Trong truyền thuyết miền châu Á, Lào, Thái lan, Campuchia thường xuyên hay nghe câu tà thuật, huyền thuật, bùa ngải hay linh hồn theo truyện cổ tích truyền thuyết và phim ảnh... Luang Prabang kinh đô của vua, chùa chiềng bao la chiếm hơn nửa mảnh đất của thành phố, dân chúng sinh sống nhàn nhã với đường tinh thần, ít khi lộn xộn hay xôn xao, im lặng theo thiên nhiên đã lâu năm. Thành phố Luang Prabang cũng từng nghe về tà thuật, huyền thuật hay bùa ngải nhưng ít khi được thấy, không giống như Vạn Tượng xuôi dọc theo biên giới Thái lan về miền tây. Ở Vạn Tượng xôn xao về chuyện đó nhiều hơn miền bắc Lào, nơi miền bắc Lào tôi không thấy mọi người cho cái quan tâm về bùa ngải đó bao nhiêu, nhưng vẫn có người trồng, vẫn có người nuôi cây ngải đó, còn về huyền thuật hay tà thuật thì người già ở miền đó ai cũng biết, không ít cũng nhiều vì là nơi giữ cái truyền thống và khôi phục của nước Lào. Một câu chuyện xảy ra và bất thình lình tôi được gặp gỡ khi tôi còn ở bên Lào.
Theo truyền thuyết người Lào, Thái hay Campuchia cũng không khác gì nhau mấy: Người đàn bà có mang thai mà chết, người ta phải kiếm thầy bùa ngải thật giỏi đến mổ lấy đứa con trong bụng mẹ ra rồi mới đi chôn, chứ không có quyền hỏa táng, trước khi chôn ở quê thì người ta phải lấy cái chài mà mình chài cá quấn thân người chết rồi đóng đinh lên trán, bàn tay bàn chân trước khi đi chôn cất, nhiều nơi xảy ra nó còn quậy phá cả làng, ăn ngủ không được với nó, đó là một linh hồn linh thiêng và dữ nhất trong các nước đó. Trong truyền thuyết và sự thật mấy đời trước, xác chết của đàn bà có thai chôn cất thì mấy người học về tà thuật hay đến gọi xác chết ngồi dậy và lấy đèn cầy đốt lấy mỡ ở cằm của xác chết đi làm ngải về tình yêu trai gái. Ở trong cổ tích và phim Thái lan hay Campuchia vẫn còn để lại bao nhiêu hình ảnh. Tôi cũng quen nhiều ông cao tăng trong chùa, nhiều ông già ở nhà quê mà giỏi về đằng đó nói: “Đó là sự thật, gọi xác chết cho ngồi lên lúc nào cũng được, nhưng con nên nhớ người ta đã an tĩnh rồi đừng đi hại người ta, nhiều người mà không giỏi có thể tẩu hỏa nhập ma và khùng khùng điên điên cả đời luôn, nếu gặp linh hồn cứng cỏi hay dữ hơn mình đó con, ngải đó chỉ đi hại người thôi, miền Bắc của mình ít khi thấy sài, khi mình học thì có thể gọi xác ngồi dậy để thử cuộc học chứ không làm ngải gì cả, chỉ có người miền tây sài đến bùa ngải nhiều”.
Một hôm sắp sửa năm mới tát nước ở Luang Prabang, bao nhiêu người ở thành phố khác, nếu có điều kiện hay đổ xô nhau lên làng của tôi để vui chơi năm mới ngày tát nước thì bỗng nhiên tôi nghe một chuyện là có một ông thầy bùa từ thành phố lên tỉnh của tôi chơi năm mới và thêm một tin làm tôi nẩy cái mũi lên tại chỗ ao ước muốn thấy. Một người bạn chung lớp học ở làng về phía trường học và nghĩa địa của Lào nói với tôi:
- Có một ông thầy bùa gần 60 tuổi với 4-5 người đi theo nói giọng miền tây đi gọi xác chết mang thai chôn hai tuần trước dậy lấy mỡ làm ngải đó. Tôi nói:
- Sao ngươi biết? Bạn nói:
- Người ta vào chợ lớn mua sợi chỉ và tối nay mua nhang nến nhà mình rồi đi bộ vào nghĩa địa luôn, tôi hỏi bạn:
- Có xác mang thai mới chết chôn ở đó sao? Bạn nói:
- Cỡ gần hai tuần làng bên kia có người chết và chôn ở đó, người ta đi coi mộ rồi mà.
Hai lỗ tai tôi đứng lên như tai mèo rình chuột, nở hai lỗ mũi lên hít một hơi thật sâu và hỏi bạn:
- Mấy giờ đêm nay? Ông ngoại, tao đi theo.
- Cỡ 9:30 giờ đêm, tôi ngập ngừng nói:
- Sao sớm dữ vậy? Đâu phải giờ giấc gọi hồn? Bạn nói tiếp:
- Tối nay mày gặp mày biết ngay là thầy bùa thật hay giả và giỏi hay không giỏi.
- OK, trước 9:30 giờ tao tới nhà mày, mày đừng quên nói với người ta có một người bạn xin đi theo nghe.
9:15 giờ đêm tôi lái honda tới, sáu người đang đứng ở trước cửa nhà bạn mua nến nhang. Tôi đậu xe và cúi đầu chào nói:
- Con xin đi theo, nghe tai tiếng của sư phụ đã lâu, may nay con được gặp.
Một người khoảng 60 tuổi, thân thể đầy vết mực xăm nói với tôi:
- Con không sợ ma sao? Tôi nói:
- Có sư phụ đi theo còn gì mà phải sợ nữa. Ông vỗ vai tôi nở hai cái lỗ mũi nói:
- Ta ở đây có gì mà sợ.
Tôi cám ơn sư phụ cho đi theo, 7 người đi, tôi xách giúp đồ 3 lít rượu đế, tôi nghĩ: “Cái này là đi nhậu hay là đi gọi ma?”. Cỡ 400 thước đằng trước bên trái là nghĩa địa, đi lên dốc chừng 50 thước bên tay trái là lò thiêu, cây cối cao không có rậm rạp gì cả và mấy cái lều bằng tôn để cho người hay thầy sư tụng niệm trước khi thiêu. Còn bên phải thì quá rậm rạp cỏ cây bằng đầu người, ngôi mộ phủ cây cỏ không có bia gì cả. Người Lào là thiêu hết, chỉ có vài cái chết có con trong bụng thì chôn lung tung vậy thôi, nếu chôn một tháng mà mưa thì cũng không biết mộ ở đâu và là ai luôn.
Khi đến nghĩa địa, mộ người mang thai chôn ở bên phải trong rừng quá rậm rạp, ông sư phụ nói:
- Đến ngồi ở cái lều tụng niệm bên tay trái làm bùa đã rồi hẵng vào rừng rậm gọi con ma này lên. Tôi lững thững theo đít sư phụ đang đứng thì 6 người đang ngồi thành vòng tròn, sư phụ nói:
- Con đưa rượu đây ta làm bùa bảo vệ cho, thứ ma này dữ lắm.
Tôi đưa rượu cái thùng 5 lít quá nửa cho sư phụ. Ông lẩm bẩm đổ rượu vào miệng và phun lên hết đầu mọi người, đầu tôi cũng đầy mùi rượu, xong rồi 6 người rót rượu cho nhau uống hết gần 4 lít. 11 giờ đêm tôi lững thững theo đít 6 người đi trước, tôi say rượu đi còn không thẳng đường, tôi toát mồ hôi khi tới bụi cây quá rậm rạp ban đêm phải bẻ cành, khi thì giẫm nó xuống mới đi được, sâu vào trong bụi cây cỡ 20 thước thì thấy khoảng trống chừng 5-6 thước vuông, ông sư phụ nói:
- Đến rồi, mồ nó mới chôn cất được 10 ngày qua.
Mấy người đi theo lấy sợi chỉ giăng thành vuông vuông chỗ đất trống đó và bảo tất cả mọi người vào ngồi bên trong, ông sư phụ bắt đầu soạn mâm hoa nến, cảnh hoang vu rậm rạp vắng tanh lạnh lẽo thân người lạnh cả hồn, thì bỗng nhiên cơn gió thảm qua một cách mạnh vào rồi im lìm lặng, mấy cây nến của ông sư phụ tắt tại chỗ, thì bỗng chợt nghe tiếng đứa bé mới sanh đẻ khóc ở trên ngọn cây cổ thụ phía trước, sư phụ bắt đầu thắp nến lên, lại thêm một cơn gió nữa tới, đèn cầy tắt phụp, tiếng đứa bé khóc thấp xuống và rời về cây ở phía bên cạnh, sư phụ với mấy người giúp nhau thắp đèn cầy lại, thì ông nội ơi ông vải ơi, tôi ngẩng mặt lên ngó cây, gai ốc gai mít hay gai sầu riêng tìm đâu được thêm nữa trong thân thể nó nổi lên còn chưa đủ. Một con chim cú bằng cái lu trên cành cây đằng trước xa chừng 15 thước đang ngó thẳng vào mấy người và xòe cánh ra thấy rõ luôn, tôi im lặng. Mấy người thắp đèn cầy xong ngồi ngó lên thấy con chim cú bằng cái lu, 6 người bật ngửa tại chỗ cả ông sư phụ luôn. Tiếng khóc từ từ thấy xuống nơi ngôi mộ trước mắt đó, lại thêm một cơn gió cụt từ đâu tới mà cây cối chẳng có cây nào rung, ào ạt mà lạnh chỗ người ngồi đó thôi, cây đèn cầy tắt phụp. Lần này không có ai thắp đèn cầy lại nữa, 6 người cả sư phụ ngồi chồm hổm ngó trước ngó sau. Bắt đầu tiếng chó hú dài và cộng theo tiếng cười nhè nhẹ ha ha ha ha, hi hi hi hi từ trên cây, nơi con chim cú khổng lồ giờ đã biến mất để lại hình bóng một cô em gái áo trắng dài, hai chân móc vào cành cây, thòng lòng cái thân và cái đầu xõa tóc xuống và quay mặt về đằng người ngồi. Tôi gom hết can đảm và hỏi ra:
- Sư phụ cho con làm thế nào?
Im lặng không ai trả lời tôi, tôi cố hỏi thêm một lần:
- Sư phụ làm thế nào? Nó tới gần rồi nè!
Im lặng không câu trả lời nữa, tôi cố xích lại gần 6 người với da gà da ngỗng để gần sư phụ. Trong hình bóng tối đó, bà ơi ông ơi trời ơi phật ơi, tề thiên đại thánh ơi cứu con với, cả sư phụ với 5 ông đi theo ngồi chồm hổm lấy hai tay bịt lấy mặt, tôi cố lê chậm chậm tới gần sư phụ và gọi cũng thấy nín thin, tôi mới lấy bàn tay vỗ nhẹ lên vai sư phụ, đang chực gọi nhưng không kịp rồi, vừa bàn tay tôi đụng vào thân ông sư phụ, ông nghĩ là ma nên hò lên làm cho những người đi theo cũng hò lên chạy toán loạn. Tôi kịp thấy ông sư phụ chạy thẳng vào bụi cây trong đêm tối làm cho cây gãy thành hàng đi luôn, còn tôi chỉ còn một cái dép thôi, còn hai tay với chân thì bị cây cối cào xót tê luôn. Khi ra đến ngoài đường cái thì để lại hình bóng ma treo tòn ten trên cành cây chẳng còn bùa ngải gì nữa. Khi đến làng 400 thước, tôi chờ sư phụ và còn thêm hai người không biết chạy đường nào gần một tiếng còn chưa thấy, tôi về nhà vì thân thể bị cây cào xót hết cả người..... Ôi trời! Ông sư phụ này có câu thần chú chạy lẹ như bay tông cả vào bụi cây thành hàng đi luôn, hiếm người học được.....