Sáng thứ sáu ngày 1 tháng 4, ngày diễn ra lễ ra mắt lò phản ứng chậm đầu tiên trên thế giới.
“April food’s day!” Sakuma Ichiro cố ý dùng khẩu âm Nhật đọc thừa ra hai thanh phụ âm trong tên ngày lễ, “Hôm nay! Dù trên báo có đăng mẩu tin kinh thiên động địa tới mấy thì cũng không cần phải chịu trách nhiệm đạo đức pháp lý, cả chính phủ lẫn tư pháp cũng sẽ không truy cứu! Có điều trò đùa chỉ được phép thực hiện đến trước mười hai giờ.”
Sakuma Ichiro dậy từ sớm, vô cùng phấn chấn đi qua đi lại trước cổng viện nghiên cứu, gặp ai cũng chúc họ một ngày Cá tháng 4 vui vẻ. Vừa trông thấy Tạ Trạch Ích chở Sở Vọng đi vào đường vượt giới, gã nhướn mày, càng trở nên hăng hái hơn, “Ở phương Tây, trò đùa chỉ có hiệu quả trước mười hai giờ. Nhưng nghe nói ở Thượng Hải, chuyện thú vị thì ngày nào cũng có.”
Bước xuống xe, Sở Vọng đi về phía viện nghiên cứu. Cô mặc áo khoác màu gừng ngắn, bên trong mặc áo len trắng cùng quần dài cũng màu trắng nốt. Ánh mắt của Sakuma gần như bám chặt trên người cô, gã ta nói mà không chớp mắt: “Tôi thật sự không hình dung được tối nay cô sẽ xuất hiện hoành tráng thế nào đây.”
Sở Vọng làm ngơ đi lướt qua gã, gã ngoái đầu, nhìn lướt qua vạt áo của cô rồi quay sang cười nói với Tạ Trạch Ích đang đi tới: “Ai cũng nói eo của phụ nữ phương Tây nhỏ là do dùng dây thép và xương cá voi quấn chặt. Chẳng trách có người không ngại vạn dặm xa xôi, nhất nhất muốn quay về tìm căn nguyên, có đúng thế không ngài thượng úy tôn kính?”
Tạ Trạch Ích dừng bước, nở nụ cười đạt tiêu chuẩn vô lại: “Xem ra anh còn thành thạo hơn cả tôi.”
Trong quân đội nước Anh, ở tuổi như Tạ Trạch Ích mà đã có được cấp bậc thượng úy thì đúng là kỳ tích. Ấy thế mà Sakuma Ichiro bằng tuổi anh nhưng đã lên tận thiếu tá.
Sakuma nói: “Nếu anh bằng lòng giống các đồng nghiệp khác của mình, có lẽ bây giờ anh sẽ có quyền cho tên khốn là tôi một đấm.”
“Chúng ta chẳng có gì để phải thi đánh đấm cả.” Tạ Trạch Ích nheo mắt, “Xin lỗi, so với đất nước của anh thì quân đội Anh vẫn còn liêm sỉ.”
Nói đoạn, Tạ Trạch Ích bỏ đi luôn. Sakuma Ichiro nhìn theo bóng lưng anh, bất giác cười phá lên. Có quốc gia nào xuất hiện trên mảnh đất yếu đuối này là không vô sỉ xâm chiếm dân tộc này? Bọn họ thì có gì khác nhau?
Gã đã từng nghe người ta nói về tay thượng úy người Anh mát đen da vàng, nước da tái nhợt này. Nếu anh ta ý thức được mỗi một con kiến trên lãnh thổ này là đồng bào ngoại quốc của mình, nếu anh ta không giúp người Anh quyết tâm phá hủy vùng đất này, thì dựa vào đâu mà ở tuổi đó, anh ta có thể sớm đạt được quân hàm ấy trong quân đội Anh?
Nếu cán cân trong lòng anh ta vẫn chưa hoàn toàn nghiêng về người Anh, vậy khi thấy quân đội Anh nhiều lần ăn hiếp người Trung, không biết trong lòng sẽ có cảm tưởng gì?
Sakuma Ichiro nghĩ: Nếu anh ta là một sĩ quan người Mỹ theo quân đội Hoa Kỳ tấn công vào Nhật Bản, thì anh ta hoặc sẽ bị đồng hóa thành một gã sát nhân mù quáng trong cuộc tàn sát, hoặc anh ta không bao giờ muốn sống ở mảnh đất đó thêm bất cứ một giây nào. Nếu là vế trước thì gã có thể tưởng tượng được, nhưng nếu là người sau, vậy thì sức chịu đựng của người này tuyệt đối hơn hẳn người thường.
Rốt cuộc là anh ta thuộc vế nào?
***
10 giờ 15 phút.
Công sứ Anh, Nhật cùng sĩ quan đến từ Nam Kinh đều đã lên khán đài phía bắc cuối sân cỏ chờ sẵn, Tạ Trạch Ích cũng đứng trong hàng ngũ đó.
Hàng trăm máy móc từ trong viện nghiên cứu đã được chuyển ra, từng chiếc máy đếm cũng đã được lắp đặt.
Sở Vọng và Oppenheimer lần lượt kiểm tra máy móc lắp đặt xung quanh nồi hơi để chắc chắn không xảy ra sơ suất, còn Fermi và Bohr đã leo lên bục điều chỉnh thử xem độ nhạy của chỉ số đồ thị hàm mũ của bộ đếm tăng thực có ăn khớp hay không.
Oppenheimer đứng dưới khán đài để điều khiển thanh cadmium nằm ngang, bảo Sở Vọng đến chỗ lò hơi để vận hành thiết bị truyền cadmium lỏng với Fermi và Bohr. Lúc mười giờ rưỡi, Oppenheimer nhìn đồng hồ bỏ túi rồi gật đầu với Sở Vọng.
Cầu thang dựng tạm thời bắc lên nồi hơi cao hai tòa nhà được cung cấp bởi công nhân nhà máy kéo sợi, trong quá trình xây dựng cũng không cân nhắc đến yếu tố dành cho phụ nữ. Khoảng cách các nấc thang rất cao, phù hợp với đàn ông trưởng thành cao trên 5 feet 5 inches*. Trước đây mỗi lần cô leo lên đỉnh lò hơi, luôn có Tạ Trạch Ích để ý cô trèo từng bậc một. Thế nên hôm nay cô cố tình mặc quần dài để dễ leo thang, thế nhưng vẫn rất tốn sức, mấy lần suýt đã đạp hụt.
(*Tương đương 1m6 trở lên.)
Đám sĩ quan bên dưới khán đài cười ầm.
Ở bên trên, Fermi và Bohr vươn tay kéo cô ngồi lên mép đỉnh của nồi hơi. Cô vỗ đôi tay bẩn thỉu, lấy bản tính toán từ trong túi áo khoác ra, tập trung vào lần kiểm tra cuối cùng.
Yoshio Nishina và mười mấy nhà khoa học Nhật Bản cầm bảng biểu trên tay, đứng xung quanh lò hơi, nhìn chăm chú vào máy đếm.
Chu Nhĩ Tra đi theo lãnh sự Anh, cùng giám đốc Nhật Bản, thượng tá quốc quân và phó chủ tịch hội thương mại Thượng Hải đứng trên đỉnh khán đài ở phía bắc, mắt nhìn chằm chằm vào đồng hồ bấm giờ rồi lại đưa mắt nhìn nhau. Lãnh sự nhìn một vòng mọi người bên dưới, sau đó nói to: “Bắt đầu!”
Sau khi nhân viên điều khiển từ từ rút hàng trăm thanh cadmium từ đỉnh nồi hơi ra, lập tức trên trăm mấy đếm bắt đầu nhảy số liên tục, các nhà khoa học Nhật Bản cũng dùng tốc độ cực nhanh điền vào bảng biểu, cứ sau mỗi 30 giây là lại nhanh chóng điền một hàng số. Điền gần xong khoảng mười bộ dữ liệu thì cũng vừa lúc thanh cadmium đứng đã được rút ra hết. Chỉ còn lại thanh cadmium ngang 26 inches với đường kính bằng nồi hơi được sử dụng để kiểm soát cường độ phản ứng của Oppenheimer mà thôi.
Yoshio Nishina liên tục báo cáo con số trên bảng điều khiển. Sau đó, Bohr đứng bên trên hô lớn ra hiệu cho Oppenheimer, anh ta lập tức rút thanh cadmium, vô cùng cẩn thận chậm rãi, thanh cadmium ngang từ từ được rút ra thì máy đếm xung quanh nồi hơi cũng nhảy số càng lúc càng nhanh. Cho đến lúc đường kính của nồi hơi giảm đi một nửa, 13 inches.
Sở Vọng cầm thiết bị truyền cadmium lỏng trong tay, nín thở, không chớp mắt nhìn vào máy đo cường độ bức xạ trên đỉnh lò hơi, bên trên là đường cong chỉ số bức xạ của phản ứng chậm trong nồi hơi được vẽ tự động – độ đọc của nó dần dần tăng lên, rồi sau đó từ từ ổn định, biểu thị rằng ở đáy của nồi hơi, thanh cadmium của Oppenheimer đã được rút ra hoàn toàn.
Đường cong chỉ số chiếu xạ ổn định có nghĩa là hệ số giá trị gia tăng của nó là một, công suất đầu ra bên trong lò hơi lớn hơn công suất đầu vào.
Điều đó cũng chứng minh một điều: phân hạch có kiểm soát đã bắt đầu tự động.
Fermi và cô nhìn chằm chằm vào đường cong chỉ số chiếu xạ, còn Bohr thì theo dõi Oppenheimer từ xa, để phòng trường hợp có chuyện gì xảy ra, anh ta phải yêu cầu người bên dưới đút thanh cadmium vào nồi hơi lại, nên chính anh ta cũng cùng Fermi và Sở Vọng đổ cadmium lỏng vào.
Dù ở trên khán đài hay dưới khán đài, các nhà khoa học hay là sĩ quan… Tất cả mọi người đều nín thở, im lặng nhìn mọi thứ trước mặt tiến hành.
Cả tòa nhà nghiên cứu, chỉ còn lại mấy trăm mấy đếm là không ngừng phát ra âm thanh lặp đi lặp lại.
Tiếng tích tắc ngày càng ổn định thì tim Sở Vọng càng đập nhanh hơn. Cánh tay cầm chiếc đồng hồ truyền dịch cadmium lỏng cô đã từ nhức mỏi chuyển sang tê liệt, nhưng sâu trong đáy lòng cô chỉ có một âm thanh: Phản ứng chậm thành công đầu tiên trong lịch sử loài người sắp được thực hiện rồi!
Hai mắt Sở Vọng dần dần mở to. Sớm hơn kiếp trước 12 năm thật rồi!
Yoshio Nishina và giám đốc Nhật nhìn nhau, những người khác thì vẫn tiến hành tính toán, Yoshio đặt máy đếm trong tay xuống, nhanh chóng bước đến bắt tay với Oppenheimer.
Sĩ quan trên khán đài rối rít đứng dậy vỗ tay.
Phía bên dưới, đại diện của chính phủ Trung Quốc và hội thương mại cùng chúc mừng và bắt tay với các công sứ Anh và Nhật Bản. Ba phụ tá sĩ quan đã hồ hởi mở sâm banh và rượu Brandy, phân phát cho mỗi nhà khoa học và sĩ quan. Các nhà khoa học và binh lính rối rít đi tới, cùng nhau ký tên mình lên nhãn hiệu chai rượu.
Sakuma Ichiro và giám đốc Nhật Bản đều đang nhìn cô. Cô ngẩng cao đầu, mặt nở nụ cười như thể muốn nói: “Sáu tuần, tôi nói được là làm được.”
Một âm thanh khác đang gào thét trong lòng cô: Hơn nữa, tôi cũng chắc chắn nói được làm được!
Bohr và Fermi lần lượt ôm chầm lấy Sở Vọng, người trước ôm xong thì xuống khán đài thu dọn máy đếm, còn người sau thì thấp giọng nói vào tai cô: “Chúc mừng em.”
Fermi vỗ vào cô: “Đi xuống ký tên vào chai rượu đi.”
Cô gật đầu, đi theo anh cẩn thận trèo xuống cầu thang.
Oppenheimer đã chờ sẵn bên dưới. Lúc Fermi xuống, hai người vô cùng ăn ý vỗ tay, rồi Fermi tự nhiên nhận lấy ly rượu Brandy mà anh đưa cho.
Fermi đi rồi, Oppenheimer giang rộng cánh tay với Sở Vọng, Sở Vọng cười toe toét, cũng chẳng cố kỵ mà nhào vào chiếc ôm ấy.
Oppenheimer dùng tiếng quốc ngữ trúc trắc nói: “Ở Trung Quốc, làm thế này là không hợp lý.”
***
“Đây là tin tức chân thật nhất tốt nhất trong lịch sử loài người kể từ khi ra đời ngày Cá tháng 4 nhỉ?” Sakuma Ichiro viết tên tiếng Hán của mình lên chai rượu, cười nói với cánh sĩ quan người Anh.
Tạ Trạch Ích nhìn đồng hồ, nói, “Đã quá mười hai giờ, đừng tự làm mình bẽ mặt nữa.”
Ichiro vẫn mặt dày cười, “Không viết đại danh của anh lên sao, ngài thượng úy điển trai của chúng ta? Là đang do dự nghĩ xem nên viết tên tiếng Trung hay tiếng Anh, hay đang đợi cùng tiểu mỹ nhân của mình lưu danh trên sách sử?”
Đúng lúc Chu Nhĩ Tra đi đến, ra hiệu anh đi theo mình đến dưới nồi hơi.
Tạ Trạch Ích đứng từ xa nhìn chăm chú chiếc cầu thang kia, đi theo Chu Nhĩ Tra tiến về phía đám đông. Có người đưa rượu cho anh, nhưng anh khéo léo từ chối.
Chu Nhĩ Tra thấy anh sốt ruột thì đưa mắt nhìn sang bên phía cầu thang, bất đắc dĩ vỗ vai anh: “Đi đi.”
Anh gật đầu cám ơn cấp trên, băng qua đám đông đi về phía cô, đúng lúc Sở Vọng cũng trông thấy anh, nở nụ cười rạng rỡ chạy đến.
Nhìn nụ cười tỏa nắng ấy, bản thân Tạ Trạch Ích gần như bị cô cảm hóa.
Anh đứng yên, đang tính nói: “Chúc mừng.”
Nhưng lời còn chưa ra khỏi miệng thì một bóng người bé nhỏ đã vụt qua trước mắt anh, một khắc sau, anh cảm giác bên hông mình được cô ôm chặt. Cô nhào đến ôm anh quá nhanh khiến anh lùi về sau, đồng thời cũng giơ tay giữ cô lại, không để cô té ngã.
____
*Qin: Đùa chương này edit chả hiểu gì cả, kiểm tra lại nhiều lần lắm rồi, các bạn đọc thấy chỗ nào khó hiểu thì nói mình nhé… Thật sự mình rất dốt Lý….