Chúng ta sống trong hiện tại với đôi mắt bị bịt kín (…)
Chỉ mãi sau này, khi tháo khăn bịt mặt ra và nhìn lại quá khứ,
chúng ta mới thấy được những gì đã sống và hiểu được ý nghĩa của chúng.
-MILAN KUNDERA-
Key West , Florida , 1976
Hai giờ sáng
Elliott 30 tuổi
Cơn bão hoành hành khắp Key West, dập tắt ánh điện trên toàn bộ hòn đảo, Elliott không thể nào tìm được giấc ngủ. Không đánh thức Ilena đang ngủ rất say bên cạnh, anh châm ngọn đèn dầu lên và quyết định thám hiểm ngôi nhà của Ernest Hemingway .
Dưới ánh sáng của những tia chớp, căn nhà dường như bị lay giật bởi mưa và gió, giống như một con thuyền giữa cơn giông bão. Trong lúc Elliott bước lên cầu thang chính, một tiếng sấm nổ vang làm toàn bộ kính cửa rung lên. Bác sĩ rùng mình, ngập ngừng nửa muốn lui bước, rồi nhún vai.
Cho dù anh cảm thấy hơi sợ…
Lên đến tầng trên, anh bước trên mặt sàn gỗ cọt kẹt dẫn tới phòng làm việc của chủ nhân. Anh nhẹ nhàng mở cánh cửa và có cái gì đó nhảy thẳng vào mặt anh vừa kêu rít lên một tiếng.
Một con mèo!
Anh đã đọc ở đâu đó rằng Hemingway rất yêu mèo và ông phải có đến năm chục con. Anh đưa tay lên ôm mặt: con mèo đã cào anh một nhát ra trò, để lại một vết xước ngang má.
Suy cho cùng, mình với lũ thú đúng là…
Anh tiến vài bước vào phòng làm việc, ngây ngất ngắm nhìn những đồ vật cá nhân của đại văn hào: chiếc máy chữ cũ đã từng theo ông sang tận Tây Ban Nha trong một cuộc nội chiến, một đồ vật bằng gốm do Picasso tặng, một bộ sưu tập bút lông ngỗng, một chiếc mặt nạ châu Phi trông dữ tợn, khoảng hơn một chục bài viết và những tấm ảnh từ báo cắt ra…
Một bầu không khí tuyệt vời ngự trị trong gian phòng. Phải nói thêm rằng giữa những buổi câu cá và những trận bia, ông già Hemingway đã viết được vài tác phẩm lớn ở Key West trong đó có Giã từ vũ khí và Tuyết trên đỉnh Kilimandjaro.
Không tệ lắm, Eliott nghĩ, khi ánh đèn điện rồi cũng sáng trở lại.
Anh thổi tắt ngọn lửa đèn dầu và tiến lại gần cái máy hát cổ lổ. Rất thận trọng, anh đặt chiếc đĩa hát đầu tiên mà anh tìm được lên đó và chỉ vài giây đồng hồ sau những nốt nhạc violon và ghi-ta đã ngân lên trong gian phòng: Django Reinhardt và Stéphane Grappelli, thứ nhạc jazz hảo hạng nhất của những năm ba mươi…
Nhưng đột nhiên, tiếng đĩa kêu xè xè và các bóng đèn lại tắt ngấm nhận chìm cả căn phòng trong bóng tối.
Đúng là mình đến vận rồi, Elliott nghĩ, sao mình lại thổi tắt đèn đi cơ chứ.
Anh tìm cách thắp đèn, song anh lại để quên bật lửa trong phòng ngủ.
Trong phòng làm việc, khó có thể phân biệt được thứ gì nữa, ngòai một vài vệt mưa đang chảy ngoằn ngoèo trên mặt kính cửa. Anh bác sĩ trẻ đứng sững vài phút trong bóng tối, hy vọng chỉ một lát sau ánh điện sẽ sáng trở lại.
Bỗng nhiên, anh cảm thấy sự hiện diện của ai đó, tiếp theo là tiếng thở và một âm thanh như tiếng kim loại.
- Ai đó? Anh hỏi bằng giọng không mấy tự tin.
Thay cho câu trả lời, một ánh bật lửa sáng lên ở cách anh vài mét. Anh nhận ra đôi mắt sáng long lanh từ bản sao của mình đang nhìn anh trong bóng đêm.
- Cậu muốn có những lời giải thích phải không, anh bạn trẻ? Vậy thì tôi sẽ cho cậu lời giải thích…
***
Ông bác sĩ già châm lửa vào bấc đèn dầu rồi bước lại ngồi vào chiếc ghế bành bọc da và quay về phía Elliott.
- Hãy nói cho tôi biết chuyện gì sẽ xảy ra với Ilena! Anh chàng hét lên bằng tất cả sức lực của tuổi thanh xuân.
- Hãy ngồi xuống và đừng có gào lên nữa.
Nóng ruột phát điên, Eliott miễn cưỡng ngồi xuống phía bên kia bàn làm việc. Người đối thoại với anh lục tìm trong túi trong áo vest và lôi ra một tấm ảnh.
- Tên nó là Angie, ông ta chìa tấm ảnh ra cho anh giải thích. Nó hai mươi tuổi và đối với tôi nó là người quan trọng hơn hết thảy.
Elliott chăm chú nhìn vào bức ảnh.
- Mẹ của cô ấy có phải là…
- Không, mẹ của nó không phải là Ilena, ông già ngắt lời vì đã đoán trước câu hỏi.
- Vì sao?
- Bởi vì khi con gái tôi ra đời, Ilena đã qua đời được mười năm.
Elliott nghe điều đó mà không hề chớp mắt.
- Tại sao tôi phải tin ông?
- Vì tôi chẳng có lý do gì để nói dối cậu.
Anh bác sĩ đặt ra câu hỏi vẫn khiến anh bị giày vò từ hôm trước:
- Cứ cho rằng điều đó là đúng, tại sao ông lại bảo chính tôi đã giết cô ấy?
Người đàn ông ngồi đối diện với anh ngừng lại một lát như để chọn lựa từng lời trước khi đáp:
- Cậu đã giết cô ấy vì cậu đã không biết yêu cô ấy cho đúng.
- Tôi đã chán ngấy nghe những điều điên rồ này rồi! Elliott nổi cáu đứng bật dậy.
- Cậu yêu cô ấy như thể hai người còn cả cuộc đời ở phía trước... song đó không phải là cách để yêu.
Elliott suy nghĩ về điều này trong giây lát trước khi phủ nhận nó. Song vấn đề không nằm ở chỗ đó. Lúc này, anh cần phải có được càng nhiều thông tin càng tốt, không phải là lúc để triết lý về tình yêu. Vì vậy anh chuyển hướng câu chuyện về điều duy nhất mà anh thực sự quan tâm:
- Ilena sẽ chết như thế nào?
- Cô ấy sẽ gặp một tai nạn.
- Một tai nạn ư? Tai nạn kiểu gì? Và bao giờ?
- Điều đó à! Đừng mong tôi sẽ nói cho cậu nghe.
- Nhưng tại sao?
- Bởi tôi không muốn cậu cứu cô ấy…
***
Trong vài giây, Elliott câm lặng, đứng sững trước bức màn mưa đang đập vào cửa kính. Anh cảm thấy cuộc nói chuyện đang tuột khỏi tầm kiểm soát của anh và anh vẫn chưa hiểu ra vấn đề:
- Nhưng suy cho cùng, đây là cơ hội duy nhất… Ông đã tìm ra cách để quay ngược thời gian mà ông lại để người phụ nữ duy nhất của đời mình phải chết ư?
- Cậu đừng nghĩ điều đó làm tôi cảm thấy sung sướng! Ông già nổi cáu đấm nắm tay xuống bàn. Từ ba mươi năm nay tôi chỉ nghĩ duy nhất về điều này! Giá như tôi có thể quay trở về quá khứ, giá như tôi có thể cứu cô ấy, giá như…
- Vậy thì đừng suy nghĩ nữa! Hãy hành động đi!
- Không!
-Tại sao lại không?
- Bởi vì nếu chúng ta cứu Ilena, cậu sẽ gắn kết cuộc đời mình với cô ấy.
- Thì sao?
- Như vậy, sẽ chẳng bao giờ cậu sinh ra được Angie…
Elliott vẫn chưa hiểu ra:
- Thế vấn đề là sao? Anh nhún vai hỏi, tôi sẽ có những đứa con khác...
- Những đứa con khác? Nhưng tôi mặc kệ những đứa con khác. Tôi không muốn mất con gái tôi! Tôi không muốn sống trong một thế giới nơi Angie không tồn tại!
- Còn tôi, tôi sẽ không để Ilena phải chết, Elliott trả lời, đầy cương quyết.
Quá giận dữ, hai người đàn ông cùng đứng lên. Lúc này họ chỉ còn ở cách nhau có vài phân, đối mặt với nhau, sẵn sàng tung ra đòn kết thúc:
- Cậu cứ tưởng cậu đang nắm luật chơi vì cậu trẻ hơn, nhưng không có tôi, cậu sẽ không bao giờ biết Ilena chết như thế nào và cậu sẽ không thể làm được gì để cứu sống cô ấy.
- Dù sao đi nữa, nếu Ilena chết, đừng có mong tôi sẽ sinh thành ra Angie cho ông!
- Khi nào cậu được làm cha, cậu sẽ hiểu tôi, Elliott ạ: không ai có thể bỏ rơi con mình, cho dù có để cứu người phụ nữ mà cậu yêu...
Họ đứng như vậy một lúc lâu, nhìn thẳng vào mắt nhau, mỗi người đều giữ vững lập trường của mình. Sự đồng cảm đã gắn kết họ với nhau trong lần gặp trước giờ đã nhường chỗ cho sự đối đầu...
Sự đối chọi của một người đàn ông với chính mình, ở hai độ tuổi khác nhau trong cuộc sống. Mỗi người đều sẵn sàng chống trả đến cùng: một để cứu người mình yêu, một để không mất con gái.
Trong lúc cuộc nói chuyện bị rơi vào ngõ cụt, người lớn tuổi hơn liền hé ra lối thoát:
- Cậu sẵn sàng đến mức nào để cứu được Ilena?
- Phải tới đâu tôi cũng chịu, Elliott đáp không chần chừ.
- Cậu sẽ chấp nhận từ bỏ những gì?
- Tất cả.
- Vậy thì có lẽ tôi có cách...
***
Trời vẫn mưa to như lúc trước.
Cuối cùng thì hai người đàn ông cũng ngồi xuống cạnh nhau trên chiếc ghế dài bằng gỗ hồ đào đặt cạnh bàn làm việc. Phía sau lưng họ, qua cửa sổ, luồng sáng cách quãng đều đặn của ngọn hải đăng Key West đang hắt bóng hai người lên tường và xuống sàn nhà.
- Cậu muốn cứu Ilena và điều đó hoàn toàn đúng, nhưng cậu chỉ có thể cứu cô ấy nếu cậu cam kết thực hiện đúng ba điều kiện...
- Ba điều kiện?
- Điều thứ nhất, cậu không được nói với bất cứ ai về chuyện đang xảy ra với chúng ta. Tất nhiên là không được nói với Ilena, thậm chí cả Matt cũng không.
- Tôi tin tưởng Matt, Elliott phản đối.
- Đây không phải là vấn đề tin tưởng hay không, mà điều này rất nguy hiểm. Nghe này, tôi tin chắc chúng ta đang phạm phải một sai lầm, một sai lầm kinh khủng khi tìm cách đi ngược lại số phận và một ngày nào đó chúng ta sẽ phải trả giá rất đắt cho điều này. Cá nhân tôi, tôi sẵn sàng hứng chịu rủi ro này cùng cậu, với điều kiện cậu không được kéo thêm ai vào nữa.
- Thế điều kiện thứ hai là gì?
- Nếu chúng ta cứu được Ilena, cậu sẽ phải chia tay với cô ấy...
- Tôi chia tay với cô ấy? Elliott hỏi, càng lúc càng không thể hiểu ra.
- Cậu chia tay với cô ấy và không bao giờ được gặp lại cô ấy nữa. Cô ấy sống, nhưng trong quãng đời còn lại của mình, cậu sẽ phải coi như cô ấy đã chết.
Elliott sững người và đột nhiên cảm nhận được sự khủng khiếp của điều kiện này. Anh hé miệng song không thể thốt lên nổi lời nào.
- Tôi biết rõ mình đang yêu cầu một điều kinh khủng, ông bác sĩ già thừa nhận.
- Vậy còn điều kiện thứ ba? Cuối cùng Elliott cũng thốt nên lời, giọng lạc đi.
- Sau chín năm nữa, vào ngày 6 tháng Tư năm 1985, trong một buổi hội thảo về phẫu thuật tại Milan, cậu sẽ gặp một phụ nữ tỏ ra chú ý tới cậu. Cậu sẽ đáp lại lời mời của cô ấy và hai người sẽ cùng nhau có một kỳ nghỉ cuối tuần, đó là quãng thời gian mà con gái của chúng ta sẽ được hình thành. Cậu sẽ phải hành động đúng như thế, vì đó là cách duy nhất để cứu cả Ilena và Angie.
Một lần nữa, những đợt sấm rền vang trên bầu trời như đe dọa.
Vì Elliott chưa trả lời, bản sao của anh nói thêm:
- Đó là cái giá phải trả để thay đổi tiến trình mọi sự. Nhưng cậu hoàn toàn có quyền từ chối.
Ông già đứng lên và cài cúc áo như thể đang chuẩn bị bước ra ngoài giữa trời giông bão.
Elliott hiểu ra anh chẳng còn lựa chọn nào khác ngoài việc chấp nhận các điều kiện. Trong tích tắc, những năm tháng hạnh phúc với Ilena như một cuốn phim được chiếu lại trước mắt anh. Cùng lúc đó, anh hiểu ra rằng hạnh phúc đó sẽ sớm kết thúc và anh sẽ phải chuẩn bị để sống những năm tháng vô cùng khó khăn.
Trong khi bản sao của anh chuẩn bị rời khỏi căn phòng, Elliott giơ tay như để ngăn ông lại.