngập hình ảnh người đàn bà đẹp. Ký ức về vẻ đẹp đó không ngừng mang đến cho anh câu hỏi, thế nếu anh sống trong một thế giới hoàn toàn khác với những gì anh tưởng tượng ra? Và nếu anh nhìn mọi vật từ chiều ngược lại? Và nếu cái đẹp có nghĩa hơn sự thật, và nếu thực sự đó là một thiên thần, hôm trước đó, đã mang bông hoa thược dược lại cho Bertlef?
Anh nghe thấy cô giáo đang hỏi:
- Thế cây này tên là gì nào?
Tiểu Skreta đeo kính trả lời:
- Đó là một cây thích.
Ruzena trèo bốn bậc thang một và cố sức không quay đầu lại. Cô sập cánh cửa phòng phục vụ và đi thật nhanh về phòng thay quần áo. Cô mặc thẳng chiếc blu trắng của y tá lên người và thở phào nhẹ nhõm. Cảnh vừa xảy ra với Frantisek làm cô bối rối, nhưng cùng lúc làm cô nhẹ nhõm một cách kỳ lạ. Cô cảm thấy giờ đây cả hai, Klima và Frantisek, đều xa lạ và xa xôi.
Cô đi ra khỏi phòng thay quần áo và đi vào căn phòng có những người phụ nữ đang nằm trên giường sau khi tắm xong.
Người đàn bà tứ tuần đang ngồi ở chiếc bàn nhỏ gần cửa.
- Cô được quyền chưa? – bà hỏi giọng lạnh lẽo.
- Rồi. cám ơn chị - Ruzena nói và tự tay chìa một chiếc chìa khoá và một chiếc khăn tắm lớn cho một bệnh nhân mới.
Ngay khi người đàn bà tứ tuần đi ra, cánh cửa hé mở và cái đầu của Frantisek hiện ra.
- Em nói việc đó chỉ liên quan đến mình em là không đúng đâu. Nó liên quan đến cả hai chúng ta. Cả anh nữa, anh cũng cần phải nói!
- Tôi xin anh, đi ngay đi! – cô trả lời – Đây là khu phụ nữ, đàn ông không có việc gì làm ở đây hết! Đi ngay lập tức đi, nếu không tôi sẽ cho người bắt anh ra đấy!
Frantisek mặt dại ra, và những lời đe doạ của Ruzena khiến gã điên cuồng, đến mức gã tiến vào phòng và đóng sập cửa lại sau lưng.
- Em bảo người bắt tôi ra thì cũng thế thôi! Cũng thế thôi! – Gã gào lên.
- Tôi đã nói anh đi ngay cơ mà! – Ruzena nói.
- Anh đã khám phá, cả hai người! Chính thằng cha đó! Tất cả những cái đó, toàn là dối trá và cậy thần thế. Hắn đã dàn xếp tất cả với em và với tay bác sĩ đó bởi vì hắn đã biểu diễn cùng tay kia tối hôm qua! Nhưng anh, anh biết hết và anh sẽ ngăn cản người ta giết đứa con của anh! Anh là bố đứa bé và anh có quyền được nói! Anh cấm em giết con của anh!
Frantisek gào lên và những người đàn bà đang nằm trên giường, quấn người trong chăn, tò mò nhổm đầu dậy.
Lần này, đến lượt Ruzeana bị đảo lộn hoàn toàn bởi vì Frantisek gào lên và cô không biết làm thế nào để giảm bớt mức độ cuộc cãi cọ của họ.
- Đó không phải là con anh – cô nói – Anh chỉ bịa ra thôi. Đứa bé không phải là con anh!
- Gì cơ? – Frantisek gào lên và tiến vào trong căn phòng để đi qua cái bàn và lại gần Ruzena – Thế nào cơ? Đó không phải là con anh? Anh biết rõ quá đi chứ! Anh biết mà!
Vào lúc đó, một người đàn bà trần truồng và ướt lướt thướt từ bể bơi đi lên, tiến về phía Ruzena để cô quấn bà vào khăn tắm và dẫn đến một cái giường. Bà ta nhảy dựng lên khi nhìn thấy cách mình vài mét Frantisek đang đứng nhìn thẳng vào mặt bà với đôi mắt không thấy gì hết.
Với Ruzena, đây là khoảng nghỉ, cô lại gần người đàn bà, quấn khăn cho bà và dẫn bà đến một cái giường.
- Người kia làm gì ở đây thế? – người đàn bà quay đầu về phía Frantisek hỏi.
- Một thằng điên ấy mà! Gã đó không bình thường đâu và tôi không biết làm thế nào để tống được hắn ra khỏi đây. Tôi không biết phải làm gì với thằng cha đó nữa! – Cô vừa nói vừa quấn người đàn bà vào một cái chăn ấm áp.
Một người đàn bà đang nằm hét lên với Frantisek:
- Ông kia! Ông không có việc gì để làm ở đây hết! Ông đi đi!
- Tôi tin là tôi có việc để làm ở đây! – Frantisek đáp lời, bướng bỉnh, không nhúc nhích mảy may. Khi Ruzena quay lại gần gã, gã không còn tái mét nữa, mà là xanh nhợt, gã không còn hét lên nhưng nói rất nhỏ, giọng kiên quyết.
- Anh sẽ nói với em điều này. Nếu em bỏ đứa bé, anh cũng sẽ không còn nữa đâu. Nếu em giết đứa bé, thì em sẽ có hai cái chết gánh trong lòng đấy.
Ruzena thở dài một tiếng và nhìn cái bàn. Ở đó, đặt cái túi của cô, với một tuýp đựng thuốc viên màu xanh nhạt. Cô cầm lên một viên và uống.
Và Frantisek nói giọng không còn gào lên nhưng chỉ còn rên rỉ:
- Anh xin em đấy. Ruzena. Anh xin em. Anh không thể sống thiếu em. Anh sẽ tự tử.
Lúc đó, Ruzena cảm thấy đau quặn trong bụng và Frantisek thấy khuôn mặt cô trở nên không thể nhận ra, quặn lên vì đau đớn, mắt mở to hết cỡ nhưng không nhìn thấy gì, cơ thể co thắt, gập lại, hai tay bấu chặt vào bụng. Rồi anh thấy cô gục xuống đất.
Olga lội bì bõm trong bể bơi và bỗng nhiên cô nghe thấy…Thực ra cô nghe thấy gì? Cô không biết mình nghe thấy gì. Căn phòng đầy tiếng hỗn độn. Những người phụ nữ bên cạnh cô ra khỏi bể bơi và nhìn về căn phòng bên cạnh, nơi dường như đang phát ra đủ thứ âm thanh. Olga cũng thấy mình bị cuốn vào hơi thơ/ không thể cưỡng lại đó và không nghĩ đến gì hết, đầy một sự tò mò lo lắng, cô đi theo những người khác.
Trong phòng bên cạnh, cô nhìn thấy một đám phụ nữ gần cửa ra vào. Cô nhìn thấy họ từ phía sau lưng, họ trần truồng và ướt lướt thướt, mông bóng nhoáng, nhoài về phía mặt đất. Đứng ngay trước mặt cô là một người đàn ông trẻ tuổi.
Những người đàn bà trần truồng khác đổ xô đến nhập bọn và đến lượt mình Olga cũng rẽ đám người để đi trong đám đông và nhìn thấy cô y tá Ruzena nằm trên mặt đất không động đậy. Người đàn ông trẻ tuổi quỳ xuống và hét lên:
- Chính tôi đã giết cô ấy! Chính tôi đã giết cô ấy! Tôi là một kẻ sát nhân!
Những người đàn bà dính đầy nước. một trong số họ cúi xuống thi thể đang nằm của Ruzena để bắt mạch. Nhưng đó là hành động vô ích, vì cái chết đã đến và không còn khiến ai nghi ngờ nữa. Những cơ thể trần truồng và ướt lươt thướt của những người phụ nữ sốt ruột xô đẩy nhau để thấy cái chết rõ hơn, để thấy nó trên một khuôn mặt quen thuộc.
Frantisek vẫn tiếp tục quỳ. Gã ôm Ruzena vào vòng tay và hôn lên khuôn mặt cô.
Những người phụ nữ ngồi xung quanh gã và Frantisek ngẩng lên nhìn họ nhắc lại:
- Chính tôi đã giết cô ấy! Chính tôi! Bảo người ta bắt tôi đi!
- Phải làm cái gì đó đi! – một người phụ nữ nói, và một người khác đi ra hành lang, chạy đi gọi người. Sau một lúc, hai người đồng nghiệp của Ruzena chạy tới cùng một bác sĩ mặc áo blu trắng.
Khi đó Olga nhận ra mình đang trần truồng, cô đang xô đẩy giữa những người phụ nữ trần truồng khác trước một người đàn ông trẻ tuổi và một bác sĩ mà cô không biết và đột nhiên cô thấy tình huống này thật lố bịch. Nhưng cô biết là nó không ngăn cản cô ở lại đây trogn đám đông và nhìn cái chết đang làm cô phấn khích.
Bác sĩ nắm cổ tay Ruzena, đang nằm, vô vọng tìm mạch, và Frantisek không ngừng nhắc đi nhắc lại:
- Chính tôi đã giết cô ấy! Gọi cảnh sát đi, bắt tôi đi!
Jakub tìm thấy người bạn của mình ở phòng khám tại khu nhà Karl Marx, vào lúc anh từ toà nhà điều trị chức năng về. Anh khen bạn chơi trống hay tối hôm qua và xin lỗi không thể đến gặp được anh sau buổi biểu diễn.
- Tớ giận vì điều đó lắm đấy – bác sĩ nói – Đây là ngày cuối cùng cậu ở đây và Chúa mới biết buổi tối cậu biến đi đâu. Bọn mình có bao nhiêu chuyện để nói với nhau. Và tệ nhất là chắc chắn cậu lại ở chỗ con bé gầy gò đó. Tớ nhận ra sự biết ơn là một tình cảm xấu xa.
- Sự biết ơn nào? Tớ phải biết ơn cô ấy vì cái gì?
- Cậu đã viết cho tớ là bố cô ấy đã làm rất nhiều cho cậu.
Ngày hôm đó bác sĩ Skreta không phải khám bệnh và bàn phụ khoa nằm ở góc phòng không có ai nằm. Hai người bạn ngồi đối diện nhau trong những chiếc ghế phô tơi.
- Không đâu – Jakub nói – Tớ chỉ muốn cậu chăm sóc cho cô ấy và tớ thấy cũng đơn giản khi nói với cậu là tớ có một món nợ biết ơn với bố cô ấy. Nhưng quả thật, hoàn toàn không phải thế đâu. Bây giờ tớ đã đặt dấu chấm hết cho tất cả, tớ có thể nói cho cậu biết. Khi tớ bị bắt, bố cô ấy đã đồng ý hoàn toàn. Chính bố cô ấy đã khép tội tử hình cho tớ. Sáu tháng sau ông ấy lên giá treo cổ, trong khi tớ, tớ đã gặp may và thoát ra được.
- Nói cách khác, đó là con gái của một thằng khốn – bác sĩ nói.
Jakub nhún vai:
- Ông ấy tin tớ là kẻ thù của cách mạng. tất cả mọi người đều nhắc đi nhắc lại với ông ấy điều đó và ông ấy đã bị thuyết phục.
- Thế tại sao cậu nói đó là bạn cậu?
- Chúng tớ từng là bạn. Và điều đó lại càng quan trọng để ông ấy bỏ phiếu bắt tớ. Qua đó ông ấy chứng tỏ là ông ấy đặt lý tưởng cao hơn tình bạn. Khi ông ấy tố cáo tớ là kẻ thù của cách mạng, ông ấy đã có cảm giác là làm im miệng mối quan tâm cá nhân của m`inh nhân danh cái gì đó cao thượng hơn và ông ấy đã trải qua cái đó như hành động lớn của đời mình.
- Và đó là một lý do để cậu yêu cô gái xấu xí đó hả?
- Cô ấy chẳng liên quan gì. Cô ấy vô tội.
- Những người vô tội như cô ấy thì có hàng nghìn. Nếu cậu chọn cô ấy trong những số người khác, thì chắc là bởi vì cô ấy là con của bố cô ấy.
Jakub nhún vai và bác sĩ Skreta nói tiếp:
- Cậu cũng khốn kiếp bằng ông ấy. Tớ tin cậu cũng coi tình bạn của mình với cô gái đó như là hành động lớn nhất của đời cậu. Cậu đè nén trong mình nỗi hận thù tự nhiên, sự ghê tởm tự nhiên của cậu, để chứng tỏ cậu độ lượng. Đẹp đấy, nhưng cùng lúc nó phản tự nhiên và hoàn toàn vô ích.
- Không đúng đâu – Jakub phản đối. – Tớ không hề muốn đè nén gì trong tớ va1 tớ không tìm cách tỏ ra độ lượng. Chỉ đơn giản là tớ thương hại cô ấy. Ngay khi nhìn thấy cô ấy, lần đầu tiên. Khi đó cô ấy còn là một đứa bé mà người ta đuổi ra khỏi nhà, sống cùng mẹ đâu đó ở một ngôi làng trên núi, người ta sợ nói chuyện với họ. Rất lâu cô ấy không được đi học, dù đó là một cô gái có tài. Thật bẩn thỉu khi hành hạ con cái vì lỗi của bố mẹ chúng. Cậu muốn tớ ghét cô ấy, cả tớ nữa, vì bố cô ấy ư? Tớ đã thương hại cô ấy. tớ đã thương hại cô ấy bởi vì bố cô ấy đã bị xử tử, và tớ thương hại cô ấy bởi vì bố cô ấy đã gửi một người bạn đến cái chết.
Lúc đó có tiếng điện thoại. Skreta nhấc máy và nghe một lúc. Anh xám mặt lại và nói:
- bây giờ tôi đang có việc ở đây. Tôi có cần đến thật sự không? – Rồi một lúc im lặng và Skreta nói – Được rồi. Tốt. Tôi đến đây – Anh dập máy và chửi thề.
- Nếu người ta gọi cậu thì đừng để ý đến tớ, dù sao tớ cũng phải đi đây – Jakub nói và đứng dậy khỏi ghế.
- Không, cậu không được đi! Chúng ta còn chưa nói được chuyện gì cả. Và chúng ta phải nói chuyện gì đó hôm nay chứ? Người ta đã cắt đứt dòng suy nghĩ của tớ. Và đó là một chuyện quan trọng. Tớ đã nghĩ đến vào sáng nay. Cậu không nhớ là chuyện gì à?
- Không – Jakub nói.
- Chúa ơi,thế mà tớ phải chạy đến khu tắm đây..
Tôi hơn hết là chia tay như thế, giữa một cuộc trò chuyện – Jaklub nói và bắt tay bạn mình