Người ta không thể học được gì nếu chỉ đọc sách. Người ta chỉ có thể học được khi hứng đòn”
-SWÂMI PRAJNÂNPAD-
San Fracisco, 2006
Elliott 60 tuổi
Khi Elliott mở mắt ra, ông cảm thấy toàn thân nóng bừng, run lẩy bẩy, như bị quấy rầy bởi một trận cúm. Song ông không bị cúm. Đó là căn bệnh ung thư quái ác cộng với những tác dụng phụ của chuyến du hành vượt thời gian. Ông khó nhọc đứng lên, lết vào tận trong buồng tắm để nôn thốc tháo vào bồn rửa. Cuối cùng thì ông cũng sẽ chết, nhưng không phải ngay lúc này. Theo thói quen đã tự động hình thành, ông lại kiểm tra số thuốc còn lại: vẫn còn bốn viên. Đã nhiều lần, ông tự hứa với mình sẽ không bao giờ đụng đến chúng nữa, nhưng lần này thì chắc chắn: ông sẽ không bao giờ đặt chân về quá khứ nữa!
Ông đứng dưới vòi sen xối nước và dần dần tỉnh trí. Chỉ vài phút trước thôi, ông đã rời bỏ bản sao của mình sau một trận xô xát kịch liệt trong toa-lét của một quán ăn Trung Hoa. Trông cu cậu không được ổn cho lắm và ông tự giận mình đã không tìm ra được lời nào để an ủi cậu ta.
Ông nhanh nhẹn mặc quần áo trước tấm gương trong phòng ngủ.
Tôi mong rằng cậu sẽ không hành động dại dột, ông vừa nhìn mình trong gương vừa tự nhủ, nhưng thực chất là nhắn nhủ bản sao trẻ tuổi hơn của mình.
Ông đưa mắt nhìn qua cửa sổ: vào buổi sáng Noel hôm nay, một nhóm người tập thể dục đang chạy bộ dọc theo bãi biển, trong khi trên bãi cỏ của Marina Green, một cô gái đang chơi đùa với chú chó của mình.
Ông ra lấy xe và cho dù thời tiết buổi sáng khá lạnh, song ông vẫn để cửa kính mở trong lúc xe chạy, say sưa tận hưởng khí trời cũng như cảm giác giản đơn là mình đang còn sống. Từ khi ông biết rằng giờ cuối sắp điểm, ông luôn có một cảm giác kỳ lạ thư thái xen lẫn nặng nề. Ông đang đối diện với cái chết, song cũng là đối diện với sự thật. Lần đầu tiên trong đời, ông có thể sống trọn vẹn cho hiện tại, tận hưởng mỗi giây phút giống như đó sẽ là giây phút cuối cùng.
Phóng nhanh qua North Beach, ông cho xe chạy thẳng hướng Coit Tower. Ông đã hẹn gặp với Matt để cùng lên tàu ra khơi: một chuyến đi dạo êm đềm giữa đàn ông với nhau vòng quanh vịnh, ông quyết định trong chuyến đi này ông sẽ tiết lộ với bạn điều mà từ lâu ông vẫn giữ cho riêng mình: sự thật về căn bệnh của ông và cái chết sắp đến rất nhanh.
Thế mà gọi là quà Noel à...
Thật lòng mà nói, ông không rõ Matt sẽ phản ứng như thế nào. Tình bạn của họ đã tồn tại qua nhiều năm và chưa bao giờ sờn phai. Đó là một thứ linh đơn được tôi luyện từ sự gắn bó, tình bằng hữu và sự thẳng thắn bắt nguồn từ cách đây bốn chục năm trong một sự kiện đặc biệt vẫn đọng lại như một trong những thời điểm tạo nên bước ngoặt của cuộc đời ông.
Trong khi chạy xe về phía bắc thành phố, Elliott vừa hồi tưởng lại cái ngày năm 1965 ấy khi ông đã cùng lúc gặp Matt và...Ilena.
Thành phố New York, 1965
Elliott 19 tuổi
Đó là giữa mùa đông, vào lúc trời vừa tối, trong thành phố Ánh sáng. Một trận mưa rào vừa bất ngờ đổ ập xuống Manhattan...
Áo quần ướt sũng, một chàng trai trẻ bước xuống cầu thang dẫn tới ga tàu điện ngầm. Tên cậu là Elliott Cooper. Cậu mới mười chín tuổi và vẫn còn chưa biết mình nên làm gì. Cách đây hai tháng, cậu đã thôi học để thực hiện một chuyến du lịch xuyên nước Mỹ. Đó là một cách để cậu khám phá đất nước, để định hướng cho tương lai và để rời xa người bố hiện đang sống tại California.
Cùng lúc đó, Ilena Cruz, một cô gái Braxin mười tám tuổi quay trở về từ vườn thú Bronx nơi cô vừa liên hệ được một khoá thực tập kéo dài suốt mùa hè cho phép cô thực hiện ước mơ của cuộc đời mình: chăm sóc các con vật. Cô tung tăng bước sang đường, tránh những vũng nước và xe cộ qua lại rồi bước xuống ga tàu điện ngầm. Tâm trạng cô vô cùng phấn khởi, nụ cười nở trên môi.
Elliott dừng lại một lát trước một người da đen chơi đàn ghita để xin tiền trong ga tàu, anh ta chơi rất điệu nghệ các bản nhạc của Otis Redding và ngay giữa thời kỳ mà quyền công dân đang được đề cao tối đa này, yêu cầu một chút tôn trọng từ cộng đồng, Elliott yêu âm nhạc đến phát điên. Đối với cậu đó là một cách để vùi mình trong thế giới riêng, xa rời tất cả. Vì sao cậu chẳng thể đặt lòng tin vào ai? Tại sao cậu lại cảm thấy mình vô dụng? Cậu vẫn còn chưa biết, nhưng, trong chưa đầy năm phút nữa, cậu sẽ hiểu ra rằng thường thì chính các sự kiện mới làm nên con người.
Uyển chuyển như một ngọn lửa, Ilena băng qua hành lang dài dẫn đến ga tàu. Mưa đã làm ướt cả tóc lẫn chiếc áo thun dây mảnh. Thỉnh thoảng, trong một phần giây ngắn ngủi, một vài người đi ngang qua, dù đang rất vội, vẫn bị chìm đắm trong đôi mắt màu lục trong veo của cô. Cô như được trời phú cho điều đó: cô cuốn hút những người khác và khiến cho họ cảm thấy yên tâm.
Tàu vào ga lúc 17h11. Đó là một ngày trong tuần, vào giờ tan sở. Chỗ này đầy ngập người. Elliott đang len lỏi dọc hành lang để lên một toa gần đầu tàu thì bỗng nhiên, cô gái ấy...
Cô mới chỉ sượt qua cậu. Gần như chẳng hề chạm vào nhau, chỉ thoáng tiếp xúc, với một ánh mắt, một sự hiện diện. Và cả thế giới xung quanh cậu như bỗng chốc nhạt nhoà... Sao cậu lại cảm thấy choáng váng và trống rỗng đến thế? Sao cậu lại có cảm giác rằng từ trước tới nay chưa từng có ai nhìn cậu như thế cả?
Thoạt đầu Ilena cảm thấy hãnh diện vì đã thu hút được sự chú ý của một anh chàng điển trai như thế. Rồi cô lúng túng, cho dù không hiểu vì sao. Người cô xâm xấp mồ hôi. Cô chỉnh lại bên dây áo đã trễ tràng dưới cánh tay lên rồi quay đi chỗ khác để lẩn tránh cái nhìn đắm đuối của chàng trai. Tại sao cô lại có cảm giác như có điều gì nguy hiểm đang phảng phất trong không trung?
Elliott tiến lên phía trên để vào toa thứ hai. Nhưng Ilena lại vào toa thứ ba. Chàng trai trẻ ngập ngừng, rồi giống như thanh sắt bị hút theo một cục nam châm, cậu rẽ đám đông và đổi toa vừa kịp lúc trước khi các cánh cửa khép lại.
Toa thứ ba thay vì toa thứ hai...
Đó chính là thứ đôi khi làm nên số phận: một ánh mắt nhìn chăm chú, một thoáng chớp mi, một cử chỉ kéo dây áo lên...
Tàu chuyển bánh. Cô ngồi trên một trong những chiếc ghế hiếm hoi còn trống và thoáng thấy bóng cậu ở đầu kia của toa. Cô vừa hy vọng vừa lo sợ rằng cậu sẽ tìm đến nói chuyện với cô. Cô cảm thấy gần như nhói đau mỗi lần trái tim gõ vào lồng ngực.
Cậu không rời mắt khỏi cô nữa và tìm cách di chuyển về cuối toa. Cậu tự hỏi làm thế nào để bắt chuyện với cô, tìm kiếm một điều gì hài hước, nhưng chẳng nghĩ ra được gì. Không, cậu sẽ không làm được đâu. Cậu chưa bao giờ giỏi giang trong việc này. Hơn nữa, một cô gái như thế không khi nào lại để ý đến cậu. Xéo đi thôi, Elliott, cô ấy quá tuyệt vời để có thể dành cho mày. Đừng có tưởng bở nữa.
Đoàn tàu dừng lại ở ga đầu tiên. Rời khỏi toa tàu này đi, đồ ngốc! Mày chẳng đủ khả năng để chơi trong sân dành cho những gã khổng lồ đâu. Cậu ngần ngừ. Con tàu này lại khởi hành, đi qua một ga nữa rồi tới một ga nữa. Lần này, chính Ilena là người đứng lên. Quá muộn rồi, cô ấy sẽ xuống ở bến sau. Thôi nào, cứ thử điều gì đó đi, anh bạn! Bây giờ hoặc không bao giờ nữa.
Cậu huých một vài người để tiến lại gần. Cậu không còn cảm giác về đôi chân của mình nữa. Đầu cậu trống rỗng. Đây rồi, cô ấy đây, chỉ cách cậu có vài phân. Cậu nhìn thấy đường cong tuyệt mỹ của đôi môi cô.
Lúc đó, cậu hơi nghiêng người về phía cô và nói với cô:
- ...
Có một tiếng gì đó nghe như tiếng nổ vang lên ở toa bên cạnh, chỉ cách họ vài trăm mét. Một cú nổ khủng khiếp, một tiếng động trầm đục với tần suất không thể nào tưởng tượng nổi, tiếp theo là một luồng áp suất không khí cực lớn khiến toàn bộ con tàu rung lên trong trục ray và hất tất cả mọi người xuống đất.
Thật lạ kỳ, mọi người phải mất một hồi lâu mới ý thức được chuyện đang xảy ra. Một khoảnh khắc kinh ngạc ngắn ngủi trước khi những tiếng gào thét bắt đầu rền rĩ vang lên trong toa tàu.
Mới chỉ một giây trước đó, vẫn còn là một buổi tối như những buổi tối khác, một ngày làm việc kết thúc, ai nấy đều đờ đẫn vì mệt mỏi như mọi ngày...
Rồi đoàn tàu trật bánh ngay giữa đường hầm. Ánh sáng phụt tắt và tất cả mọi thứ đều vỡ tung.
Chỉ một giây trước đó, một chàng trai đang chuẩn bị làm quen với một cô gái.
Rồi đột nhiên là đổ vỡ, kinh hãi và hoảng loạn.
Elliott và Ilena khó nhọc gượng dậy. Lớp bụi dày tung mù mịt khắp toa xe khiến ai nấy mắt nhức buốt và không tài nào thở nổi. Hai người trẻ tuổi nhìn quanh: tất cả hành khách đều đang bàng hoàng, những thân thể lấm lem máu, những bộ quần áo tả tơi, những khuôn mặt méo xệch đi vì lo lắng. Một mảng lớn nóc toa đã đổ sập xuống lòng toa, rất nhiều hành khách bị mắc kẹt dưới đống đổ nát.
Lúc này, những tiếng la hoảng loạn đã bắt đầu lan dần trong toa tàu. Giọng lạc đi vì khiếp hãi, một người phụ nữ gào lên: "Giúp chúng con với, Chúa ơi!" trong khi những người khác xô đẩy nhau để tìm một lối thoát. Ilena cố hết sức để tự trấn tĩnh và an ủi một cô bé đang khóc nấc lên bên cạnh cô.
Tóc Elliott dính đầy những mảnh kính vỡ, máu lấm đầy áo sơ mi của cậu. Chính cậu cũng bị thương, điều đó là chắc chắn, song cậu chẳng buồn tìm hiểu xem vết thương ở chỗ nào. Với sự hỗ trợ của những người bị thương nhẹ hơn, cậu tới cứu giúp những người còn kẹt lại dưới những mảnh tôn nham nhở. Họ giải thoát được cho một vài người, song một số người thân thể đã nát bươm bởi sức mạnh kinh hoàng của cú nổ.
- Cần phải ra khỏi đây ngay!
Câu nói đó vang lên như một quyết định tối hậu. Đúng là lúc này tất cả mọi người chỉ còn nghĩ tới một điều: rời ngay khỏi địa ngục ngột ngạt này. Nhưng các cửa tự động đều đã bị méo mó và kẹt cứng. Cuối cùng, những người còn sống sót chẳng có cách nào khác ngoài việc nhảy qua cửa sổ toa tàu.
Elliott nhìn quanh. Hầu như chẳng còn nhìn thấy gì nữa. Những ngọn lửa đang ngốn ngấu toa tàu khiến người ta có cảm giác như đang ở trong một lò sưởi. Toàn thân cậu mồ hôi vã ra ướt đầm. Chưa bao giờ trong đời cậu cảm thấy sợ như vậy. Khói càng lúc càng bốc lên mù mịt, không khí gần như chẳng còn thở được nữa. Một mùi lộn mửa từ đất bốc lên. Một mùi mà trong những năm sau đó cậu học ra được cách nhận biết và căm ghét: mùi của cái chết.
Cậu chuẩn bị bỏ đi. Nhưng cậu có quyền làm như vậy không? Cậu biết vẫn còn những người bị thương trong toa tàu này. Để dễ thở hơn, cậu quỳ lom khom và bò về phía cuối toa tàu.Ở đó, cậu nhìn thấy những mảnh xác người - một cánh tay, một ống chân, một bàn chân vẫn còn xỏ trong giày... - và cậu bật khóc. Liệu cậu có thể làm được gì đây?
Chẳng gì hết.
- Đi thôi!
Đó là tiếng Ilena gọi cậu. Cô đã thò một chân qua cửa sổ và đang nhìn xem cậu có theo không.
Elliott quay người lại. Cậu định nghe lời cô, nhưng rồi lại đổi ý. Ngay gần chỗ cậu, một thanh niên trạc tuổi cậu nằm sóng soài, bất động dưới những mảnh tôn vỡ. Elliott cúi xuống nghe ngóng xem cậu ta còn thở không. Cậu dường như có thấy nhịp tim còn đập. Nói đúng hơn, cậu không dám chắc, song cậu quyết định tin vào điều đó. Cậu kiên trì tìm cách giải thoát người đó khỏi nấm mộ bằng sắt vụn. Không thành công. Chàng trai trẻ đã bị kẹt cứng bởi một thanh kim loại chẹn ngang lồng ngực.
- Đi thôi! Ilena nhắc lại.
Cô nói đúng: nhiều khói quá, nóng kinh khủng...
Thế nhưng Elliott ngần ngừ, rồi thu hết năng lượng trong cơn tuyệt vọng, cậu thử thêm lần nữa.
- Đừng chết! Cậu hét lên với chàng trai bị thương.
Cả cuộc đời cậu sẽ luôn tự hỏi bằng cách nào cậu đã bẻ cong được thanh sắt để kéo người thanh niên ra khỏi đó và lôi về phía cậu. Vậy mà thế đấy, cậu đã làm được! Giờ thì cậu nâng cậu ta lên, ghì chặt cậu ta trên vai và rời khỏi cái toa tàu tối tăm này.
Theo chân Ilena, cậu nhảy qua chỗ vênh giữa thành toa và đường ray rồi nối đuôi những người khác dò dẫm men theo đường hầm. Phía trước họ, một người đàn ông với một cánh tay bị gãy rời đang loạng choạng bước đi và nhiều lần suýt ngã. Elliott cảm thấy một thứ dung dịch nóng ấm chảy trên khuôn mặt cậu. Đó là máu của người thanh niên bị thương cậu vác trên vai đang chảy cạn dần. Elliott chẳng biết làm thế nào để cầm máu cho anh ta. Cậu dừng lại vài giây, xé rách áo sơmi, vo viên rồi bằng tất cả sức lực còn lại, ấn chặt miếng gạc vừa chế tạm đó vào dòng máu đang tuôn xối xả.
Trong đầu cậu, mọi thứ trở nên hỗn độn. Cậu chẳng còn chút sức lực nào nữa, như thể người thanh niên mà cậu vác trên vai nặng hàng tấn, song cậu buộc phải quên đi cơn đau của chính mình. Để lại được như vậy, cậu quyết định tập trung tư tưởng của mình vào một điều gì êm ái.
Và thế là cậu nhìn cô gái đang đi phía trước cậu. Họ hầu như chưa nói với nhau lời nào, song đã gắn bó với nhau bởi một điều gì đó. Cậu để mặc mình bị dẫn đi, tin chắc sẽ chẳng điều gì có thể xảy đến với cậu. Không có cô, chẳng phải cậu đã bước lên toa xấu số kia, chính là cái toa vừa xảy ra vụ nổ hay sao?
Một lúc sau, họ nhìn thấy ánh sáng ở phía cuối đường hầm: ga tàu đây rồi. Chỉ còn vài mét nữa thôi, song đó lại là chặng khó khăn nhất. Elliott chẳng còn nghe thấy gì cả, cậu sắp quỵ ngã...
Đúng lúc đó một người lính cứu hoả tiến lại gần, đỡ người thanh niên xuống khỏi vai cậu, rồi đặt anh ta nằm lên một chiếc cáng.
Cuối cùng cũng được giải thoát, cậu quay về phía Ilena.
Rồi lăn ra bất tỉnh.
Cùng lúc đó, trong lòng hầm ngột ngạt, toa tàu bị tàn phá vẫn tiếp tục cháy và chẳng mấy chốc đã chỉ còn là một đống sắt bốc khói.
Từ một trong số các toa tàu, phía trên một dãy ghế đã bị sức nóng làm cho biến dạng, có một cuốn sách đang bắt đầu bị ngọn lửa liếm tới, song người ta vẫn còn đọc được những dòng chữ kỳ lạ như sau:
Chính ngươi là nơi nương náu của mình
Chẳng còn nơi nào khác nữa
Người sẽ chẳng thể cứu được ai khác
Ngươi chỉ có thể tự cứu vớt bản thân (Siddharta Gautama, lời đức Phật)
Vài tiếng đồng hồ sau, khi Elliott mở mắt ra, cậu đã nằm trên một chiếc giường trong bệnh viện. Trời tảng sáng. Vai cậu bị băng một lớp dày cộp và một cơn đau như xé lan quanh các đốt sống cổ. Cô gái trên tàu điện ngầm đang lặng lẽ ngồi trông ngay bên cạnh.
- Anh thấy trong người ổn chứ? Cô gái hỏi, nghiêng người xuống nhìn cậu.
Cậu gật đầu và định ngồi thẳng dậy nhưng ống tiêm truyền ghim vào cánh tay đang cản trở mọi cử động của cậu.
- Đừng cử động, để đó cho em.
Ilena bấm vào một nút và phần đầu giường từ từ nâng lên.
Được gắn chặt vào kệ treo cao nơi góc phòng, chiếc tivi đen trắng bắt đầu phát đi những hình ảnh của một Manhattan hỗn loạn cho tới khi một người dẫn chương trình cho Elliott biết rằng:
"New York vừa mới trải qua một sự cố kỹ thuật điện tồi tệ nhất trong lịch sử. Vào lúc 17h16 ngày hôm nay, 6 tháng 11 năm 1965, toàn bộ hệ thống ánh sáng đã phụt tắt tại Ontario và dọc theo bờ biển phía đông Hoa Kỳ và chỉ được khôi phục lại sau khoảng gần mười tiếng đồng hồ. Giả thiết về một vụ phá hoại đã được nhanh chóng loại bỏ bởi khả năng do sự cố dẫn truyền tại một trạm thuỷ điện trên thác Niagara...".
Tiếp theo đó là những hình ảnh và bình luận về tai nạn tàu điện ngầm mà phóng viên cho rằng bắt nguồn từ việc cắt điện. Tuyệt đối không hề có liên quan gì tới khủng bố hay đặt bom, mặc dù đất nước hiện đang trải qua một giai đoạn khá rối ren: Kennedy vừa mới bị ám sát cách đó hai năm và mùa hè năm ngoái, một vụ ẩu đả vì sắc tộc tại Los Angeles đã khiến hàng chục người thiệt mạng. Nhất là người Mỹ bắt đầu đổ quân ồ ạt sang Việt Nam làm dấy lên một phong trào phản đối tại các trường đại học nơi các hoạt động của sinh viên thỉnh thoảng cũng trở nên khá bạo động.
Ilena xoay nút tắt tivi.
- Cậu ấy chết rồi ư? Một lát sau Elliott hỏi.
- Ai cơ?
- Cậu thanh niên mà anh đã cố cứu thoát, cậu ấy chết rồi à?
- Em nghĩ các bác sĩ đang phẫu thuật cho cậu ấy. Anh biết đấy, cô nói giọng nghẹn ngào, cậu ấy bị thương rất nặng...
Elliott gật đầu. Mất một lúc không ai nói năng gì. Vẫn còn bàng hoàng, mỗi người đều chìm đắm trong thế giới nội tâm đầy hỗn loạn và hoang mang của riêng mình.
Rồi cô gái phá vỡ bầu không khí yên lặng:
- Anh định nói gì với em thế?
Elliott nhíu mày.
- Ngay trước khi vụ nổ xảy ra, Ilena nói thêm, anh đã nghiêng người về phía em định nói điều gì đó...
- À phải... , Elliott ấp úng.
Những tia nắng mặt trời đang nhẹ nhàng nhóm những ngọn lửa đầu tiên rọi sáng căn phòng bởi một thứ ánh sáng rất dịu. Trong một vài giây vô thực, dường như tai nạn vừa qua chưa từng diễn ra. Chỉ còn lại một chàng trai lúng túng trước một cô gái vô cùng xinh đẹp trong mắt cậu ta.
- ... Anh chỉ định mời em uống với anh một ly cà phê thôi.
- Vậy à, cô gái dè dặt nói.
Họ được giải thoát khỏi sự lúng túng nhờ giọng nói vang vang của một bác sĩ vừa mới bước vào phòng .
- Tôi là bác sĩ Doyle, ông vừa thông báo vừa tiến đến bên giường.
Trong khi vị bác sĩ khám cho cậu cẩn thận, Elliott luyến tiếc nhìn theo bóng cô gái đang tận dụng lúc này để rút lui. Sau đó cậu lại phải chịu đựng một bài diễn văn ngắn trong đó cậu chỉ nghe loáng thoáng được vài từ như “chấn thương lồng ngực do xương ức lõm và ”trật đốt sống cổ”. Cuối cùng, vị bác sĩ kết thúc buổi thăm bệnh bằng việc bôi cho cậu một loại thuốc mỡ chống viêm rồi cố định đốt sống cổ bằng một khung nẹp cổ.
Trước khi bác sĩ rời khỏi phòng, Elliott hỏi thăm ông về tình hình người thanh niên trạc tuổi cậu đã được đưa tới viện cùng một lúc. Cậu được biết ca phẫu thuật vừa mới kết thúc xong bây giờ còn phải “chờ bệnh nhân hồi tỉnh thì mới có thể tiên lượng được”.
Một câu nói mà nhiều năm sau, chính bản thân cậu cũng sẽ lặp lại rất nhiều lần...
Còn lại một mình trong phòng, Elliott nằm lả đi cho tới khi cánh cửa nhẹ nhàng hé mở và một khuôn mặt xinh xắn hiện ra:
- Em đồng ý, Ilena nói.
- Gì cơ?
- Chuyện cà phê ấy, em đồng ý, cô vừa nói vừa chìa ra hai chiếc cốc giấy.
Mỉm cười rạng rỡ, chàng trai đón lấy cốc nước cô gái đưa cho:
- À này, tên anh là Elliott.
- Còn em là Ilena.
Ngày hôm đó, trên tầng sáu của một bệnh viện, giữa mùa đông ở Manhattan, hai cái bóng nhỏ bé mà số phận vừa mới đưa lại gần nhau đã trò chuyện tới tận khuya.
Họ gặp nhau ngày hôm sau, rồi những ngày sau đó nữa, cùng đi dạo trên các con phố, đi dã ngoại trong công viên trung tâm và lang thang khắp các bảo tàng. Tối nào họ cũng ghé qua bệnh viện để hỏi thăm tin tức người thanh niên bị thương vẫn còn hôn mê.
Thế rồi nụ hôn đã trao dưới mưa lúc bước ra khỏi Amsterdam Cafe nơi họ dừng chân uống một cốc sô-cô-la đắng với chiếc bánh ngọt nhân phô-mai và quế.
Nụ hôn đó đã làm biến đổi mọi thứ.
Vì chưa bao giờ Elliott hạnh phúc như khi ở bên cô gái lạ lùng này, luôn lạc quan và phóng khoáng, có thể vừa ăn pizza vừa triết lý về thế giới.
Và chưa bao giờ Ilena cảm thấy mình đẹp như trong con mắt chàng trai bí ẩn và hấp dẫn mà định mệnh đã cho cô gặp trên đường đời theo một lối lạ lùng đến vậy.
Buổi chiều, họ ngồi hàng giờ đồng hồ nói chuyện trong công viên trải rộng thênh thang lọt giữa những toà nhà chọc trời.
Nhờ vậy, họ hiểu thêm về nhau.
Cô kể cho cậu nghe về ngành sinh vật học của cô và ước mơ trở thành bác sĩ thú y. Cậu cũng rất thích toán và các môn khoa học. Cô muốn biết tại sao cậu lại không học lên nữa trong khi kết quả học tập của cậu rất tốt. Đúng là cậu học rất giỏi, nhưng cậu bảo điều đó chẳng phải do cố gắng của cậu. Chỉ là chuyện đơn giản, chẳng qua là chỉ số IQ của cậu đạt tới 166 điểm.
Khi Ilena hỏi về những dự định tương lai và cậu chẳng biết phải trả lời như thế nào, cô nhận ra cậu rất thiếu tự tin và lại quá nhạy cảm, điều này khiến cậu luôn tự thu mình lại.
Rồi một hôm, làm như vô tình, cô đặt cho cậu câu hỏi “sao anh không thử trở thành bác sĩ nhỉ?”. Thoạt đầu cậu vờ như không nghe thấy gì, song cô nhắc lại, và cậu nhún vai.
Thế nhưng câu hỏi đó vẫn đọng lại trong tâm trí cậu, cho tới buổi sáng đáng nhớ ấy, khi tới bệnh viện, người ta thông báo với cậu rằng người thanh niên được cậu cứu sống đã tỉnh lại và muốn gặp cậu.
Elliott bước vào phòng và tiến đến bên giường.
Cậu thanh niên ấy là người Pháp. Cho dù đã chìm trong hôn mê mất mười mấy ngày, cậu vẫn còn đôi mắt tinh nghịch, gương mặt tươi tắn và nụ cười châm chọc dễ mến.
- Vậy ra cậu là người cứu mạng tớ đây! Cậu ta nói đùa bằng giọng lơ lớ.
- Hình như thế, Elliott trả lời.
Họ vẫn còn chưa nói với nhau đủ ba câu thì một luồng thiện cảm đã hình thành .
- Giờ thì cậu sẽ còn bị tớ quấy rầy nhiều, chàng trai người Pháp nói.
- Thật sao?
- Cho tới khi tớ trả đủ món nợ ân tình cho cậu và đến lượt tớ cũng sẽ có cơ hội cứu sống cậu...
Elliott mỉm cười. Ngay lập tức cậu đã thấy mến cậu thanh niên luôn tràn trề tình yêu cuộc sống này. Cậu tìm thấy ở cậu ta cả sự đối lập lẫn sự bù trừ hoàn hảo của cậu, cậu chìa bàn tay ra bắt và tự giới thiệu:
- Tên tớ là Elliott Cooper.
- Tớ là Matt Deluca.
Sau này, mỗi khi nghĩ lại thời kỳ đó, Elliott mới hiểu ra nó đã khiến cho cuộc sống của cậu hoàn toàn biến đổi thế nào.
Một buổi sáng, trong lúc đi theo một cô gái trong tàu điện ngầm, cậu đã chọn lên một toa tàu thay vì một toa khác.
Sự lựa chọn đó đã cứu sống và cho cậu tìm được...
... một tình yêu,
một người bạn
và một định hướng nghề nghiệp
Năm đó, chỉ trong vài ngày, cậu đã trở thành một người đàn ông.
San Francisco, 2006
Elliott 60 tuổi
Vẫn còn được vỗ về bởi những kỷ niệm thuộc về quá khứ, Elliott đậu xe trên đỉnh đồi Telegraph rồi bước xuống thả bộ trên Fillbert's Steps. Ông đi xuống những bậc thang nở đầy hoa dẫn tới một ngôi nhà xinh xắn theo kiểu được trang trí rất nghệ thuật. Ông đẩy thanh chắn hàng rào dẫn vào vườn và thấy cửa sổ hé mở, ông liền gõ vào ô cửa và gọi:
- Tớ đây, Matt! Tớ chờ cậu bên ngoài nhé.
Khá nhanh, Matt mở cửa ra vào và mở mắt tròn xoe.
- Eliott hả?
- Nhanh lên, anh bạn, chúng mình phải dừng lại ở quán Chez Francis để mua bánh mì kẹp. Nếu muộn, hết mất loại paniers gourmands thì rồi cậu lại làu bàu vì chẳng có gì ngon lành để ăn cả đấy.
- Cậu làm gì ở đây thế?
- Không phải hôm nay chúng mình sẽ cho tàu hạ thuỷ sao?
- Tàu nào?
- Thì con tàu của giáo hoàng!
- Chuyện này nghĩa là sao?
- Thôi đi nào, tối qua cậu đã để lại tin nhắn trong máy của tớ và rủ tớ cùng đi...
Matt cắt đứt lời ông:
- Thôi đi, Eliott! Tớ chẳng để lại tin nhắn nào cho cậu cả, lý do rất đơn giản là tớ và cậu đã không nói chuyện với nhau từ ba mươi năm nay rồi!
Lần này thì đến lượt Eliott trố mắt và đứng sững như trời trồng.
Ông tìm kiếm ánh mắt của Matt và qua đó ông biết chắc bạn mình chẳng hề đùa.
- Cậu nghe này, Matt nói tiếp, tớ không biết cậu đang giở trò gì đây, nhưng hôm nay tớ không có nhiều thời gian. Vì thế, cậu thứ lỗi cho tớ, nhưng...
- Khoan đã, Matt, chờ chút! Cậu là bạn tớ! Ngày nào tớ và cậu cũng gọi điện cho nhau và mỗi tuần chúng mình đều gặp nhau vài lần!
Ông già người Pháp nheo mắt lại như để nhớ lại điều gì đó từ rất lâu.
- Tớ và cậu đã từng là bạn, đúng vậy, nhưng đó là cách đây lâu lắm rồi...
Ông chuẩn bị đóng cửa lại thì vị bác sĩ già hỏi ông, vẻ khẩn khoản:
- Chuyện gì đã xảy ra với chúng ta? Chúng ta cãi nhau ư?
- Cậu có bị điên không vậy? Cậu đừng làm ra vẻ đã quên hết rồi!
- Hãy nhắc lại cho tớ biết chuyện gì đã xảy ra.
Matt tỏ vẻ ngần ngừ rồi đáp:
- Chuyện xảy ra đã ba mươi năm rồi. Mọi chuyện giữa hai ta đều đang diễn ra trôi chảy cho tới một ngày cậu bắt đầu trở nên kỳ lạ.
- Tức là sao?
- Cậu bắt đầu kể những chuyện kỳ quặc về một gã nào đó đã tìm cách để du lịch vượt thời gian và đó chính là cậu nhưng già hơn... Tóm lại cậu xử sự không được bình thường cho lắm. Tớ đã làm tất cả những gì có thể để giúp cậu cho tới ngày cậu đã đi quá giới hạn.
- Đó là khi nào Matt? Chính xác là khi nào?
- Chính xác là hôm Noel, đột nhiên ông già người Pháp nhớ lại, bối rối vì sự trùng hợp. Tớ còn nhớ vì đó cũng là ngày cậu đã chia tay với Ilena...
Ba mươi năm, chính xác từng ngày một...
- Trong một thời gian dài, tớ đã thử mọi cách để làm hoà với cậu, Eliott, nhưng cậu đã tìm mọi cách xây nên một bức tường ngăn cách giữa chúng ta. Thế rồi, sau chuyện xảy ra với Ilena, mọi thứ đã không còn như trước nữa.
- Chuyện gì đã xảy ra với Ilena?
Một bức màn buồn bã chợt rủ xuống bao trùm khuôn mặt Matt, ông nói với Eliott, giọng dứt khoát:
- Cậu đi đi, Eliott!
Rồi ông đóng sập cửa lại.
***
Eliott khó khăn lắm mới trấn tĩnh được. Ông dò dẫm quay trở lại xe. Rõ ràng là Eliott của năm 1976 đã cãi nhau với Matt và ngày hôm nay, chính ông là người phải hứng chịu hậu quả.
Song làm sao có thể lý giải được việc ông vẫn còn có hàng đống kỷ niệm với Matt? Tất cả những gì họ đã có cùng nhau từ năm 1976 tới nay chẳng lẽ chỉ tồn tại trong ký ức của riêng ông?
Eliott chống khuỷu tay vào thành xe và hai tay ôm lấy đầu.
Thế nếu đúng là có nhiều dòng thời gian cùng tồn tại thì sao?
Ông đã từng nghe nói đến giả thiết về "vô số thế giới" từng gây nhiều tranh cãi trong giới nghiên cứu khoa học. Theo một số nhà vật lý, mỗi sự việc có thể xảy ra sẽ xảy ra trong một thế giới nào đó. Nếu tôi ném một đồng xu lên không trung, sẽ có một thế giới trong đó đồng xu rơi sấp và một thế giới khác nơi nó lộ mặt ngửa. Tôi chơi xổ số: sẽ có một thế giới nơi tôi thắng và hàng triệu thế giới khác nơi tôi thua! Từ đó suy ra, thế giới mà chúng ta đang sống chỉ là một trong số hằng hà sa số những thế giới khác. Có một thế giới mà ở đó sự kiện 11 tháng Chín chưa bao giờ xảy ra, một thế giới trong đó George Bush chẳng phải là Tổng thống Hoa Kỳ, một thế giới trong đó bức tường Berlin vẫn còn nguyên vẹn.
Một thế giới trong đó ba mươi năm trước ông đã cãi nhau với Matt và một thế giới khác nơi họ vẫn là bạn của nhau...
Vấn đề là những chuyến đi về giữa quá khứ và tương lai của ông đã khiến ông đặt chân tới một dòng thời gian khác mà trong đó, các sự kiện chẳng hề ăn khớp với những kỷ niệm mà ông đã có!
Thật không may, ngay lúc này, ông chẳng còn lựa chọn nào khác ngoài việc sống chung với nó.
Ông ngồi vào tay lái chiếc Coccinelle và lái thẳng hướng bệnh viện.
Một điều quan trọng đang khiến ông trăn trở: ông phải tìm hiểu xem chuyện gì đã xảy ra với Ilena.