Nhìn thấy Trương Nguyên, Tông Dực Thiện, Tiêu Thái Sử hơi nhướng cặp lông mi trắng quan sát hai người, thiếu niên Trương Nguyên tiến lên chào rất ung dung trầm tĩnh, còn Tông Dực Thiện thì có chút mất tự nhiên, Tiêu Pháp mở miệng liền hỏi:
- Tông Dực Thiện, có đọc qua sáng tác của Vương Tâm Trai tiên sinh chưa?
Vương Tâm Trai chính là Vương Cấn, đệ tử của Vương Dương Minh, khai sáng ra học phái Thái Châu có ảnh hưởng sâu sắc.
Tông Dực Thiện cung kính trả lời:
- Đệ tử đọc qua sáng tác của Tâm Trai tiên sinh như “ Phục Sơ Thuyết “ , “ Minh Triết Bảo Thân Luận “ , “ Thiên Lý Lương Tri Thuyết “ cùng “ Cách Vật Yếu Chỉ “ .
Tiêu Pháp nói:
- Vậy ngươi nói thế nào là khắc kỷ phục mâu.
Trong lòng Tông Dực Thiện biết đây là thời khắc mấu chốt thay đổi vận mệnh chính mình, trả lời tốt, có thể được Tiêu Trạng Nguyên tán thưởng, y có thể bỏ đi thân phận nô tịch. Lòng bàn tay Tông Dực Thiện lấm tấm mồ hôi, có chút khẩn trương, nghiêng đầu nhìn qua Trương Nguyên, Trương Nguyên gật đầu cổ vũ.
Tông Dực Thiện hơi suy nghĩ một chút, đáp:
- Kỷ, lễ, không phải một không phải hai, mê chính là kỷ, ngộ chính là lễ, kỷ như nước kết thành băng, mâu như băng tan thành nước, kỷ như vàng làm trâm cài tóc, lễ như nấu chảy trâm cài tóc thành vàng, cho nên băng tan tức là nước, không yêu cầu nước, nấu chảy trâm cài tóc thành vàng, không yêu cầu vàng, khắc kỷ tức là lễ, không yêu cầu lễ, có thể thấy được kỷ cùng lễ không phải một không phải hai, qua kỷ là lễ, nếu bỏ một cái, không thể hoàn thành.
Tiêu Pháp lộ vẻ mỉm cười, nói với Hoàng Nhữ Hanh:
- Trinh phụ, người này quả nhiên hiếu học, ngộ tính nhanh nhạy, đáng giá dìu dắt.
Hoàng Nhữ Hanh cười nói:
- Sao Tiêu Thái Sử không học theo Dương Minh tiên sinh nhận Tông sinh làm đệ tử?
Tiêu Pháp vuốt râu cười to, nói:
- Lão phu nào dám so với Dương Minh tiên sinh, chỉ không biết năng lực của Tông sinh bằng mấy thành Tâm Trai tiên sinh?
Năm đó, Vương Tâm Trai tiên sinh xuất thân từ gia đình làm muối, địa vị xã hội cũng gần như nô bộc, dựa vào chính bản thân chăm chỉ hiếu học nên được Vương Dương Minh thưởng thức. Vương Dương Minh không coi trọng xuất thân, thu Vương Cấn làm đệ tử, thành một đời đại nho, nhờ vậy mà học phái Thái Châu có chút sắc thái bình dân, đệ tử tầng lớp nào cũng có, cái gọi là mặc quần áo ăn cơm tức là lý lẽ luân lí làm người cũng chính là quan điểm của học phái Thái Châu. Tông Dực Thiện là người thông minh, thấy Tiêu Pháp có ý thu y làm đệ tử, liền quỳ xuống bái sư, Trương Nguyên cũng quỳ xuống theo.
Tiêu Pháp nói:
- Trương Nguyên, tại sao ngươi lại bái ta?
Trương Nguyên nói:
- Đệ tử cũng muốn được Thái Sử Công chỉ bảo.
Có thể bái làm đệ tử của Tiêu Pháp, rất có ích đối với nghiệp học và thanh vọng của hắn. Tông Dực Thiện cũng bái sư rồi, hắn cũng không thể không được gì.
Tiêu Pháp nói với Trương Nguyên:
- Lão phu thu Tông sinh làm đệ tử, là thương người tài cao bạc mệnh, muốn giúp y một tay, ngươi xuất thân từ danh môn Sơn Âm, hiện tại đã là học trò đứng đầu, học lên là chuyện chắc chắn, Chung thái giám lại thưởng thức ngươi, cần gì phải bái lão hủ làm thầy!
Tiêu Pháp nghe nói Trương Nguyên có quan hệ rất gần gũi với Chức Tạo Thự Chung thái giám, có chút không vui, văn nhân thanh cao, luôn luôn chướng mắt nội quan, cho dù bị uy thế thái giám bức bách, biểu hiện muốn nịnh nọt, nhưng Trương Nguyên cảm thấy khinh thường thái giám, thầm nghĩ:
“ Không ổn, danh tiếng Yêm đảng đang ảnh hưởng đến danh dự của ta sao? Nếu vậy ta càng phải tranh thủ trở thành đệ tử của Tiêu Trạng Nguyên, đón khó khăn mới là bản chất của ta. “
Nói:
- Biển học vô bờ, đứng đầu chỉ là hư danh, điều đệ tử truy cầu là đạo của thánh hiền, nhưng tuổi đệ tử còn nhỏ, học ở trường thường gặp trở ngại, cho nên muốn được Thái Sử chỉ bảo.
Trước mặt Tiêu Trạng Nguyên phải nói như vậy.
Lúc này, đồng tử bưng trà đi đến, vô cùng cẩn thận đặt trà lên bàn, sau đó ôm khay trà đứng thẳng một bên.
Tiêu Pháp nói:
- Vậy được, ta lại hỏi ngươi, xem ngươi có thể trả lời hay không? Quan tâm, hành kỷ, bác học những cái này thì không cần nói nữa, toàn những thứ đã nói quá nhàm tai rồi.
Tiêu Pháp đây là cố ý đề cao độ khó để khảo thi Trương Nguyên, nên trước tiên liền chặn lại vài cách trả lời.
Trương Nguyên suy nghĩ một lát, liếc nhìn đồng tử bưng trà cung kính đứng một bên, linh quang lóe lên, đáp:
- Đồng tử bưng trà này chính là đạo.
Tiêu Pháp, Hoàng Nhữ Hanh nhìn nhau ngạc nhiên.
Tông Dực Thiện âm thầm đổ mồ hôi vì bạn thân, mặc dù y biết Trương Nguyên rất tài hoa, không thể vô duyên vô cớ nói như vậy, nhưng từ đồng tử bưng trà liên hệ với đạo của thánh hiền, thật khó.
Tiêu Pháp vẫn duy trì bình thản, từ từ nói:
- Mời nói.
Trương Nguyên khẽ khom mình với hai người Tiêu, Hoàng, lại quay sang hỏi đồng tử:
- Từ phòng trà đến đại sảnh cách bao nhiêu?
Đồng tử đáp:
- Khoảng nửa dặm đường.
Trương Nguyên nói với Tiêu Pháp:
- Đệ tử đi từ bên ngoài đến, một đường đi qua cầu thang núi đá, quanh quẩn ngược chiều kim đồng hồ, mà đồng tử bưng trà, đi qua rất nhiều bậc cửa thềm đá, lại không làm vỡ chén nhỏ, chẳng phải không bàn mà hợp ý nhau sao.
Tròng mắt Tiêu Pháp, Hoàng Nhữ Hanh đều sáng ngời, Trương Nguyên trả lời rất hay. Trương Nguyên không trả lời thẳng đạo là gì, mà mượn đồng tử bưng trà để nói, có ý cẩn thận dè chừng của người quân tử, lại có chút ý của đầu bếp Trang Chu khi róc thịt trâu, ý vị cực kỳ sâu xa, dùng việc nhỏ hàng ngày nói rõ lý lẽ cũng chính là phong cách của học phái Thái Châu.
*Trung Dung: một trong tứ thư của Trung Quốc, là một đạo thuộc nho giáo.
Cặp lông mi trắng của Tiêu Pháp khẽ động, y tựa vào thành ghế, hơi nghiêng người về phía trước hỏi:
- Còn nói gì nữa không?
Một câu “ đồng tử bưng trà là đạo “ với bộ phá đề văn bát cổ này, thật sự có thể gây chấn động người khác, nhưng để người học phú năm xe (ý bảo học thức dày dặn phong phú) như Tiêu Trạng Nguyên sinh lòng yêu tài, thì còn phải lấy ra điều đặc sắc hơn, Trương Nguyên nói:
- Tu thân cũng như bưng trà, cho dù là người chí lực kiên trung, gặp trình độ này, trái tim băng giá cũng phải run sợ, cung kính đưa lên, không được mơ hồ, đây chính là nghiên cứu; chỗ cần không dám dấu diếm, đó chính là khi sống một mình cũng nghiêm túc không tùy tiện; đơn đơn giản giản, yêu ghét không có, gọi là quân tử, tựa hồ Trung Dung vậy.
Tiêu Pháp nhìn Trương Nguyên, hỏi:
- Ngươi năm nay bao nhiêu tuổi?
Trương Nguyên nói:
- Học sinh mười sáu tuổi.
Tiêu Pháp quay đầu nhìn Hoàng Nhữ Hanh, hỏi:
- Trinh phụ, người thấy “ đồng tử bưng trà luận “ của Trương Nguyên thế nào?
Hoàng Nhữ Hanh vui vẻ nói:
- Hay tuyệt, cái này xem như thông hiểu “ Trung Dung “ , học sinh trên đời đọc qua “ Trung Dung “ cũng phải ngàn vạn, có thể lĩnh ngộ đến trình độ này lại rất hiếm.
- Đúng vậy, đúng vậy.
Tiêu Pháp gật đầu liên tục, có thể nhìn thấy một người học sinh trẻ tuổi hiểu sâu xa đến vậy, Tiêu Trạng Nguyên tuy có tài nhưng thành công muộn thật sự vui sướng, khen:
- Trò này có kỳ tài, có trí tuệ của Vương Phụ Tự.
Trương Nguyên nghe Tiêu Trạng Nguyên so sánh hắn với Vương Phụ Tự, trong lòng có chút không vui. Vương Phụ Tự chính là tổ sư Huyền Học Ngụy Tấn Vương Bật, là hạng người nói suông, hơn nữa bị chết rất sớm, Hoàng Nhữ Hanh bổ sung:
- Học cũng khá tốt, hai ngày nay rất chuyên tâm nghe giảng ở Thảo Đường, bài tập làm rất tốt.
Tiêu Pháp nói:
- Trương Nguyên, Tông Dực Thiện, nếu hai người các ngươi nguyện ý làm môn hạ lão phu, vậy lão phu sẽ nhận các ngươi. Ngụ Dung tiên sinh là thầy của các ngươi, Tiêu Nhược Hầu ta cũng là thầy của các ngươi.
Trương Nguyên, Tông Dực Thiện vui mừng, cùng nhau quỳ xuống, Tông Dực Thiện vui sướng thế nào nghĩ thôi cũng biết rồi. Tên của Tiêu Thái Sử vang khắp thiên hạ, danh vọng còn cao hơn Đổng Kỳ Xương, có thể bái Tiêu Thái Sử làm thầy, như vậy là có quý nhân trợ giúp. Đương nhiên trong lòng Tông Dực Thiện rất rõ ràng, quý nhân lớn nhất của y là bạn tốt Trương Nguyên, không có Trương Nguyên dẫn dắt, y vĩnh viễn không bước được bước đầu tiên này. Tiêu Pháp cảm thấy Tông Dực Thiện không cần nhắc nhở, xuất thân của Tông Dực Thiện hèn mọn, hơn nữa đã hơn hai mươi tuổi rồi, làm việc chắc hẳn càng thận trọng, mà thiếu niên Trương Nguyên thành danh, có thể có chút ngạo mạn, phải cho hắn tỉnh táo, nói ra:
- Trương Nguyên, vừa rồi ngươi luận đạo rất hay, nhưng ngươi có biết trung dung còn có trung dung của quân tử và trung dung của tiểu nhân không?
Trương Nguyên biết Tiêu lão sư muốn giáo huấn hắn, cung kính nói:
- Đệ tử còn chưa phân biệt được sự khác nhau trong đó, mong lão sư chỉ bảo.
Tiêu Pháp nói:
- Tài năng cơ bản nông cạn, năng lực bình thường lại lười biếng, du khí hỗn loạn, không kiêng kị, đây chính là trung dung của tiểu nhân.
Trương Nguyên nói:
- Đệ tử ghi nhớ lời dạy của lão sư.
Thầm nghĩ: “ Loạn thế sắp đến, nếu sợ nhiều như vậy làm sao có thể giúp đỡ cứu người, ta phải kiên trì với tín niệm của mình. “
Tiêu Pháp râu tóc như tuyết, nhìn tư thái khiêm tốn của Trương Nguyên có chút thoả mãn. Lúc này sắc trời đã tối, Tiêu Pháp liền giữ Trương Nguyên, Tông Dực Thiện ở lại dùng cơm tối ở Nam Viên, rồi sau đó lấy bút viết cho Đổng Kỳ Xương một bức thư, nói y thương tiếc tài của Tông Dực Thiện, nay đã thu làm đệ tử, mong Đổng Công vì nhân tài hiếm có mà niệm tình, cho phép bỏ nô tài tịch....
Trương Nguyên, Tông Dực Thiện vừa ra khỏi Nam Viên, sắc trời đã chuyển về đen, nửa vầng trăng sáng treo trên cao đủ nhìn được xung quanh, Mục Chân Chân chờ ngoài cổng, Trương Nguyên nói.