Một ông già, ở nhà quê vào thành phố nghỉ ngơi vài ngày với hàng xóm gần nhà tôi kể một chuyện khi ở quê, trong tuổi còn trẻ trai rất là vui:

Ông kể:

- Khi tôi còn nhỏ ở nhà quê không có trường học, chỉ có đi tu mới được học trong chùa thôi, ở bên Lào nhà quê thời trước còn nhỏ ai cũng phải đi tu để được học. Tôi tu từ 8 tuổi tới 14 tuổi mới ra tu, về sống với ba mẹ, đời sống với thiên nhiên ruộng nương vườn trái, muốn đến chơi thành phố cũng phải ngồi ghe hơn 1 tiếng mới tới.

Đời sống khi trưởng thành một chút biết đẹp, biết vui, biết yêu thương thì ba mẹ quá nghèo và đất đai ruộng nương vườn trái cũng ít nữa. Ba tôi phải đánh cá, chặt kiếm củi thêm, lâu lâu mới đem cá khô hay mắm cá vào thành phố bán để kiếm thêm chút ít tiền để đủ trang trải cho đời sống gia đình. Bạn bè trong làng cùng tuổi, ai cũng có bạn gái hay lập gia đình hết rồi chỉ còn mình tôi, nhưng tôi cũng chẳng có buồn và ước mong gì cả, cũng chẳng quan tâm tới chuyện đó nữa, buồn buồn thì chiều hay đi ra vườn xa nhà khoảng 50 thước ngồi ngó xuống sông thơ thẩn một mình trước khi xuống tắm sông, nhiều lần tôi tắm rửa xong còn sớm tôi lên ngồi ở vườn đó, ăn cơm chiều xong như thành một cái thói an tĩnh rồi tôi cũng thường xuyên đến vườn ngồi, nhiều tuần trăng đẹp thì ngồi chơi đến khuya, một cây chuối nhỏ là bạn và tôi cũng đặt tên cho là cô My.

Từ đó chuyện trong lòng tôi đã có người chia gánh từng chiều hoang mà tôi không dám thở than với bạn bè cùng cả ba mẹ, mỗi chiều như hẹn hò mà không ngày nào quên.

Đời sống thiên nhiên thì nhà nghèo hơn ai, trong làng nên tôi cũng ít khi chơi chung với bạn bè hay than thở gì cả, cũng như là một người an tĩnh nhất mà trong làng như ai cũng biết.

Chiều chiều ngồi ngó cây chuối thấy dễ thương lắm như nó đã gồng gánh và lắng nghe cái nội tâm tôi từng ngày, tôi cũng rất là vui khi ngồi bên cạnh My, những ngày nào mà mưa dầm gió bấc hay bận công việc trong nhà, trước khi chạy xuống sông tắm thì tôi cũng chạy lên chào và vuốt ve một chút, rồi mới xuống tắm sông rồi mới về nhà. Khi chuyện than thở trong lòng lúc nào cũng có người lắng nghe thì hàng ngày như thấy càng gần gãnh với My cây chuối nhỏ đó, nhiều lúc cũng than thở về đường tình cảm. Thì một hôm tôi mới hứa hẹn với cây chuối nhỏ đó là bạn gái tôi, và từ đó tôi học tán cây chuối, mỗi ngày một lời thương yêu, một thời gian trôi qua trong lòng tôi như đã có bạn gái, sau đó trạm thời gian cây chuối cũng đã cao.

Ngày tháng trôi đi cũng đã tới tháng 11 Lào, trong chùa rằm lớn tháng 11, là tháng trưng bày đèn hay thả đèn xuống sông, trong chùa rất là bận rộn trước cả tuần để làm đèn cho xong trước ngày rằm tới, tôi đến giúp chùa cả ngày đến đêm và vui vẻ với người làng.

Nửa đêm tôi về ngủ, thì đêm đó ở trong giấc mơ hiện bóng một nàng mới lớn lên xinh nữ như hoa, mặc bộ váy áo đồ trang phục người Lào màu xanh lá cây ngó rất là dễ thương.

Bước tới tôi vẻ giận hờn rồi nói:

- Đêm nay đêm rằm thả đèn sao anh quên em, cũng không rủ em đi với nhau thả chung một cái đèn, nếu yêu nhau thì thả chung nhau chứ.

Chợt tỉnh giấc 12 giờ đêm, trong chùa vẫn còn chú tiểu trông coi đèn, tôi chạy tới xin một cái đèn, chú tiểu nói:

- Anh chưa ngủ sao mà xin một cái đèn đi thả sông thêm nữa, đầu tối anh đã thả rồi mà.

Tôi im lặng tay cầm cái đèn rồi chạy thẳng ra vườn gọi và xin lỗi bạn gái xong rồi xuống sông cầu khấn một lát, nếu cô có linh thiêng thì cho cái đèn đừng tắt khi trôi ra giữa sông. 1 giờ sáng tôi về ngủ, lại hiện trong giấc mơ vài phút là:

- Mình yêu nhau thì đừng quên nhau nghe. Tôi choàng tỉnh giấc nói một vài lời:

- Anh không bao giờ quên em nữa. Nói xong rồi thiếp ngủ đi tiếp cho đến sáng.

Khi sáng dậy tôi ăn cơm sáng rồi đến chùa dẹp dọn giúp chùa. Khi tôi đến, ông chú tiểu đêm qua mà cho tôi cái đèn nói với tôi:

- Khi anh quay lưng đi chiều tối, thì có một cô đến đây rồi hỏi tới anh, hình như không phải người trong làng mình đâu, cô mặc áo và cái váy màu xanh như màu lá chuối, hỏi là anh giúp chùa xong chưa và về chưa, nếu anh quay trở về cho tôi xin gửi lời nhắn là tôi chờ, cô chắp tay ngồi xuống cúi đầu lễ rồi đứng lên đi.

Khi tôi nghe thì tôi trả lời:

- Cám ơn ông chú tiểu, đêm qua tôi gặp cô rồi.

Lời nói vừa xong thì bạn bè đang giúp chùa đó ai cũng chạy tới hỏi:

- Có bạn gái lúc nào? Con cái nhà ai? Có bạn gái rồi giấu bạn bè có đáng phạt một chum rượu không?

Tôi cười nói:

- Đâu có bạn gái nào cả.

Mấy bạn nói tiếp:

- Coi chừng nếu bạn bắt được là bị phạt lớn nghe, một thời gian lâu rồi, mà trong làng ai cũng nói là bạn vào thành phố ở hay đi ở với bà con ở làng khác, dạo này không thấy bóng bạn ở trong làng luôn. Chọc ghẹo nhau xong rồi giúp việc chùa đến chiều mới về nhà.

Khi về nhà chiều hôm tới, lần này bạn nó theo dõi coi tôi có bạn gái gì không mà sao nửa đêm ông chú tiểu lại nói với tôi là một cô mặc bộ đồ xanh như lá cây đến kiếm, các bạn xúm nhau muốn bắt tôi để được uống rượu phạt.

Tôi cũng chẳng bao giờ quên từng chiều tôi đi thăm bạn gái tôi, khi tôi đang ngồi dựa vào cây chuối thì 2 người bạn đằng sau đi tới và hỏi tôi:

- Ngồi đó làm chi hẹn ai? thì tôi kéo tay bạn xuống ngồi chơi và giới thiệu cho bạn:

- Cây chuối này là bạn gái tôi.

Hai đứa bạn ngạc nhiên và ngồi chơi với nhau đến chập choạng tối thì tôi đi xuống tắm sông.

Hai bạn cười nói:

- Thì ra bạn đến đây hàng chiều hôm để ngắm em gái tắm sông, mình theo dõi bạn cả hơn 2 tuần rồi, tôi giật mình nói:

- Muốn được rượu phạt tôi thì cứ để cho tôi dẫn bạn gái đến thăm bạn từng đứa, từng đứa, rồi hẵng phạt mình cũng không muộn mà, thôi bạn về trước mình ngồi ngắm bờ sông một lát rồi mình xuống tắm mới về được.

Cây chuối từ hồi con nhỏ bằng đầu gối bây giờ đã cao hơn đầu tôi, hôm nay khi tôi đang trò chuyện với cây chuối thì bỗng nghe tiếng từ đâu nhè nhẹ vọng vào tai:

- Từ giờ đi anh đừng có đến buổi chiều nữa, anh đến ban đêm nghe anh.

Tôi trả lời:

- Được không sao, em lớn rồi em sẽ ra ngồi chơi với anh. Vậy tên em vẫn là My nghe, cô cám ơn, xong tôi xuống đi tắm rồi về nhà luôn.

Từ đó tôi xuống tắm sông chiều với bạn bè, ai cũng ghẹo tôi có bạn gái, nhưng tôi nói gì không được vì lời hứa hẹn với người tình nàng chuối của mình, đến ba mẹ tôi cũng không cho biết được, lạ một chuyện là trong lòng tôi không có một ý nghĩ gì cả về ma quái, mà lòng lại thấy thương, tôi có cái hạnh phúc nhất là những hôm rằm, vì cô xuất hiện thành người ngồi chơi với tôi, còn chuyện sắc bóng thì khỏi lo, em gái trong làng không có ai sánh bằng luôn. Tôi ngồi ôm bạn gái cho tới nửa đêm tới giờ cô trở về rồi tôi đứng lên đi về, thời gian trôi đi trong lòng thấy rất là êm ấm vui vẻ.

Một hôm đêm rằm âm u trời mưa tôi ngồi dưới gốc cây, tại sao không thấy hạt mưa nào rơi, ngẩng đầu lên ngó thì thấy cô đang lấy cành lá chuối đan vào nhau rồi xuống dưới ngồi chơi với tôi, nửa đêm mưa tạnh ánh trăng rằm luồn bóng mây ra quá đẹp, nằm ngủ quên khi nghe tiếng người đánh thức, tôi mở mắt thì cô đang ngồi bên cạnh nói:

- Đến giờ em về anh cũng về chứ nằm đây qua đêm sao được và thời giờ mình ở bên nhau đâu còn nhiều nữa đâu anh, nói xong ngó mặt thấy cô buồn buồn.

Tôi mới hỏi:

- Có chuyện gì mà buồn vậy?

Cô trả lời:

- Rằm tới em nói, vì đêm nay anh nằm ngủ nên không được nói cho anh nghe, hẹn anh ngày rằm tới, anh đến sớm một chút nghe anh. Nói xong cô biến vào cây chuối đi luôn.

Khi đêm rằm tới cũng hơn 10 giờ đêm tôi tới thì đã thấy cô ngồi cúi đầu vào đầu gối, tôi vỗ đầu và vuốt lưng, cô đang khóc và ôm choàng lấy tôi rồi nức nở nói:

- Đêm cuối cùng của chúng mình rồi anh, em cố nhịn tới ngày nay, nghe em nói: anh muốn được gì cho anh chọn lấy một thứ thôi.

1- kiếm tiền được nhiều giàu sang.

2- anh giỏi giang ai cũng phục nể.

3- anh là người may mắn làm gì cũng được đắc ý trong đời sống của kiếp người.

4- anh thích chơi bời cô gái nào cũng thương, hay tán gái giỏi.

Anh chọn lấy một cái trước khi em đi và chúng mình có duyên gặp và yêu thương bằng đó trong kiếp này.

Tôi mới hỏi:

- Vậy em đi đâu, sao không mang anh đi theo? Nơi nào mà có em là đủ rồi, anh ước chỉ có bằng đó.

My nói:

- Không được đâu anh, yêu thương qua kiếp, sao sống với nhau được, nói xong My đứng lên.

Tôi giật mình và ngó ngỡ ngàng không biết nói sao đây, khi thấy bụng cô đã mang bầu lớn như sắp sinh đẻ, ngó cô rất là tội nghiệp.

My nói:

- Lẹ đi anh chọn đi, em đâu còn thì giờ nữa, lè lẹ đi anh.

Trong lúc đó lòng tôi quá lúng túng không biết làm thế nào nữa tôi chọn lấy tiền bạc giàu sang, và nói nếu anh không có tiền sao mua đồ cúng đẹp đẹp cho em được, nghe xong My mới xé một mảnh áo của mình và đưa cho tôi.

Và cô nói tiếp:

- Anh phải giữ gìn cho thật kỹ, cấm không được nói chuyện này cho ai nghe, phải giữ làm bí mật, để tránh khỏi người trộm cướp, anh đi làm gì hay đi buôn bán đâu thì anh mang nó đi theo gần thân anh.

Nói xong cô từ từ biến vào cây chuối, vừa mất dạng của cô thì cây chuối mọc bông tại chỗ. Tôi ngó cây chuối với hai dòng nước mắt, vì tất cả mọi chuyện quá khẩn cấp, tôi ngồi đó đến quá nửa đêm mới đứng dậy đi về. Tôi lấy miếng vải đó để vào trong áo trên ngực tôi rồi ngủ luôn. Khi đến sáng dậy tôi thò tay vào ngực tôi lấy ra là một miếng lá chuối khô bằng cái bàn tay, tôi đi xuống tưới nước rau xong rồi lên ăn cơm, vừa ngồi xuống thì ba mẹ tôi cười, tôi thắc mắc mới hỏi:

- Có gì ba mẹ ngồi ngó con rồi cười tủm tỉm như vậy? Ba mẹ vừa ngồi ăn cơm vừa nói:

- Đêm qua ba mẹ nằm mơ cùng một chuyện và choàng tỉnh giấc cùng một lúc với nhau có lạ không? trong giấc mơ có một cô mặc bộ quần áo xanh như màu lá chuối đến nói với ba mẹ là nhắn nhủ con giữ gìn cho kỹ, ngày mai con giàu sang đó, ba mẹ hỏi lại:

- Cái gì giữ cho kỹ?

Thì cô nói:

- Con biết đó là cái gì, chỉ cần nhắn nhủ với con bằng đó là đủ rồi, nói xong cô đi vào trong cây chuối.

Tới đây thì ba mẹ chợt tỉnh cùng một lúc, mẹ con cũng mơ thấy y hệt như vậy, tại sao trong giấc mơ mà lại cả hai người mơ cùng một câu chuyện như vậy rất là lạ luôn, nhưng sao cũng nghĩ là trùng hợp, cũng chỉ là giấc mơ thôi.

Vậy ba mẹ thử hỏi con:

- Trong mơ của ba mẹ mà cô gái mặc váy áo truyền thống xanh như tàu lá chuối không được nói tới vật chất cái gì cả, chỉ có vài câu giữ cho kỹ hỏi con có hiểu là cái gì không??

Tôi mỉm cười và gật đầu thêm với lời nói là:

- Con nói không được, nếu nói ra thì sẽ không tốt cho con.

Ba mẹ mỉm cười, tiếp lời:

- Quá là giấc mơ linh thiêng thật, mong cho con mình và gia đình được gặp nhiều may mắn.

Chuyện trò nhau xong thì ba mẹ đi chợ mua bông hoa về cúng bái và cầu cho con mình ngày mai gặp may mắn giàu sang theo lời nói của cô trong giấc mơ.

Cũng là bắt đầu từ đó đời sống tôi như thay đổi, muốn đi buôn đi bán, ba mẹ thấy vậy thì dẫn tôi vào thành phố một lần coi và viếng thăm người quen thì từ đó trong lòng tôi bắt đầu chuyện buôn bán. Tôi xin tiền ba mẹ mua da thú đồ rừng, mật ong xuống thành phố và khi về thì mua muối, dầu hôi, thuốc men, vải, rồi từ đó chưa tới một năm, tôi đã có chiếc thuyền của mình để đi buôn bán, và thêm hai năm sau, tôi vẫn còn độc thân, đã có cửa nhà riêng, đất đai ruộng nương đầy đủ, rồi tôi cũng không quên cúng bái cho cô từng rằm.

Mỗi một lần đi thì tôi cũng chưa bao giờ quên đem theo miếng lá chuối mà bà xã tặng cho tôi, mới tuổi 24 thì tôi đã giàu sang hơn hết trong làng, bây giờ tôi cũng 70 tuổi rồi, 4 đứa con lớn hết, tấm lá chuối khô mà cô My cây chuối tặng tôi, hình như mục và tàn theo thời gian tuổi tác của tôi khi tôi ngừng buôn bán và 4 đứa con tôi lớn thành tài, và ruộng nương vườn trái lúc nào cũng trồng cây chuối để tưởng nhớ tới một chuyện quá khứ trên đời của mình.