Cô hỏi: “Anh có biết bài “Rượu mơ” của Kotaro Takamura không?”
Mạn Vân im lặng, cô nói tiếp: “Đoạn kết có mấy câu thế này…”
Cô đọc thành tiếng:
“Trước một mảnh đời bất hạnh,
Thế giới đứng cạnh, im lặng dõi theo.
Gió đêm như cũng ngừng reo…”
① Trích bài thơ “Rượu mơ” của Kotaro Kotaro Takamura.
Gió đêm ngừng thổi, cơn mưa trong tưởng tượng dường như cũng ngừng rơi. Di Võng thì sao? Vương Tử Chu ngẩng lên, nó vẫn ở đó.
Khi chúng ta mặt đối mặt với Di Võng thì thế giới cũng đang lặng lẽ quan sát chúng ta.
“Chỉ cần Đàm Duệ Minh còn đó.” Mạn Vân ngước nhìn theo, đoạn nói, “Dù anh có sầu khổ, điên loạn đến đâu cũng chẳng nhằm nhò gì. Mấy năm nay, Đàm Duệ Minh giống như lằn ranh vạch ra trước mặt anh, chân chưa bước qua thì mạng này vẫn còn. Tức là, bấy lâu nay, anh cứ đi men theo cái lằn ranh cảnh báo ấy. Hèn nhỉ? “
Giọng anh gần như run bần bật.
Vương Tử Chu không tiếp lời, bởi cô biết, thứ duy nhất anh cần lúc này là khăn giấy để lau nước mắt. Vì vậy, cô cúi xuống rút liền mấy tờ trong hộp giấy ra đưa cho anh.
Mạn Vân giật cả nảy, anh quay sang thấy hộp khăn giấy mà phải la toáng lên: “Em lên thì lên chứ cầm cái này theo làm gì?”
Vương Tử Chu mặt mũi ngây thơ vô tội: “Kế toán Ổ dúi cho em đấy, chắc cậu ấy đoán kiểu gì anh cũng khóc.”
“Sao tự dưng bắt chước anh?” Mạn Vân nguýt cô, “Em thì hiểu cái quái gì!”
“Em hiểu chứ.” Vương Tử Chu trả treo.
Cô ôm hộp khăn giấy, lặng im một hồi, than thở: “Cậu ấy chỉ đứng ngoài quan sát chúng ta, quan sát tất thảy, kể cả chính bản thân cậu ấy.”
Mạn Vân sửng sốt: “Sao em biết?”
“Thì cảm giác vậy thôi.” Vương Tử Chu giải thích, “Tỉ như vừa nãy, người bình thường chẳng ai nghĩ tới chuyện đưa khăn giấy trong hoàn cảnh đó cả. Như thể cậu ấy không phải người mới bị anh túm cổ nhiếc móc cho một trận vậy.” Cô dừng lại vài giây, đoạn nói tiếp: “Nhiều khi em cứ có cảm giác, cậu ấy ở trước mặt em chỉ là thể xác mà thôi, còn tâm hồn dường như đang lơ lửng đâu đó trên không trung, quan sát em và chính cậu ấy. Cậu ấy thực sự hờ hững đến vậy sao?”
“Đó là cách nó bảo vệ bản thân mình.”
Vương Tử Chu ngẩng lên nhìn anh.
Mạn Vân nói tiếp: “Chứ em nghĩ sao nó có thể làm thùng rác cảm xúc cho Đàm Duệ Minh ròng rã suốt mười năm trời? Phải người khác thì suy sụp từ lâu rồi ấy chứ? Nhưng nó thì không, cho dù cả thế giới này tìm đến cái chết thì nó vẫn là đứa chọn sống tiếp.”
Vương Tử Chu nhớ Tưởng Kiếm Chiếu từng kể, cậu ấy bị gọi lên văn phòng, phạt đứng cả chiều, xong xuôi vẫn đi mua cơm tối như chưa có chuyện gì xảy ra.
Cậu miễn dịch với tất cả thương tổn đến cảm xúc.
Chỉ cần giữ khoảng cách đủ xa.
Tôi trở thành khán giả trong bộ phim của chính mình.
Đó cũng là một cách giải thoát…
Mạn Vân hỏi: “Em biết thuyết khoảng cách tâm lý của Bullough không?”
Vương Tử Chu lắc đầu.
“Đó là một khái niệm thuộc phạm trù mỹ học, dùng trong trường hợp này nghe có vẻ không liên quan lắm nhưng anh lại thấy rất hợp lý. Học thuyết này có một ví dụ siêu kinh điển, gọi là sương mù trên mặt biển②.” Mạn Vân quay qua hỏi, “Tưởng tượng bây giờ em đang đứng trên một con tàu, tàu ra đến biển thì gặp sương mù, lúc đó em cảm thấy thế nào?”
② Edward Bullough, “Lý thuyết ‘Khoảng cách tâm lý’ như một nhân tố nghệ thuật và nguyên tắc thẩm mỹ” trong “Bài dịch về Mỹ học”, tập 2, Bắc Kinh, NXB Khoa Học Xã Hội Trung Quốc, ấn bản năm 1982, trang 93.
“Nhưng nếu em không ở trên con tàu đó thì sao?” Mạn Vân lại hỏi: “Một sáng tinh mơ, em và người yêu đang thong dong tản bộ bên bờ biển, đằng xa là sương mù lãng đãng trôi, em nghĩ sao?”
“Ờ…” Vương Tử Chu chau mày, “Sương khói mờ ảo, cũng đẹp, cũng lãng mạn ha?”
“Chuẩn rồi, rõ ràng cùng là sương mù…” Mạn Vân tiếp, “Nhưng chỉ cần em không ở trên con tàu đó.”
Chỉ cần không ở trên con tàu đó.
Biển có chìm trong sương mù hay bão tố, cũng chẳng liên quan đến tôi.
Giữ khoảng cách, chuyện của ta sẽ thành chuyện của người dưng, lâm ly bi đát cũng hoá nên thơ trữ tình.
Chỉ cần ngồi một chỗ làm khán giả là được.
“Từ lúc nào mà cậu ấy trở nên như thế ạ?” Vương Tử Chu thấy khó hiểu, “Đó cũng một chiến lược sinh tồn được rèn luyện có chủ đích đúng không?”
“Đâu ra? Nào có ai mới tí tuổi đã gò ép bản thân sống theo lối đó? Mọi thứ đều bắt đầu trong vô thức cả thôi.” Mạn Vân liếc nhìn cô, “Chắc em biết nó đã từng có một tuổi thơ khá êm đềm, hồi còn ở dưới quê ấy?”
“Em có nghe Tưởng Kiếm Chiếu kể qua qua.”
“Có lẽ là thuở ấu thơ, nó vẫn luôn được sống là chính mình…” Mạn Vân tiếp tục, “Cho đến khi, cuộc sống ấy thay đổi 180 độ, nó chọn cách khoá lại những thứ thuộc về quá khứ, những thứ mà nó biết là chính con người nó, còn cái mà ta thấy ở nó sau này, chỉ là một vai nó diễn trong vô thức mà thôi. Xa ông bà, về với bố mẹ, tôi thành con ngoan trò giỏi lúc nào không hay. Những phê bình, đánh giá, những kỳ vọng, trông mong mà họ gửi gắm, có chăng là dành cho thân phận mà tôi đang diễn chứ chẳng liên quan gì tới con người thật của tôi.” Mạn Vân buông tiếng thở dài: “Bản ngã thực sự trong tôi không còn đặt cảm xúc của mình vào những thứ đó nữa.”
“Anh nói thế làm em sợ đấy.” Vương Tử Chu thốt lên.
“Cũng phải, nghe như chuyện của kẻ tâm thần.” Mạn Vân khép miệng, thở hắt ra, giải phóng luồng hơi tích tụ trong phổi, anh im lặng hồi lâu, đoạn nói, “Thực ra không nghiêm trọng đến mức đấy, nhiều tôn giáo cũng tu hành kiểu vậy, thoát ly thể xác để soi xét lại bản thân, về bản chất thì tựa tựa nhau cả. Tất nhiên, một khi dùng cách đó để giải thoát bản thân hay để giữ cho mình một cái đầu lạnh thì em buộc phải trả giá.”
“Trả giá, ý anh là bị đa nhân cách ấy hả?”
“Không, sự soi chiếu ấy chỉ thể hiện rằng em có ‘tiềm năng’ đa nhân cách thôi, mà thực ra ai trong chúng ta cũng có ‘tiềm năng’ đó cả. Rất nhiều người thoát ly khỏi thể xác và quan sát chính bản thân mình một cách tự chủ hoặc vô thức nhưng không có nghĩa là hành vi đó sẽ phát triển thành bệnh tâm thần, cơ mà…”
Mạn Vân chau mày, đưa tay day day thái dương.
“Em cứ tưởng tượng nó như cốc nước ấy.” Anh so sánh, “Nếu một cái cốc luôn nằm dưới đất, nó rất an toàn, đúng không? Nhưng nếu cái cốc này cứ lơ lửng trên không thì sao? Một khi bị kéo xuống, nó sẽ vỡ tan tành. Khi tiếp đất, nỗi đau nó phải hứng chịu sẽ nhân lên gấp bội, bởi nó mong manh hơn nhiều so với cái cốc vẫn luôn nằm dưới đất.”
“Em hiểu rồi.”
Vương Tử Chu nhớ lại những đoạn ký ức rời rạc.
Loạng choạng, hoang mang, vì cậu ấy đã nhận ra – bản thân mình đang chao đảo chực rớt.
Mình đang túm lấy cái cốc đó.
Và kéo cậu ấy xuống.
Cậu ấy sợ mình.
Tớ đã trải sẵn đệm rồi, Lọ Lem ạ.
Tớ muốn cậu xuống đây.
Đừng sợ, tớ sẽ đỡ được cậu mà.
Mạn Vân lừ cô một cái: “Em đang nghĩ xem làm thế nào để đỡ nó đúng không?”
Vương Tử Chu ngây ra: “Sao anh biết?”
Mạn Vân lại hỏi tiếp: “Em thích Kế toán Ổ lắm hả?”
Vương Tử Chu cứng họng, mãi mới nên câu: “Rõ lắm hả anh?”
Mạn Vân nguýt: “Rõ lắm hả anh? Hỏi như hỏi. Cô nói chuyện với tôi mà đầu óc toàn để chỗ nó không à. Ngồi trước mặt tôi tưởng cái xác không hồn luôn á. Thôi, mèo thì bớt chê chó lắm lông, chúng mày cùng một giuộc cả.”
“Cùng một giuộc là nghĩa xấu mà anh!” Vương Tử Chu cãi cho bằng được.
Thấy cô giậm chân tức tối, Mạn Vân ra chiều khoái lắm: “Tôi cứ thích nói thế đấy.”
Vương Tử Chu cũng không chịu kém miếng: “Chẳng biết vừa nãy ai khóc lóc nhè ấy nhỉ?”
“Cô mới là cái đứa khóc nhè!”
“Anh trẩu vừa thôi!”
“Cô trẩu nhất!”
“Phản damage! Phản damage!”
Mạn Vân tức mà cũng phải phì cười.
Vương Tử Chu hỏi: “Anh thấy ổn hơn chưa?”
Mạn Vân ngoảnh đầu, nhìn ra chỗ khác: “Ổn cái gì mà ổn, im ngay cho tôi.”
Vương Tử Chu nhoài người khỏi lan can, mắt nhìn xa xăm, thình lình hỏi một câu chẳng mấy liên quan: “Sao anh lại không thích tên thật của mình vậy? Nghe cũng hay mà, em thấy còn ý nghĩa hơn cái tên Mạn Vân đấy.”
“Cô dám điều tra tôi ư!” Mạn Vân nghiến răng nghiến lợi, “Đúng là chúa tể rình mò, bà hoàng bi3n thái.”
“Nó tự nhiên đập vào mắt em chứ em có cố tình đâu!” Vương Tử Chu biết mình đuối lý, chỉ dám thỏ thẻ, “Rồi sau em mới đi tìm hiểu thêm chút chút thôi.”
“Thế thì cô đúng chuẩn bi3n thái rồi.”
“Em biết em bi3n thái.” Vương Tử Chu cúi đầu nhận sai, “Em xin lỗi, em tội đáng muôn chết.”
“Sao em có thể thốt ra câu đó bằng cái giọng thành khẩn thế hả?” Mạn Vân lườm cô, “Cô bé đần. Thôi kệ đi, tha cho cô lần này.” Đoạn hỏi tiếp, “Thế đọc được những gì rồi?”
“Em tra thì thấy từ khóa baike thôi, cơ mà không lướt xuống xem tiếp.” Cô thành thực khai nhận.
“Lướt xuống cũng chẳng có gì đâu.” Mạn Vân cười nhạt tự giễu.
Trực quan nhạy bén giúp Vương Tử Chu cảm nhận được sự căm ghét trong từng câu chữ.
Anh ghét từ khoá baike đó.
Chỉ một từ khoá với dòng mô tả đơn giản, như được cắt ra từ một mẩu tin nào đó, vỏn vẹn đúng một câu – XXX, thủ khoa khối tự nhiên huyện Y tỉnh Z trong kì thi đại học năm 2011.
Thủ khoa cấp huyện đấy, không phải dạng vừa đâu nhưng cũng chỉ là phút huy hoàng ngắn ngủi.
Với Mạn Vân, từ khoá ấy chẳng phải cột mốc vẻ vang gì, thậm chí còn là cây cột giữa pháp trường.
Tên của tôi, bị trói lên đó, bị tẩm dầu, bị thiêu sống.
Anh không nói gì nhưng Vương Tử Chu hiểu cảm giác đó. Biết mình lỡ mồm, cô cố gắng cứu vãn tình hình, nhắm mắt làm liều: “Thôi thì… em biết lỗi rồi, để em kể cho anh một chuyện mà em cực kỳ ghét, coi như làm hòa nhé.”
Mạn Vân: “Cô kể cho tôi làm gì? Để dành mà tâm sự với Kế toán Ổ ấy.”
“Không.” Vương Tử Chu quả quyết, “Cậu ấy không hiểu được đâu.”
“Cô lại xem thường nó quá.” Mạn Vân nhếch mép, gạt phăng suy nghĩ của cô, “Hay là không dám nói cho nó biết?”
“Thì đúng rồi đó, bọn em đã thân thiết đến mức đấy đâu.”
“Cô với tôi thì thân cái gì?”
“Bọn mình khác chứ!”
“Ờ, cô thì đếm xỉa gì tới tôi, nên cái gì cũng bô bô ra hết, phải vậy không?”
“Phải.”
“Phải cái con khỉ! Chỉ giỏi làm anh cáu!”
Mặc anh càm ràm, Vương Tử Chu tự vào đề luôn: “Anh thấy tên em thế nào?”
Mạn Vân liếc xéo: “Ờ thì cũng bình thường, tàm tạm.”
Vương Tử Chu lại hỏi tiếp: “‘Tử Chu’, anh không thấy gì hả?”
Mạn Vân bắt đầu sốt ruột: “Cô cứ một hai bắt tôi phải khen bằng được đúng không?”
Vương Tử Chu quay ngoắt đi: “Khen cái đếch gì.”
Tiếng chửi thề thốt ra từ miệng cô làm Mạn Vân giật thót.
Cô giải thích: “Tử Chu, Tử Chu – Con trai ngồi thuyền tới, nó mang ý nghĩa như vậy đấy.”
Dứt lời, cô ngoái nhìn Mạn Vân.
Mặt anh sượng trân.
Bầu không khí dường như cũng đọng lại.
Di Võng giăng kín đỉnh đầu.
“Em…” Mạn Vân tự dưng ngắc ngứ không thành câu, “Có em trai không?”
“Không!” Mắt cô ánh lên vẻ hung tợn, “Có phải cứ muốn, cứ cầu là được đâu! Rồi sao? Được mỗi đứa con gái này thôi, chẳng có thằng bé nào ngồi thuyền đến nhà đó cả! Có đặt là Tử Chu cũng vô ích!”
Lần đầu tiên Mạn Vân cảm nhận được loại cảm xúc ấy trong mắt cô.
Sự căm ghét chôn chặt từ tận đáy lòng, luôn lẩn khuất trong góc tối, thứ vừa đáng sợ vừa quen thuộc, thứ khiến anh sợ hãi, lạnh buốt cả sống lưng.
“Chắc em ghét nó lắm nhỉ?” Anh hỏi trong sợ sệt.
“Ghét, ghét vô cùng, kể cả khi nó không hề tồn tại!” Vương Tử Chu căm phẫn, “Anh biết sao không? Nhà cô dì chú bác đều có con trai, chỉ nhà em là độc mỗi đứa con gái nên họ nghĩ, em phải cố gắng hơn, xuất sắc hơn đám anh em họ kia. Nếu em giỏi hơn thật, họ có thể vỗ ngực tự hào – thấy chưa, đẻ con gái cũng được của nó đấy! Nhưng nếu em kém cỏi thì coi như xong, họ sẽ nghĩ – con gái chung quy cũng chỉ là con gái, chẳng được tích sự gì.”
Vì là con gái.
Nên phải gánh trên vai những kỳ vọng lớn lao hơn cả.
Hổn hển, nghẹn ngào, Vương Tử Chu há miệng t hở dốc.
“Cũng một chín một mười ha?” Cô quay qua hỏi Mạn Vân, “So với cái từ khoá baike đó.”
“Em cố tình đúng không?” Mạn Vân lườm cô, “Em biết anh có chị gái mà.”
Nước đi này Vương Tử Chu thực lòng không ngờ tới, cô cứng họng.
“Chị ấy cũng ghét anh, ghét cay ghét đắng như vậy đấy.” Mạn Vân nhìn cô chằm chằm, giọng nói lạnh lùng, “Tên chị ấy còn tr@n trụi hơn tên em cả trăm, cả ngàn lần, đến anh còn phát ớn.”
“Mạn Ngọc…” Vương Tử Chu nghèn nghẹn, “Quả nhiên không phải tên thật.”
Cô dè dặt nhìn Mạn Vân: “Anh tên Mạn Vân là vì chị ấy muốn đổi tên thành Mạn Ngọc à?”
Mạn Vân quay đi, nhìn xa xăm.
Vương Tử Chu rút khăn giấy cho anh.
“Em lắm chuyện thật đấy.” Mạn Vân hất tờ khăn giấy, “Em với Kế toán Ổ phiền phức y như nhau, à không, em thậm chí còn phiền hơn, hai đứa mày, đồ yêu tinh hút máu!”
“Em xin lỗi.” Vương Tử Chu cúi đầu.
“Sao em phải xin lỗi.” Mạn Vân chống khuỷu tay vào lan can, đỡ lấy đôi vai gầy gò, thở hắt một hơi nặng trĩu: “Không chỉ mỗi Mạn Ngọc đâu, anh còn một chị gái nữa cơ.”
“Hả?”
“Bố mẹ anh đưa chị ấy đi rồi, trước khi anh sinh ra, Mạn Ngọc kể anh vậy.”
“Hả?”
“Chẳng biết đưa đi đâu nữa.” Anh lặp lại, như đang độc thoại với chính mình, “Chẳng biết đưa đi đâu nữa.”
“Hả?”
“Hả cái gì mà hả!” Mạn Vân thình lình quay phắt lại, “Ngạc nhiên cái gì, bộ em chưa nghe mấy vụ như này bao giờ à? Nhà nào đẻ con ra mà không nuôi nổi, hoặc muốn để dành chỗ trong sổ hộ khẩu thì sẽ mang con đi cho. Ngay cả ngày sinh trên chứng minh thư của anh cũng là giả đấy, tổ sư! Cái mẹ gì của anh cũng là giả! Đồ trộm cắp, cướp đoạt của người khác! Cái tên đó liên quan đếch gì tới anh đâu!”