Anh ấy là hướng Bắc, hướng Nam, hướng Đông và hướng Tây của tôi...
San Francisco, 1976
Elliott, 30 tuổi
Hôm nay là Noel.
Vào buổi sáng ngày 25 tháng Chạp này, bầu không khí dịu mát của California đã nhường chỗ cho tiết trời xám xịt và lạnh lẽo. San Francisco có cái vẻ giả tạo giống như New York và người ta hầu như nghĩ rằng trời sắp có tuyết rơi.
Căn nhà tĩnh mịch, chìm trong ánh sáng nhợt nhạt của buổi bình minh. Nằm nép vào vai Elliott, Ilena đang ngủ một giấc bình yên. Ngược lại, người bác sĩ trẻ có vẻ mặt phờ phạc của người suốt đêm không chợp mắt.
Elliott quay sang Ilena, nhẹ nhàng hôn cô để không đánh thức cô dậy rồi cứ thế ngắm nhìn cô hồi lâu, anh biết đây là những giờ phút cuối cùng họ còn được ở bên nhau. Anh hít hà mùi hương toả ra từ tóc cô lần cuối, lướt nhẹ môi trên làn da mịn màng như nhung của cô và nghe điệu nhạc từ nhịp đập trái tim cô.
Rồi anh nhận thấy những giọt nước mắt đang lặng lẽ rớt xuống mặt ga trải giường. Anh liền mặc lại quần áo và bước ra khỏi phòng mà không gây tiếng động.
Anh vẫn không thể nào tin được là anh sẽ rời xa cô! Vẫn biết anh phải giữ đúng cam kết với bản sao của mình, nhưng giờ đây khi Ilena đã được cứu sống, điều gì có thể ngăn cản anh ở lại bên cô? Liệu người kia có thể dùng cách nào để buộc anh phải tôn trọng phần nghĩa vụ của mình theo thoả thuận?
Lòng nặng trĩu, anh lê bước từ phòng này sang phòng khác, hy vọng mà không mấy tin tưởng sẽ gặp được bản sao của mình để hét vào mặt ông ta nỗi giận dữ và bất mãn của anh. Nhưng ông ta không hề xuất hiện. Elliott ở tuổi sáu mươi đã hoàn thành phần hợp đồng của ông ta và giờ thì đến lượt anh sẽ phải thực hiện lời hứa của mình.
Elliott vào trong bếp và ngồi phịch xuống ghế tựa. Hành lý của họ đã được sắp đặt gọn ghẽ và để ngay gần cửa ra vào, sẵn sàng cho chuyến du lịch sang Hawaii mà cả anh lẫn Ilena sẽ chẳng bao giờ đi nữa. Vì anh biết rằng anh chẳng còn lựa chọn nào khác ngoài việc rời xa cô. Anh cảm thấy như có một sức mạnh, một tiếng nói từ bên trong thúc đẩy anh phải hành động theo hướng đó. Anh chỉ còn là một con rối bị một sức mạnh vô hình đứng đằng sau sân khấu giật dây điều khiển.
Mặt bàn bằng kính phản chiếu lại khuôn mặt anh hốc hác và tiều tụy. Anh cảm thấy mình trống rỗng, mệt mỏi, giống như đã đánh mất toàn bộ sự tự tin, mất mọi điểm mốc về cách thức vận hành của thế giới.
Từ ngày đầu tiên anh gặp bản sao của mình, anh đã có cảm giác như đang sống trong một vũ trụ chẳng còn tuân theo bất cứ một quy luật nào nữa. Bị giày vò bởi nỗi sợ hãi điều gì đó mà bản thân anh cũng không hiểu nổi, anh mất ăn mất ngủ, lúc nào cũng trăn trở với muôn vàn câu hỏi không có câu trả lời. Tại sao một chuyện như thế lại xảy ra với anh? Cuộc gặp gỡ này là một điều may mắn hay tai hoạ? Anh có còn đủ lý trí để suy xét mọi việc không? Anh héo mòn vì chẳng thể giãi bày với bất cứ ai.
Thế rồi, anh nghe có tiếng động: mặt sàn ván kêu cọt kẹt và Ilena bước vào phòng, chỉ mặc đồ lót và một trong những chiếc áo sơ mi của anh mà cô đã buộc túm vạt ngang eo.
Cô ném cho anh một nụ cười tinh nghịch, miệng lẩm nhẩm khe khẽ một đoạn trong bài hát của Abba. Anh biết đây là lần cuối anh nhìn thấy cô hạnh phúc. Cô đẹp như một trái cấm và chưa bao giờ họ yêu nhau như lúc này.
Vậy mà chỉ trong vài giây nữa thôi, tất cả sẽ sụp đổ...
***
Ilena bước lại gần Elliott, vòng tay quanh cổ anh song cô lập tức nhận ra có điều gì đó không ổn:
- Chuyện gì vậy anh?
- Chúng ta phải nói chuyện thôi. Anh không thể tiếp tục diễn trò được nữa.
- Trò gì cơ?
- Hai chúng ta...
- Anh...anh đang nói gì thế?
- Anh đã gặp một người phụ nữ khác.
Thế đấy, chỉ cần có hai giây thôi. Hai giây để làm chao đảo một mối tình kéo dài đã mười năm nay. Hai giây để tách rời hai mặt của cùng một đồng xu...
Ilena đưa tay dụi mắt, ngồi xuống trước mặt Elliott, vẫn còn nghĩ đây là một trò đùa quá trớn, rằng cô còn chưa tỉnh ngủ hẳn, hoặc cô đã nghe nhầm...
- Anh đang đùa ư?
- Anh có vẻ đó sao?
Cô nhìn anh, rụng rời. Đôi mắt anh đỏ hoe và vẻ mặt mệt mỏi. Đúng là từ nhiều tháng nay, cô vẫn luôn cảm thấy anh dằn vặt,nghĩ ngợi, bứt rứt không yên. Cô nghe thấy tiếng mình hỏi anh:
- Cô gái ấy là ai?
- Em không biết cô ấy đâu: một nữ y tá trực cùng ca với anh ở Free Clinic.
Điều này có vẻ như không thực, đến mức lần này thì cô nghĩ đây là một giấc mơ. Đây không phải là lần đầu cô có ác mộng kiểu này. Đây chắc chắn là một cơn ác mộng đáng nguyền rủa nhưng rồi sẽ kết thúc. Mặc dù vậy, cô vẫn muốn biết:
- Anh gặp cô ấy từ bao giờ?
- Cũng được vài tháng rồi.
Đến đây, cô chẳng còn biết phải đáp lại thế nào. Cô chỉ biết tất cả những gì cô gây dựng từ mười năm nay bỗng chốc vừa tan tành. Trong lúc đó, Elliott vẫn tiếp tục công việc đập phá của mình:
- Hai chúng ta từ lâu nay đã không còn ổn nữa, anh nhận xét.
- Anh chưa bao giờ nói với em điều đó cả...
- Anh chẳng biết phải nói với em như thế nào... Anh đã tìm cách để em từ từ hiểu ra...
Cô bịt tai lại để khỏi phải nghe tiếp. Cô vẫn ngây thơ hy vọng rằng cuộc nói chuyện này sẽ không tiến xa hơn một lời thú nhận về sự thiếu chung thuỷ.
Nhưng Elliott đã quyết định khác đi:
- Anh muốn chúng ta chia tay, Ilena ạ.
Cô muốn đáp lại, nhưng quá đau đớn. Cô cảm thấy nước mắt chảy dài trên má mà không làm sao ngăn lại.
- Chúng ta chưa bao giờ làm đám cưới, chúng ta không có con cái... , Elliott tiếp tục.
Cô muốn anh thôi không nói nữa vì những lời nói của anh giống như những nhát dao khía vào tim cô và cô sẽ không thể chịu đựng được thế này lâu hơn nữa. Quên hết mọi niềm kiêu hãnh và tự tôn, cô vội vàng thú nhận với anh:
- Nhưng anh là tất cả đối với em, Elliott: người tình của em, người bạn của em, gia đình của em...
Cô bước tới để sà vào lòng anh, nhưng anh lùi lại.
Cô nhìn thẳng vào anh bằng ánh mắt khiến anh thấy toàn thân như bị xé nát. Mặt dù cảm thấy mình chẳng còn nói thêm được gì nữa, anh vẫn cứ mở miệng và rốt cục cũng thốt lên được câu này:
- Em không hiểu rồi: anh không còn yêu em nữa Ilena ạ.
***
Vẫn là buổi sáng Noel và vẫn còn sớm.
Sau một giấc ngủ đẫy mắt khác hẳn bình thường, San Francisco thong thả thức giấc. Trong thành phố thường ngày luôn luôn sôi động này, những con phố vẫn gần như vắng tanh và đa số các cửa hàng vẫn còn đóng cửa.
Trong rất nhiều ngôi nhà, đúng là một ngày hội: lũ trẻ đã thức dậy, háo hức mở quà, người ta nghe thấy tiếng nhạc và những tiếng kêu mừng rỡ. Ở những nơi khác, trái lại, một ngày thật khó vượt qua, một ngày mà nỗi cô đơn trở nên nặng nề hơn bình thường một chút. Gần Union Square, đám người vô gia cư tụ tập trên những băng ghế nơi công cộng. Tại bệnh viện Lenox, sau một đêm đầy biến động, một cô gái hai mươi tuổi đã qua đời vì những vết bỏng trên người. Đâu đó bên bờ biển, một cặp tình nhân vừa mới chia tay...
Một chiếc taxi ghé qua ngôi nhà bằng kính đón Ilena rồi chạy thẳng ra sân bay.
Đến lượt mình, Elliott rời khỏi khu phố. Kiệt sức vì buồn rầu và hổ thẹn, anh chạy xe xuyên thành phố, nhiều lần suýt gây tai nạn. Trong khu phố Tàu, các cửa hàng cửa hiệu đã mở cửa đón khách. Elliott đưa xe vào bãi đậu, bước vào quán cà phê đầu tiên mà anh tìm thấy trên đường đi và chạy thẳng vào trong toa-lét.
Trong khi anh nôn thốc tháo vào bồn cầu, anh chợt cảm thấy có ai đó đứng phía sau. Một sự hiện diện mà giờ đây anh đã học được cách nhận biết và ghê sợ...
Anh quay người lại thật nhanh và tống cho bản sao của mình một cú đấm như trời giáng hất văng ông ta vào bức tường lát đá vuông.
- Tất cả đều là tại ông!!
Choáng váng vì cú va đập, ông bác sĩ già ngã lăn ra nền nhà. Ông khó nhọc gượng đứng lên, đứng yên một lát để trấn tĩnh trong khi Elliott bồi thêm.
- Cô ấy bỏ đi là lỗi tại ông!
Nổi xung, người đàn ông lớn tuổi hơn nhảy xổ vào chàng trai, thộp lấy gáy anh và tống một cú lên gối.
Rồi hai người đàn ông đứng cạnh nhau, cả hai đều thở dốc để lấy lại sức trong một bầu không khí hằn học và thù nghịch.
Elliott là người đầu tiên phá tan sự yên lặng và bật khóc nức nở:
- Cô ấy là tất cả cuộc sống của tôi...
- Tôi biết lắm chứ... Chính vì vậy mà cậu đã cứu cô ấy.
Bản sao của anh đặt một tay lên vai anh, và như để tìm cách an ủi, nhắc cho anh nhớ:
- Nếu không có cậu, cô ấy đã chết.
Elliott ngẩng đầu lên và nhìn chính mình trong con người đang đứng đối diện với anh. Thật lạ: anh vẫn không thể nào coi ông ta hơn một người không quen biết. So với người đàn ông mà anh vẫn chưa thể nhận ra mình trong đó, anh mới chỉ sống được có một nửa quãng đời. Người kia đã sống trước anh ba mươi năm: ba mươi năm trải nghiệm, ba mươi năm gặp gỡ và nhận thức...
Song đó cũng có thể là ba mươi năm ăn năn và hối tiếc?
Rồi anh cảm thấy người khách vượt thời gian đã chuẩn bị phải rời bỏ anh. Anh nhận ra những đợt rung và sự chảy máu cam rất đặc trưng.
Quả nhiên, ông bác sĩ vớ lấy một chiếc khăn giấy để rịt lên mũi cầm máu. Lần này, ông những muốn ở lại lâu hơn, vì ông biết bản sao trẻ tuổi của ông sắp phải sống qua những năm tháng rất khó khăn. Ông hối hận vì đã không tìm được những lời nói để an ủi anh, đồng thời biết rõ rằng lời nói chỉ là những đồng minh không hề có trọng lượng khi đối đầu với nỗi đau và nghịch cảnh.
Nhất là ông cảm thấy tiếc vì mỗi lần gặp nhau, giữa họ đều xảy ra xô xát và hiểu nhầm, giống như một mối quan hệ cha-con vẫn chưa vượt qua được giai đoạn đối lập dai dẳng.
Mặc dù vậy, ông không chấp nhận ra đi mà chưa cho anh gì khác ngoài một cú thúc vào bụng. Tin chắc đây là lần cuối ông gặp mình ở tuổi này và nhớ lại nỗi buồn mà chính bản thân ông đã phải chịu đựng vào thời đó, ông cố lựa lời an ủi:
- Ít ra, cậu sẽ sống và biết rằng Ilena vẫn còn sống, đang ở đâu đó. Còn tôi đã phải sống với nỗi day dứt về cái chết của cô ấy. Và hãy tin tôi, điều đó tạo nên sự khác biệt ghê gớm...
- Ông cút đi...
... là câu trả lời duy nhất mà ông nhận được.
Rõ ràng là nói chuyện với chính mình chẳng hề dễ chút nào! Ông nghĩ trong lúc bị hút vào những vòng xoáy bất tận của thời gian.
Và hình ảnh cuối cùng mà bộ não của ông ghi lại là hình ảnh bản sao của ông đang dứ nắm đấm về phía ông.