Một câu nói đời người và một câu nói linh hồn hay ma quái, đời người hay thế giới tâm linh chỉ khác nhau là thế giới tâm linh không có thân và không có tuổi tác thôi. Trong truyền thuyết văn hóa nhiều nước cũng có cái kiêng kỵ giống như nước Lào, yêu thương hay duyên tình thì người ta cũng kiêng kỵ lời hẹn thề ngàn đời ngàn kiếp bên nhau, lời hứa hẹn thì được, vì mỗi người một số phận, một tuổi tác khác nhau, từng xẩy ra bao nhiêu câu chuyện dân gian về tình yêu mà lưu luyến với linh hồn của người đã chết đi.
Một câu chuyện xẩy ra với người bạn chung trường học mà kém hơn tôi một lớp, tên là Phành, ở thành phố khác đến nơi tôi học, đã gần mùa phượng đỏ hay mùa nghỉ hè sắp tới viếng thăm, hai người gọi nhau bằng hai câu: “Anh và Em”.
Một hôm gặp nhau trước cửa rạp cinêma chiều tối, hai người rủ nhau qua bên kia đường ngồi ăn bát chè vì phim còn chưa tới giờ chiếu, vì đêm về tôi làm việc ở rạp cinêma. Hai người ngồi ở bàn trước cửa quán bán chè ngắm người lại coi phim, bên cạnh rạp hát là chùa Visoun, một ngôi chùa lâu đời tối đen với cây cối, bỗng tôi ngó thấy một cô em gái mặc bộ đồ trắng dài đứng ở chùa và ngó thẳng về phía hai chúng tôi ngồi ăn chè. Cả nửa tiếng ngồi đó mà vẫn thấy bóng cô em áo trắng đứng ngó thẳng, trong khi tiệm bán chè chỉ có hai người ngồi ăn mà thôi, ánh đèn đường, ánh đèn rạp cinêma rọi vào cũng đủ cho biết cô đứng ngó về phiá hai chúng tôi. Còn hai tuần nữa là hết năm học bước vào bốn tháng hè. Em nói:
- Em không quên đem quít lên cho anh nếm thử nhà em trồng nhiều đó và em về lần này em giạm ngõ lập gia đình luôn.
Tôi nói:
- Sao không học xong đã? Học hành đã em ơi, kiếm cơ hội được học cao đâu có dễ, ba mẹ em tốn kém bao la mà, nếu em có vợ thì chuyện học hành nó sẽ có cái phân tâm đó.
Em nói:
- Người nhà quê anh, nếu em không lên đây học chắc em có con hai đứa rồi, chúng em đi vào chùa thề với nhau lâu rồi, hè năm nay em về quê rồi giạm ngõ luôn.
Tôi cười và hai người qua đường đi vào rạp cinêma, cô em gái vẫn đứng ở chùa ngó theo chúng tôi chừng chừng đến khuất bóng vào rạp, tôi cũng không nghĩ gì cả. Sáng thứ hai đi học tôi đậu xe honda, em nó đậu xe đạp cùng một nơi, khi đi bộ qua sân cỏ rộng rãi đó, tôi thấy một bóng cô em gái mặc bộ áo trắng như đêm qua đứng ở phía sau cửa sổ lớp học ngó thẳng vào em nó, tôi thì vội vã vào lớp học.
Khi chiều tới, tôi ra rạp cinêma sớm thì thấy em nó ngồi ở cầu thang trước rạp, như nó có gì thắc mắc trong lòng muốn hỏi, tôi ngồi xuống thì em nó cũng bắt đầu hỏi thật:
- Anh ơi, dạo này có chuyện gì lạ lạ xẩy ra với em, anh có tin đường ma quái không?
Tôi mỉm cười gật đầu nói:
- Dù ma không có thân không tuổi tác như nó cũng có cái lưu luyến, nó cũng là một phần của đời sống mà mình có cái thương cái tiếc chứ, tại sao chiều hôm nay em lại hỏi anh chuyện này hay đang gặp ma gì đó? Kể cho anh nghe coi? sao em lại nói tới ma quái vậy?
Em nó kể:
- Bao nhiêu câu chuyện lạ xẩy ra với em đã mấy tuần rồi, từ một chiều em đi xa đạp tới nhà bạn ý muốn mượn bạn cuốn sổ toán về nghiên cứu học, trời nóng nực thì bạn với ba mẹ chị em ngồi chơi ở trước nhà, em đậu xe đạp ở lề đường, khi em đi tới thì bạn nói:
- Sao không gọi bạn gái đến giới thiệu cho quen biết? Có chi mà gấp vậy?
Em nghĩ là nói đùa nhau thôi, đến khi mẹ của bạn nói:
- Sao không gọi nó vào nhà con? Lại để nó đứng phơi nắng ở vệ đường như vậy?
Em chỉ biết mỉm cười thôi, chờ mượn cuốn sổ rồi chào đi về, trong lòng thấy lạ lạ gì không biết luôn. Chiều sau đó khi tan học em đạp xe đạp về, thì có một người bạn chung lớp đạp xe lẹ lên bên cạnh em và nói:
- Tan học rồi, mà thật là hạnh phúc đi đón bạn gái nữa, cô bạn gái thật là dễ thương, sao không giới thiệu cho các bạn được quen biết rồi chào nhau?
Trong lúc đó nổi da gà như lạnh cột sống rồi em tạt xe vào lề đường, bước ra khỏi xe đạp và ngó chiếc xe hình như là nó nặng nặng gì không biết nữa như chở người ở đằng sau xe, em đứng ngó thở dài một lúc mới lên xe đạp về nhà, trong lòng thắc mắc về những hình bóng cô em gái mà ai cũng nói tới là có bóng một cô gái theo sát bên cạnh mình trong lúc này. Nhiều sáng như có người đánh thức em dậy đi học, khi em mở mắt thì cái mùng ngủ đã có người vén lên tử tế và gọn gàng, bạn bè ai cũng nói là em có bạn gái thì quên bạn học khinh người.
Tôi hỏi em nó:
- Có phải em bệnh không hay em có gì trong lòng nói anh nghe? Em nên giữ cái bình tĩnh vì em đang ở nhờ bà con chứ không phải ở nhà với ba mẹ, có gì thì cứ nói thẳng với anh đừng lo phiền não nghe em? Rồi từ từ câu chuyện đó nó sẽ trôi theo thời gian và im thôi mà.
Em trả lời:
- Thật em không có gì anh, cũng không có bệnh cảm gì, em đâu có bạn gái ở đây, ở với bà con thì tan học cũng phải làm việc nhà chứ, mùa hè này em mới về xin giạm ngõ ở quê nhà, học xong rồi hai em mới cưới nhau mà.
Tôi nói:
- Đừng nói câu thề với anh nữa nghe, theo phong tục truyền thống người ta kiêng kị, đó là nợ nần qua kiếp, dù chết rồi vẫn còn theo đuổi nhau, trong đám ma khi thầy sư tụng kinh là phải cắt duyên số đường đời hết số hết kiếp nợ nhau mỗi người mỗi đi, người mình khi yêu nhau thì hay thề ước đó là sai em đừng nên làm. Còn chuyện bóng cô em gái bên cạnh thì em cứ nghĩ là người ta chọc ghẹo em hay là người ta hoa mắt thôi, đừng nhặt lên cho mệt mỏi làm chi, trường học thì đang trong mùa thì cử, có chuyện gì thì em đến chơi với anh trước giờ chiếu phim, cũng là nơi đông người để khỏi buồn, nói xong đã đến giờ chiếu phim, em nó không coi rồi chào nhau đi về. Khi tôi đứng lên ở phiá chùa bên cạnh rạp cinêma, một bóng cô em gái quá quen vì thấy luôn luôn đang đứng ngó chằm chằm về phía tôi với cậu em nó từ lúc nào không biết nữa.
- Rồi tất cả học sinh cũng trằn trọc qua mùa thi cử như báo cho thành phổ nhỏ vắng tanh với bóng học sinh ngập đường phố sáng chiều. Tôi đứng thở dài trước rạp cinêma từ sớm, như có một chiếc xe đạp đang chở một cô em gái cuốn hút hai con mắt tôi sáng lên tại chỗ. Cậu em đậu xe đạp rồi tủm tỉm cười và đi thẳng tới tôi, còn cô em gái rất quen với hình bóng mái tóc xõa phủ hai bên má đứng cúi đầu ở nơi xe đậu cũng xa tôi cỡ 30 m.
Em nó chạy đến tôi tươi cười và nói:
- Mai em về quê rồi, bốn tháng nữa anh em mình mới gặp lại nhau, em bảo đảm sẽ có quà miền quê tặng anh.
Nói xong, tôi gửi lời hỏi thăm sức khoẻ cả gia đình em nó ở quê, em nó ra về nhưng tôi lại đứng như mất hồn, may mắn là ban ngày chứ không phải ban đêm mà tôi toát mồ hôi lạnh, tôi bay thẳng vào trong rạp cinêma, da gà da chim da ngỗng gì không biết, một lát sau tôi mới lấy lại cái bình tĩnh và chắp tay 10 ngón lên khấn cho em nó được bình an với tất cả mọi người trong gia đình.
Sau gần bốn tháng trời trôi qua với mùa mưa rải rác cũng thưa thớt, hoa phượng cũng đã tàn, bao nhiêu chuyện cũng chìm vào trong nỗi quên lãng theo thời gian, thì hôm nay trước nhà sau buổi thể thao và bữa cơm chiều, tôi vừa bước tới cửa nhà thì thấy cậu em nó đứng chờ tôi với trái cây vườn, tôi thấy em nó quá mừng như có gì muốn nói, tôi cũng chờ nghe có phải chuyện giạm ngõ gì không. Em nó vừa đem trái cây xuống vừa tủm tỉm cười rồi nói:
- Anh có biết không khi về đến làng em mới hiểu là tại sao có một bóng cô em gái cứ mãi theo sát em đó. Tôi đứng sững như cho cái quan tâm vào cốt chuyện xẩy ra tiếp với em nó.
Lời em nó kể tiếp:
- Khi em về tới làng thì ai cũng lui tới viếng thăm, cả ba mẹ cô bạn gái em nữa, rồi em mới biết là cô bạn gái của em đã chết trước hôm nghỉ hè năm ngoái cỡ bốn tuần, cô bị bệnh sốt rét rừng, lòng em rất khó khăn mới chấp nhận trong hoàn cảnh khi mình mới về, em rất buồn bã và nhớ tới lời khuyên nhủ của anh. Rồi bao nhiêu chuyện về cô em gái mà xẩy ra với em trong mấy tháng trước đó em mới hiểu được. Gia đình em với gia đình cô bạn cũng vào chùa làm phong tục cho hết duyên kiếp với nhau, ông thầy sư cũng khuyên đừng bao giờ hẹn hứa câu thề với ai nữa.
Em nó hỏi:
- Anh có từng thấy bóng ai bên cạnh em như người khác thấy không?
Tôi gật đầu mỉm cười và trả lời:
- Từ lúc ngồi ở quán chè, trước rạp cinêma và mỗi lần chào nhau về thì đằng sau xe đạp của em đều có một bóng cô em gái theo, dù nó là ban ngày mà cũng vẫn nổi gai ốc gai quả sầu riêng luôn, nhưng anh không có được nói cho em nghe thôi, sự thật là anh thấy và để ý chiếc bóng đó mà ngó chằm chằm vào em là anh thấy quá nhiều lần. Tôi cũng cố an ủi em nó:
- Từ từ quên đi em và chăm chỉ học hành tốt hơn, có duyên với ai nó sẽ tới sau và sẽ có ngày gặp. Tôi vỗ lên vai em nó mỉm cười, cám ơn hoa trái miền quê.
Bây giờ thấy em nó rất vui vẻ hơn trước, tôi rất mừng. Em nó chào tôi đi về nhưng lần này đằng sau xe đạp không có bóng ai.
Tôi xin dừng ghi, chuyện cũng đã kết thúc, chúc đọc giả vui vẻ với cốt chuyện ma..