Mười Năm
Chương 4: Chiến tranh gia đình
*Chương này có nội dung ảnh, nếu bạn không thấy nội dung chương, vui lòng bật chế độ hiện hình ảnh của trình duyệt để đọc.
Năm ấy, thằng khỉ con Mạnh Tiểu Bắc đã trải qua một năm mới đầy niềm vui.
Có người thân khá giả mang toàn đồ từ Bắc Kinh đến thăm, đây là việc vô cùng hiếm có trong khu tập thể, khiến ai cũng thèm đỏ cả mắt. Rất nhiều cha mẹ của những thanh niên ở đây, do công việc khổ cực hoặc đã già cả rồi, suốt bảy tám năm cũng chẳng bắt nổi chuyến xe, lâu lâu gửi được cho con cho cháu một ít đồ đã gọi là quý hóa lắm rồi.
Bà nội, bố mẹ con cái, ba thế hệ cùng quân quần trong gian phòng, không khí ấm áp hạnh phúc không gì sánh bằng. Mấy ngày này, Mạnh Tiểu Bắc đều được ăn no căng cả bụng, mẹ cậu làm cà rốt xào thịt ba rọi muối, cậu ăn rất nhiều. Đây là lần đầu tiên trong đời cậu cảm thấy ngay cả thứ kinh khủng như cà rốt cũng thơm ngon tới vậy. Bà nội còn dắt hai thằng cháu đến thị trấn Kỳ Sơn, tìm tiệm may cho mỗi đứa một bộ quần áo mới làm bằng vải kaki.
Bà Mạnh cứ nhắc mãi tới chuyện đang đi giữa đường ở núi thì gặp bọn cướp, bị bà lấy giày đánh đuổi tan tác. Có một đồng chí giải phóng quân vô cùng tốt bụng, tự mình đánh la đưa bà về tới tận đây…
Nửa đêm, một nhà năm người, chen chúc trong một gian. Khu tập thể của nhà xưởng được xây gạch đỏ, có lò sưởi, không khí ấm áp dễ chịu tràn ngập phòng.
Mạnh Tiểu Bắc có thói ngủ chân tay quờ quạng lung tung, một cánh tay vắt ngang, khuỷu tay đập vào người Mạnh Tiểu Kinh.
Mạnh Tiểu Kinh cẩn thận từng li từng tí dùng hai ngón tay cầm lấy khuỷu tay của anh mình, nhấc ra, sau đó dém thật cẩn thận góc chăn, ngủ ngoan ơi là ngoan.
Được một lúc Mạnh Tiểu Bắc lại quàng chân, gác ngang lên người Mạnh Tiểu Kinh!
Mạnh Tiểu Kinh khe khẽ thì thầm vào tai Mạnh Tiểu Bắc: “Mạnh Tiểu Bắc, anh đang mơ cái gì vậy? Anh có mơ cũng đừng làm động tác thứ năm của đài phát thanh chứ!”
Hai mắt Mạnh Tiểu Bắc vẫn đang nhắm chặt, mơ mơ màng màng cười: “Mơ thấy tao với mày giành thịt ăn… Ây! Mày chạy đâu! Còn không bỏ lại thịt ba rọi cho ông nội Tiểu Bắc nhà mày à!”
Đêm đó Mạnh Tiểu Bắc chui từ trong chăn ra, người quấn áo bông, mặc quần len, bụng ăn no thoải mái vô cùng, bàng quang căng cứng nước tiểu, sắp không nhịn nổi rồi, lại học trò xấu, không tìm bồn tiểu, ma xui quỷ khiến thế nào, hoặc cũng có thể do nóng quá, đứng lên giường đến bên cửa sổ, từ cửa sổ lầu ba kéo quần tè xuống.
Trùng hợp làm sao, cũng đúng đêm đó, có người mò tới dưới lầu nhà cậu.
Ông trời se duyên, có một số người đời này đã định sẵn chắc chắn sẽ phải quen nhau.
Nếu như đêm hôm đó Mạnh Tiểu Bắc không đến cửa sổ đi tè.
Cũng lại nếu như, trước buổi tối đó, bà Mạnh không khoe về thịt ba rọi muối với rượu trắng.
Và nếu như không có đám thanh niên cướp giật trên con đường đó!
…
Chiến sĩ của một trung đội thuộc đơn vị nào đó, đang lái xe chở hàng, giúp công nhân trong xưởng kéo gỗ. Công xưởng chế tạo vũ khí, người trong xưởng với lãnh đạo bộ đội là chỗ thân tình, thường điều động thanh niên trai tráng từ trong đội ngũ ra giúp việc mà không tốn tiền.
Từ chỗ tay lái, Hạ Thiếu Đường nhảy xuống, chỉ nói mỗi câu: “Trung đội trưởng, mọi người đi trước đi.”
Trung đội trưởng nghiêm nghị nói: “Cậu quay lại đây! Đi đâu làm gì?”
Hạ Thiếu Đường đáp: “Hút điếu thuốc.”
Trung đội trưởng lại chẳng hiểu quá rõ Thiếu Đường, ra lệnh: “Cậu ngồi trên xe hút cho tôi.”
Hạ Thiếu Đường cong khóe môi, cười ngạo nghễ: “Tôi đi nhà xí hút điếu thuốc, hay tôi làm một bãi trên xe nhé?”
Trung đội trưởng vung tay: “Biến!”
Hạ Thiếu Đường chỉnh lại thắt lưng, cười rồi đi, tư thế toát lên vẻ phóng khoáng mạnh mẽ. Tiểu Bân, người trong tiểu đội ngồi trên xe, nhô đầu ra chọc anh: “Đường Đường, anh đi hẹn hò có phải không? Hẳn là anh đến khu tập thể chim chuột với em nào phỏng?”
Hạ Thiếu Đường quay đầu lại chỉ vào Tiểu Bân, ánh mắt đe dọa: “Chú mày biết rõ nhỉ!?”
Tiểu Bân cười hề hề nói: “Anh vừa vừa phải phải thôi! Chớ mà không nhịn được rồi quần nhau đến ruộng ngô nhé! Đừng có làm bậy, trái với tác phong của người lính!”
Hạ Thiếu Đường mím môi, khinh thường đáp: “Bố đây mà có thể làm bậy?”
Trung đội trưởng là lão Trịnh, là đại ca của bọn họ. Vài người kết nghĩa anh em với nhau, Hạ Thiếu Đường là lão Tứ.
Hạ Thiếu Đường ngựa quen đường cũ, đi một mạch đến thẳng dưới nhà Mạnh Tiểu Bắc.
Anh ngửa mặt lên nhìn, từ xa xa đã có thể nhìn thấy rõ bao thịt ba rọi muối thơm ngào ngạt treo ở cửa sổ lầu ba, không chừng còn có bình rượu xái nữa cơ. Anh chính là loài sói, mũi cực thính có thể đánh hơi được mùi thơm từ xa!
Hạ Thiếu Đường xuất thân là lính trinh sát, mấy việc này chính là sở trường của anh. Lúc diễn tập, anh có thể lén trộm đài phát thanh và điều khiển từ xa từ chỗ bộ chỉ huy đội Đỏ, làm cho toàn thể bộ chỉ huy đội Đỏ cuống quýt cả lên, thế nên ấy à, chuyện bố đây lấy được túi thịt ba rọi chẳng phải chuyện dễ như bỡn sao?
Hơn nữa, bố đây cũng chẳng phải lấy không. Hạ Thiếu Đường móc trong túi quần ra hai tờ tiền giấy, nhẹ cắn giữa môi, lấy sức nhảy lên tường, trèo lên!
Mùa đông, quần áo dày trịch, nhưng cơ thể Hạ Tứ vẫn thoăn thoắt nhanh nhẹn. Tay chân nhẹ nhàng bám vào bệ cửa sổ lầu một, trèo lên lầu hai, hai tay bám chắc, phần eo dẻo dai linh hoạt, tựa như con mèo, thoáng cái đã trèo lên cửa sổ lầu ba, không hề phát ra tiếng động.
Trước mắt anh hiện lên hình ảnh đôi mắt hiền từ của bà Mạnh Tiểu Bắc, suốt cả quãng đường nói liên miên không ngừng, vẻ mặt quan tâm ấm áp tới thế… Theo bản năng, anh mò vào trong ngực, móc ra hai phiếu lĩnh dầu, tuy rằng đây coi như là “ép mua” tính ra thì hơi không đủ tiêu chuẩn, nhưng cũng không thể coi anh là “trộm” được, dù thế nào đi nữa thì cũng coi như là “trao đổi lợi ích”.
Anh vẫn còn đang chần chừ, thì tiếng mở cửa sổ ken két vang lên, cánh cửa dần mở ra khe nhỏ.
Phía sau cửa sổ có người.
Mạnh Tiểu Bắc ngủ mê mệt, đôi mắt hí khép hờ, bụng áp vào cửa sổ, móc chim nhỏ ra khỏi quần len.
Xì xì….
Đù mẹ.
Đù mẹ nhà nó!
Hạ Thiếu Đường bị một luồng nước tiểu tè lên quân trang trước ngực, tay không bám vững, suýt nữa ngã ra đằng sau lộn xuống, may mà anh giàu kinh nghiệm leo trèo, nên vẫn bám được vào giữa lầu hai và lầu ba.
Mạnh Tiểu Bắc tè xong, còn vẩy vẩy chim vài cái, thành thạo vẩy hết nước, chỉ thiếu điều hát vài câu dân ca nữa là đủ bộ. Sau đó cậu nhét chim lại vào quần len, ngửa ra sau nằm vật lại ổ chăn, mơ mơ màng màng. Nửa đêm nửa hôm Mạnh Tiểu Bắc nhịn tiểu, bàng quang căng cứng, tè rất nhiều, bao nhiêu nước tiểu một mình Hạ Thiếu Đường hứng trọn. Bên trong quân trang mùa đông là quần áo len, đều bị nước tiểu thấm vào hết, lạnh buốt…
“Đứa nào đấy?!”
Mạnh Kiến Dân nghe thấy tiếng con mình mở cửa sổ, ló đầu ra, cảnh giác hỏi một câu, cẩn thận cất túi thịt ba rọi muối vào trong phòng, đóng cửa sổ lại.
Đêm đó, con sói đầu đàn hoàn toàn bị bại trận trong tay sói con. Hạ Thiếu Đường rơi xuống đất, lăn một vòng, khắp người toàn là mùi khai của nước tiểu, muốn mắng cũng không được!
Mà điều quan trọng nhất là, tiền với phiếu lĩnh dầu của bố mày!
Tiền với phiếu lĩnh dầu kẹp trên khe cửa, đã rơi vào trong phòng bọn họ, làm sao mà lấy lại được!!!
…
Mạnh Tiểu Bắc thức dậy vào sáng hôm sau, cậu ngủ đã đời, người ngợm dễ chịu, hoàn toàn chẳng có chút ấn tượng gì về việc hôm qua tè qua cửa sổ, hơn nữa còn tè lên người khác.
Theo thói Mạnh Tiểu Bắc lại tranh cãi đánh lộn với em trai. Mấy ngày nay cậu chẳng làm gì khác mà chỉ tranh giành bánh trái đào với mứt vỏ hồng với em, tranh cướp vô cùng dữ dội, hai thằng nhóc kèn cựa hơn thua nhau từng tí một.
Giàu có rồi mới biết lễ tiết, no ấm rồi mới biết vinh nhục. (19) Không thể trách trẻ con không nghe lời, có trách thì trách lớn tới từng ấy tuổi, lần đầu tiên mới được ăn thứ cao cấp như bánh đào, bột chiên dầu, bánh bao to nhân đậu ở vùng Sơn Đông. Có một lần giành nhau dữ quá, Mạnh Tiểu Bắc tranh được bánh kẹo của Mạnh Tiểu Kinh, tuy Mạnh Tiểu Kinh dáng cao chân dài, nhưng mà khả năng tranh cướp vẫn còn kém chán, còn khướt mới là đối thủ của Mạnh Tiểu Bắc ngang ngược hung hãn. Hai anh em ngồi xổm tại cửa nhà, hơn thua trừng nhau, Mạnh Tiểu Kinh tủi thân, nhào lên cắn Mạnh Tiểu Bắc!
19. Nguyên gốc: 仓廪实而知礼节, 衣食足而知荣辱, bản dịch tham khảo trên mạng.
Lần cắn này, thằng em như muốn cắn đứt một miếng thịt trên vai thằng anh.
Con thỏ nóng lên cũng biết cắn người, Mạnh Tiểu Kinh tuy trắng trẻo xinh xẻo, nhưng chắc chắn sức lực phải hơn đứt con thỏ trắng rồi.
Phía sau bả vai Mạnh Tiểu Bắc, cách một lớp áo bông bị cắn đến trầy da chảy máu. Cậu gầm lên: “Mạnh Tiểu Kinh, mày cắn tao, mày là chó à?!”
Mạnh Tiểu Kinh cũng chẳng vừa: “Mạnh Tiểu Bắc, anh, anh cướp bánh kẹo của em, anh là sói à!”
Tuy bị cắn, nhưng Mạnh Tiểu Bắc cũng chẳng thèm cắn ngược lại.
Thế nhưng, buổi trưa, nhân lúc người lớn không chú ý, cậu đổ nửa cốc nước bẩn vào cốc thủy tinh đựng sữa của Mạnh Tiểu Kinh, lén lút giở trò xấu…
Sữa là loại thức uống vô cùng quý giá, sản phẩm được ưu tiên cấp riêng cho công nhân viên chức đứng đầu, hoặc phải những gia đình có con mới được phát phiếu lĩnh sữa. Mỗi hộ gia đình chỉ được cấp một phiếu, nói cách khác, chỉ dành cho một đứa con trong gia đình. Nhà có hai đứa hả? Vậy xin lỗi nhé, tự đi mà tìm cách xoay xở.
Bởi vậy với Mạnh Tiểu Bắc, ký ức cay đắng còn đọng lại trong những năm tháng ấy, chính là cảnh tranh giành uống sữa với em trai, ngày nào em cậu được uống, thì ngày đó cậu không được uống, thòm thèm không thôi.
Cả một buổi chiều Mạnh Tiểu Bắc đều ngơ ngẩn như mất hồn, đang ở bờ sông nghịch tuyết thì quay về nhà, bám vào cửa nhà trộm ngó thằng em.
Mạnh Tiểu Kinh đã uống cốc sữa trộn với bụi tường chưa nhỉ?
Chắc là uống rồi ha.
Uống thật rồi hả?
Thằng em cậu sẽ không uống rồi bị tiêu chảy đâu đúng không?
Thằng đần này đừng có mà uống chứ, tối nay thể nào cũng bị tiêu chảy cho coi, thằng em cậu đúng là ngu chết mất thôi…
Thực chất Mạnh Tiểu Bắc không phải loại trẻ con độc địa, làm xong việc xấu thì tự bản thân là người áy náy đầu tiên, lòng dạ không yên.
Trong mắt cậu, thằng em Mạnh Tiểu Kinh như viên bột mì vừa mềm vừa bở, nói năng thì nhỏ nhẹ, làm việc thì chậm chạp khờ khạo. Cậu có thể trêu đùa em mình, cũng có thể bảo vệ em mình, mỗi ngày đều có thể dẫn em trai ra ngoài chơi đùa tới bến. Giành tới giành lui, đồ giành được ăn càng thơm càng ngon, vậy nhưng cậu không hề ghét Mạnh Tiểu Kinh.
Buổi tối mẹ cậu nấu cơm, đưa cho Mạnh Tiểu Bắc chậu nhôm rửa rau, bảo cậu cầm đến hợp tác xã mua cà chua.
Mạnh Tiểu Bắc trộm nhìn từ trên cửa sổ xuống, y như rằng thấy thằng em uống sạch trơn cốc sữa rồi, một giọt cũng chẳng chừa.
Con thỏ trắng ngu ngốc này, uống mà không hề nhận ra vị của bụi tường sao?
Mạnh Tiểu Bắc ra ngoài, vừa mới quành từ nhà lầu ra, thì đập ngay vào mắt là cảnh vài thằng nhãi trong khu tập thể đuổi đánh Mạnh Tiểu Kinh!
Mạnh Tiểu Kinh một thân một mình, bị đuổi tới nỗi ôm đầu chạy, bỗng nhiên ngã nhào về phía trước, quần bị rách toang, hai bàn tay non nớt bị trầy da, chảy cả máu.
Mạnh Tiểu Bắc cầm theo chậu nhôm, hô lên: “Chúng mày làm chó gì đấy?!”
Vài đứa trẻ gào lại: “Mạnh Tiểu Kinh chơi xấu!”
“Chúng tao không chơi với nó nữa!”
“Nó thua rồi nó còn không nhận dám đổ thừa tại bài (20) của chúng tao!”
20. Nguyên gốc: 洋画, một kiểu bài của trẻ con, mình nghĩ như tú lơ khơ vậy á.
Một đứa trẻ bắn viên bi vào Mạnh Tiểu Kinh, Mạnh Tiểu Kinh thét lên, khóc váng trời!
Mạnh Tiểu Bắc cắp chậu chạy qua, chẳng nói chẳng rằng, đập bốp chậu nhôm vào đầu thằng nhãi kia…
Mạnh Tiểu Kinh là đứa trẻ có khả năng khóc lóc thành thần, chuyên có chiêu tủ là khóc lăn khóc lộn, khóc vang trời dậy đất. Đằng sau khu tập thể của bọn họ có một đống gạch đất nung chất đó để chuẩn bị xây nhà, bị đám trẻ con chất thành một thành trì. Tình tiết tiếp theo của vở kịch chính là Mạnh Tiểu Kinh ngồi trên tường thành đỏ vừa khóc vừa dõi theo anh trai thay mình đánh bọn nhóc kia!
Mạnh Tiểu Bắc đập vài lần, dữ dội đến nỗi lõm cả chậu nhôm…
“Không được bắt nạt em tao!”
“Dám đánh nữa hả, nữa không? Chúng mày qua đây?!… Bố mày đập chết chúng bây!”
Mạnh Tiểu Bắc gào lên, đôi mắt mỏng sáng quắc, cực kỳ hung dữ!
Những đứa trẻ xung quanh đều bị khí thế của cậu dọa cho, tình huống này không giống với chuyện anh em nhà họ Mạnh hay đánh nhau lắm thì phải. Mạnh Tiểu Bắc quay người tìm viên gạch vỡ, này thì cho chúng mày ăn đủ gạch đỏ của ông nội Mạnh Tiểu Bắc đây! Lúc cậu quay người lại, cả đám nhóc đã bị dọa chạy té khói, đứa nào dám chịu trận gạch của cậu chứ!
“Mạnh Tiểu Kinh, đừng có khóc nữa, bọn nó đều chạy hết rồi.”
Mạnh Tiểu Bắc trợn mắt, hất hất đầu, bộ dạng y chang đại ca.
Cậu kéo tay thằng em khóc nhè, cười hì hì chụp chậu nhôm lên đầu Mạnh Tiểu Kinh, rồi cùng nhau đi mua cà chua. Các cô bác ở hợp tác xã tan làm, cà chua mang bán chất đống lên, ba xu tiền, mua được cả một chậu đầy!
“Anh ơi, nặng quá đi, em không cầm được.”
“Không cầm được cũng phải cầm, ba xu tiền đấy, không thể phí phạm.”
“Ôi chao, cánh tay, tay em…”
“Mệt chết mất thôi, mệt đến mức buồn tè rồi này làm sao đây!…”
Hai anh em bốn cánh tay bê chậu nhôm đựng đầy cà chua, đi từng bước nghiêng nghiêng ngả ngả về nhà.
Mạnh Tiểu Kinh: “Rơi rồi rơi rồi! Ây da, cà chua rơi mất rồi!”
Mạnh Tiểu Bắc: “Xong rồi, chậu nhôm của mẹ bị thủng một lỗ lớn rồi.”
Mạnh Tiểu Kinh: “Lúc nãy anh cầm chậu nhôm đánh bị thủng một lỗ đó.”
Mạnh Tiểu Bắc: “Bỏ xừ rồi, cái chậu này đắt lắm! Lần trước mẹ lấy phiếu lĩnh lương tiết kiệm đổi lấy, một cân bột mì mới đổi được một cái chậu này đấy.”
Mạnh Tiểu Kinh: “Anh ơi làm sao bây giờ? Mẹ đánh đòn đau lắm.”
Mạnh Tiểu Bắc: “Mày đừng có nói với mẹ, nói là cà chua nặng quá, làm chậu nhôm bị thủng một lỗ, nhớ chưa?”
Trong mắt Mạnh Tiểu Kinh vẫn còn nước: “Haha, cà chua làm sao mà làm thủng chậu được, hahaha!”
Hai anh em cười một tràng, cười đến nỗi chảy cả nước mắt, một người bê phía trước, một người chạy theo sau nhặt quả bị rơi,… Mạnh Tiểu Bắc vẫn luôn nghĩ, miễn là em cậu không tranh giành tình yêu thương cùng sự quan tâm đã vốn chẳng có bao nhiêu của cha mẹ, thì chắc chắn sẽ là một đứa em vô cùng đáng yêu.
Buổi tối, như đã dự liệu từ trước, Mạnh Tiểu Bắc bị mẹ phạt đứng tại cửa nhà xí, bên chân đặt cái chậu bị thủng. Chuyện cậu bị đánh đòn hay phạt đứng đã là chuyện như cơm bữa. Lưng cậu tựa vào tường, chân trái đứng theo kiểu đứng tấn, chân phải vắt lên gác tại đầu gối chân trái, hai tay chắp trước ngực, làm tư thế phật Di Đà ngồi, dương dương tự đắc. Em cậu bám lấy cửa, qua khe cửa nhìn cậu, cười thích chí.
Thời thơ ấu ngây thơ vô lo vô nghĩ, sắc màu cuộc sống trong veo tựa trời không. Lúc ấy, Mạnh Tiểu Bắc thích trèo ra sau núi, dùng lá làm kèn thổi, thét to đuổi theo đàn dê của thôn bên. Khi nắng chiều dần buông, cậu giúp mọi người trong thôn đuổi dê, hoặc nằm trên sườn núi, ngửa mặt nhìn lên bầu trời, đếm ngỗng trời bay giữa các đám mây, thả hồn theo những cánh chim tự do chao liệng giữa không trung, mãi đến khi ráng chiều cuốn tan hết những vạt nắng cuối cùng, Tây Câu đó, quê hương của cậu…
Lúc đó, Mạnh Tiểu Bắc chẳng hề hay biết, ở nhà cuộc tranh luận liên quan tới vận mệnh tương lai của hai anh em cậu đang diễn ra.
Nói cho cùng, trong thung lũng giữa núi đồi tại Kỳ Sơn này, làm sao có thể thỏa mãn khát khao tò mò khám phá cùng nhu cầu nhận thức, mở rộng tầm hiểu biết của những người trẻ tuổi? Nơi đây như một nồi hầm, vắt kiệt, bào mòn hết sức sống thiếu niên, biến họ thành cô chú trung niên, rồi lại tiếp tục thiêu đốt nốt hơi sức trong những người trung niên ấy, làm họ trở thành những con người già nua cùng kiệt sức lực, cứ thế hầm đến khi chẳng còn chút sức tàn, đến chết mới thôi. Nhà máy chế tài quân sự được quân đội viện trợ, tài chính dư thừa, nhà xưởng cùng khu tập thể bọn họ đều là nhà lầu được trát tường trắng xây gạch đỏ, ở những năm 60 đó mà đã có điện và nhiệt điện đầy đủ, mùa đông có hệ thống đốt lò sưởi, tắm nước nóng. Thế nhưng có một điều, đã vào đây rồi, thì rất khó để đi ra. Khi xưa tuân theo lý tưởng cao cả, sứ mệnh thiêng liêng của chế độ xã hội chủ nghĩa, đền đáp quốc gia mà được phân đến những khu vực sản xuất lớn, từ từ bị dòng chảy tháng năm vội vã bào mòn, lòng dạ nôn nóng cồn cào. Quay về thành phố, là khát vọng chẳng bao giờ phai mờ, là niệm tưởng ngày ngày đêm đêm, từ tận sâu thẳm đáy lòng của mỗi cô bác trung niên tóc đã sớm lốm đốm hoa râm.
Chỗ bọn họ có rất nhiều tiền, có rất nhiều lương thực, nhưng trải qua 3 năm thiên tai, những người dân phụ thuộc vào quân đội ở đây tuy không bị đói ăn, nhưng dẫu có tiền cũng chẳng mua được thứ muốn mua. Trong khe núi, thực phẩm thiếu thốn, rau dưa hoa quả cũng thiếu, vào mùa đông, hết thảy đồ ăn đều là cà rốt hầm khoai tây, dưa muối xào thịt vụn, hai món ăn đấy có thể ăn suốt cả ba tháng trời. Trong thung lũng này, thứ thiếu nhất chính là sự phát triển và đổi mới của con người, sự hấp dẫn cùng sôi động của các thành phố lớn qua năm tháng đã bị mai một, chỉ còn lại sự nhàm chán vô vị. Họ hàng nhà ai từ Bắc Kinh, Thượng Hải đến đây đều là việc lớn của toàn khu tập thể, nhà nhà đều thèm muốn tới xem quà cáp mang tới. Ai muốn ra ngoài, phải ngồi xe đường dài vào Kỳ Sơn, mất hơn một tiếng đồng hồ. Ngày lễ tết làm một bữa lớn, ngồi vài tiếng đồng hồ tới được Bảo Kê, tới lúc đó mới ăn được một bữa cơm quán.
Người lớn đã đi chẳng nổi, vậy còn trẻ con?
Từ trước tới nay, Mạnh Kiến Dân chưa bao giờ nghiêm túc như vậy, người chủ gia đình phải có chính kiến, có thể gánh vác việc lớn. Vợ ông cũng chưa bao giờ mạnh mẽ dữ dội tới thế, bộ dáng hệt như sư tử mẹ bảo vệ con mình, làm cho người khác không nhận ra nổi.
Mạnh Kiến Dân bảo: “Hai đứa không nuôi nổi, để mẹ tôi chọn một đứa đưa đi.”
Mã Bảo Thuần đáp: “Mang đứa nào đây? Mình có thể bảo mẹ mang con đi, mình nỡ sao?”
Mạnh Kiến Dân nói: “Chẳng lẽ cứ giam con trong thung lũng ngột ngạt này, làm lỡ hết tương lai của nó sao?”
Mã Bảo Thuần nói: “Cái gì gọi là làm lỡ? Con còn nhỏ như thế không ở bên cha mẹ, để ông bà mang đi sao mà được?”
Mạnh Kiến Dân: “Cha tôi mẹ tôi có gì mà không tốt? Không bằng mình chắc? Hơn nữa tiền công của cha tôi cũng nhiều, không thiếu tiền, tôi cũng sẽ gửi tiền cho cha mẹ!”
Mã Bảo Thuần: “Tôi làm gì có ý đấy, tôi không nói mẹ nuôi thì không tốt, nhưng cùng với mẹ ruột đâu có giống nhau…”
Mạnh Kiến Dân tranh luận đến nóng trí, huỵch ra một câu: “Mẹ ruột thì sao? Mỗi ngày mình trực ca ở phòng trực từ tám giờ sáng tới tận sáu giờ chiều, thay ca lại làm từ sáu giờ chiều tới tận bốn giờ sáng, ngày nào cũng tốn mất mười tiếng đi làm, mình có thời gian chăm sóc hai đứa nó không?!”
Câu nói này đâm trúng ngay chỗ đau đớn nhất trong lòng, Mã Bảo Thuần ngồi trên giường, vẻ mặt bất lực, không cam tâm, hàm răng cắn môi run lên, chợt lau nước mắt.
“Tôi, tôi có lỗi với con tôi.”
“Tôi không chăm lo được cho chúng, con cái hư đốn, đều là lỗi của tôi.”
“Mạnh Tiểu Kinh cắn Mạnh Tiểu Bắc một cái, trầy da chảy máu, đều chỉ vì một miếng bánh đào!”
“Sau đó Mạnh Tiểu Bắc liền cho vào trong thứ gì đó vào cốc sữa của em mình, tôi nhìn thấy cả nhưng lại chẳng nỡ mắng. Con mình đâu dễ mà được uống sữa, đâu phải muốn uống là được uống!”
Mã Bảo Thuần khóc như đứt ruột đứt gan. Con cái đối với người mẹ, là máu là thịt do mình dứt ruột đẻ ra, làm sao có thể so sánh với người cha được.
Mã Bảo Thuần nói trong nước mắt: “Chúng ta đều sống qua được ba năm thiên tai, tôi không sợ đói, nhưng càng không thể để con tôi đói chết.”
“Trẻ con thích ăn thịt, thịt đều để chúng nó ăn. Mạnh Tiểu Bắc nhà mình thích ăn nhất là thịt dê, mỗi lần mua về chẳng phải để cho nó ăn sao? Mình có thấy tôi ăn miếng nào không?!”
“Năm ngoái mẹ tôi lặn lội từ xa tới thăm tôi, hỏi tôi ăn uống thế nào, tôi đâu có dám nói, tôi sợ mẹ tôi mắng tôi! Tôi vẫn hay đến quán cơm xin người chủ quán cho ít tóp mỡ được rán từ cặn mỡ thừa, tóp mỡ xào đậu dải, tôi là người Hồi, tôi còn đi nhặt nhạnh tóp mỡ còn thừa của người ta để ăn kìa!”
…
Mã Bảo Thuần khóc ra được, trong lòng dễ chịu hơn nhiều, cuối cùng buông xuôi nói: “Đành cho đi vậy, để mẹ mình mang một đứa, tôi nuôi một đứa.”
Ngày hôm đó, bà nội dắt theo hai đứa cháu đến nhà chủ tịch công đoàn Trâu ở ngay sát vách chơi, biếu quà, khoe chuyện gia đình. Chủ tịch Trâu làm một lồng bánh bao kê vàng (21) nóng hôi hổi, Mạnh Tiểu Bắc nghe lời chạy về nhà, đưa cho cha mẹ lồng bánh bao ăn tối.
21: Bánh bao kê vàng, nguyên liệu chính là kê vàng. Món ăn vặt, ăn nhẹ ở Thiểm Tây. Ở một số vùng có nhân (thường làm bằng đậu đỏ/ táo đỏ), một số vùng thì không có nhân.
Cậu chạy từng bước từng bước như điên, trong tay cầm theo lồng bánh bao kê vàng mới ra lò nóng hầm hập, không ngừng hít hà, tay trái đổi tay phải, tay phải lại đảo lại tay trái, hơi nóng cùng hương thơm bốc lên ngào ngạt, thành những luồng khói trắng, đứng ở ngoài cửa.
Những lời nói kìm nén suốt hai năm của cha mẹ cuối cùng cũng đến lúc trút hết cả ra, thật đen đủi, bị thằng con lớn nghe thấy.
Mã Bảo Thuần ngập ngừng không quyết nổi: “Mình muốn cho đứa nào đi?”
Mạnh Kiến Dân: “Hai đứa đều lớn như nhau, sắp vào tiểu học, cho đứa nào đi cũng được.”
Mã Bảo Thuần: “Thằng bé ngoan ngoãn, nghe lời, không nghịch ngợm. Thằng lớn nhiều tật xấu, dữ dằn bướng bỉnh.”
“Cái gì thằng bé cũng chịu ăn, không đòi hỏi. Thằng lớn kén cá chọn canh, gần như cái gì cũng chẳng thích, thích mỗi thịt dê xào tỏi, lúc nhỏ thì trớ sữa nên gầy nhom, lúc lớn thích uống sữa rồi, thì lại không được uống, thật khó nuôi…”
Mạnh Kiến Dân nghe ra ý của Mã Bảo Thuần, ngẫm nghĩ hồi lâu, khó khăn nói: “Để thằng lớn đi vậy.”
“Thằng nhỏ giữ lại bên chúng ta, dễ nuôi.”
“Thằng con mình, Mạnh Tiểu Bắc linh động hoạt bát, bản chất đã chẳng phải người cam chịu với cái phận của mình, ở nơi này không ổn. Để nó đi rồi, thích đi đâu liền đi đó, đi đâu cũng còn hơn ở giữ ở bên mình.”
Mạnh Tiểu Bắc nghe chuyện nghe không kỹ, không nghe hết, chỉ nghe được câu cuối cùng kia “Thằng nhỏ giữ lại bên mình, để thằng lớn đi vậy.”
“Thích đi đâu liền đi đó, đi đâu cũng còn hơn ở giữ ở bên mình.”
Mạnh Tiểu Bắc lặng câm đứng ngoài cửa, đôi mắt híp ánh lên ánh sáng nhạt nhòa, ngây người, không muốn tin đây là sự thật.
Cách một lớp túi nhựa, bánh bao kê vàng áp vào tay cậu, làm lòng bàn tay cậu nhanh chóng nóng bỏng rộp lên, nhưng cậu chẳng hề phản ứng, mặt nghệch ra.
Cha mẹ cậu vừa mới bàn bạc làm thế nào vứt bỏ cục nợ là cậu đi, giữ em cậu lại.
Cậu không nghe lời, lòng dạ cậu hẹp hòi, cậu thích tranh giành đánh nhau, không được người khác thích, tối hôm qua còn làm thủng chậu nhôm của nhà bị phạt đứng, tháng trước làm vỡ hai cái cửa kính của nhà hàng xóm dưới lầu, tháng trước nữa nhảy xuống ao gẫy mất hai cái răng lên cơn sốt, tháng trước nữa…
Cậu sinh ra đã xấu xí, trán có vết sẹo, không như em trai trắng nõn xinh đẹp.
Em cậu như trẻ được chăm lo dạy dỗ cẩn thận, cậu như đứa trẻ đầu đường xó chợ, cha mẹ cậu không cần cậu nữa, muốn vứt cậu cho người khác, cậu sẽ không bao giờ được ăn sủi cảo nhân thịt dê nữa.
…
Buổi tối hôm ấy, thằng nhóc con cắn môi quay đầu bỏ nhà đi, cả quãng đường cúi gằm mặt, thở phì phì. Mạnh Tiểu Bắc không đi đường chính, leo lên cổng sắt trèo ra ngoài khu tập thể, bóng hình còm nhom dần tan biến trong màn đêm mịt mùng.
Người thì nhỏ tí mà tính cách đã vô cùng nóng nảy dữ dội, thằng nhóc con bỏ nhà trốn rồi!
Năm ấy, thằng khỉ con Mạnh Tiểu Bắc đã trải qua một năm mới đầy niềm vui.
Có người thân khá giả mang toàn đồ từ Bắc Kinh đến thăm, đây là việc vô cùng hiếm có trong khu tập thể, khiến ai cũng thèm đỏ cả mắt. Rất nhiều cha mẹ của những thanh niên ở đây, do công việc khổ cực hoặc đã già cả rồi, suốt bảy tám năm cũng chẳng bắt nổi chuyến xe, lâu lâu gửi được cho con cho cháu một ít đồ đã gọi là quý hóa lắm rồi.
Bà nội, bố mẹ con cái, ba thế hệ cùng quân quần trong gian phòng, không khí ấm áp hạnh phúc không gì sánh bằng. Mấy ngày này, Mạnh Tiểu Bắc đều được ăn no căng cả bụng, mẹ cậu làm cà rốt xào thịt ba rọi muối, cậu ăn rất nhiều. Đây là lần đầu tiên trong đời cậu cảm thấy ngay cả thứ kinh khủng như cà rốt cũng thơm ngon tới vậy. Bà nội còn dắt hai thằng cháu đến thị trấn Kỳ Sơn, tìm tiệm may cho mỗi đứa một bộ quần áo mới làm bằng vải kaki.
Bà Mạnh cứ nhắc mãi tới chuyện đang đi giữa đường ở núi thì gặp bọn cướp, bị bà lấy giày đánh đuổi tan tác. Có một đồng chí giải phóng quân vô cùng tốt bụng, tự mình đánh la đưa bà về tới tận đây…
Nửa đêm, một nhà năm người, chen chúc trong một gian. Khu tập thể của nhà xưởng được xây gạch đỏ, có lò sưởi, không khí ấm áp dễ chịu tràn ngập phòng.
Mạnh Tiểu Bắc có thói ngủ chân tay quờ quạng lung tung, một cánh tay vắt ngang, khuỷu tay đập vào người Mạnh Tiểu Kinh.
Mạnh Tiểu Kinh cẩn thận từng li từng tí dùng hai ngón tay cầm lấy khuỷu tay của anh mình, nhấc ra, sau đó dém thật cẩn thận góc chăn, ngủ ngoan ơi là ngoan.
Được một lúc Mạnh Tiểu Bắc lại quàng chân, gác ngang lên người Mạnh Tiểu Kinh!
Mạnh Tiểu Kinh khe khẽ thì thầm vào tai Mạnh Tiểu Bắc: “Mạnh Tiểu Bắc, anh đang mơ cái gì vậy? Anh có mơ cũng đừng làm động tác thứ năm của đài phát thanh chứ!”
Hai mắt Mạnh Tiểu Bắc vẫn đang nhắm chặt, mơ mơ màng màng cười: “Mơ thấy tao với mày giành thịt ăn… Ây! Mày chạy đâu! Còn không bỏ lại thịt ba rọi cho ông nội Tiểu Bắc nhà mày à!”
Đêm đó Mạnh Tiểu Bắc chui từ trong chăn ra, người quấn áo bông, mặc quần len, bụng ăn no thoải mái vô cùng, bàng quang căng cứng nước tiểu, sắp không nhịn nổi rồi, lại học trò xấu, không tìm bồn tiểu, ma xui quỷ khiến thế nào, hoặc cũng có thể do nóng quá, đứng lên giường đến bên cửa sổ, từ cửa sổ lầu ba kéo quần tè xuống.
Trùng hợp làm sao, cũng đúng đêm đó, có người mò tới dưới lầu nhà cậu.
Ông trời se duyên, có một số người đời này đã định sẵn chắc chắn sẽ phải quen nhau.
Nếu như đêm hôm đó Mạnh Tiểu Bắc không đến cửa sổ đi tè.
Cũng lại nếu như, trước buổi tối đó, bà Mạnh không khoe về thịt ba rọi muối với rượu trắng.
Và nếu như không có đám thanh niên cướp giật trên con đường đó!
…
Chiến sĩ của một trung đội thuộc đơn vị nào đó, đang lái xe chở hàng, giúp công nhân trong xưởng kéo gỗ. Công xưởng chế tạo vũ khí, người trong xưởng với lãnh đạo bộ đội là chỗ thân tình, thường điều động thanh niên trai tráng từ trong đội ngũ ra giúp việc mà không tốn tiền.
Từ chỗ tay lái, Hạ Thiếu Đường nhảy xuống, chỉ nói mỗi câu: “Trung đội trưởng, mọi người đi trước đi.”
Trung đội trưởng nghiêm nghị nói: “Cậu quay lại đây! Đi đâu làm gì?”
Hạ Thiếu Đường đáp: “Hút điếu thuốc.”
Trung đội trưởng lại chẳng hiểu quá rõ Thiếu Đường, ra lệnh: “Cậu ngồi trên xe hút cho tôi.”
Hạ Thiếu Đường cong khóe môi, cười ngạo nghễ: “Tôi đi nhà xí hút điếu thuốc, hay tôi làm một bãi trên xe nhé?”
Trung đội trưởng vung tay: “Biến!”
Hạ Thiếu Đường chỉnh lại thắt lưng, cười rồi đi, tư thế toát lên vẻ phóng khoáng mạnh mẽ. Tiểu Bân, người trong tiểu đội ngồi trên xe, nhô đầu ra chọc anh: “Đường Đường, anh đi hẹn hò có phải không? Hẳn là anh đến khu tập thể chim chuột với em nào phỏng?”
Hạ Thiếu Đường quay đầu lại chỉ vào Tiểu Bân, ánh mắt đe dọa: “Chú mày biết rõ nhỉ!?”
Tiểu Bân cười hề hề nói: “Anh vừa vừa phải phải thôi! Chớ mà không nhịn được rồi quần nhau đến ruộng ngô nhé! Đừng có làm bậy, trái với tác phong của người lính!”
Hạ Thiếu Đường mím môi, khinh thường đáp: “Bố đây mà có thể làm bậy?”
Trung đội trưởng là lão Trịnh, là đại ca của bọn họ. Vài người kết nghĩa anh em với nhau, Hạ Thiếu Đường là lão Tứ.
Hạ Thiếu Đường ngựa quen đường cũ, đi một mạch đến thẳng dưới nhà Mạnh Tiểu Bắc.
Anh ngửa mặt lên nhìn, từ xa xa đã có thể nhìn thấy rõ bao thịt ba rọi muối thơm ngào ngạt treo ở cửa sổ lầu ba, không chừng còn có bình rượu xái nữa cơ. Anh chính là loài sói, mũi cực thính có thể đánh hơi được mùi thơm từ xa!
Hạ Thiếu Đường xuất thân là lính trinh sát, mấy việc này chính là sở trường của anh. Lúc diễn tập, anh có thể lén trộm đài phát thanh và điều khiển từ xa từ chỗ bộ chỉ huy đội Đỏ, làm cho toàn thể bộ chỉ huy đội Đỏ cuống quýt cả lên, thế nên ấy à, chuyện bố đây lấy được túi thịt ba rọi chẳng phải chuyện dễ như bỡn sao?
Hơn nữa, bố đây cũng chẳng phải lấy không. Hạ Thiếu Đường móc trong túi quần ra hai tờ tiền giấy, nhẹ cắn giữa môi, lấy sức nhảy lên tường, trèo lên!
Mùa đông, quần áo dày trịch, nhưng cơ thể Hạ Tứ vẫn thoăn thoắt nhanh nhẹn. Tay chân nhẹ nhàng bám vào bệ cửa sổ lầu một, trèo lên lầu hai, hai tay bám chắc, phần eo dẻo dai linh hoạt, tựa như con mèo, thoáng cái đã trèo lên cửa sổ lầu ba, không hề phát ra tiếng động.
Trước mắt anh hiện lên hình ảnh đôi mắt hiền từ của bà Mạnh Tiểu Bắc, suốt cả quãng đường nói liên miên không ngừng, vẻ mặt quan tâm ấm áp tới thế… Theo bản năng, anh mò vào trong ngực, móc ra hai phiếu lĩnh dầu, tuy rằng đây coi như là “ép mua” tính ra thì hơi không đủ tiêu chuẩn, nhưng cũng không thể coi anh là “trộm” được, dù thế nào đi nữa thì cũng coi như là “trao đổi lợi ích”.
Anh vẫn còn đang chần chừ, thì tiếng mở cửa sổ ken két vang lên, cánh cửa dần mở ra khe nhỏ.
Phía sau cửa sổ có người.
Mạnh Tiểu Bắc ngủ mê mệt, đôi mắt hí khép hờ, bụng áp vào cửa sổ, móc chim nhỏ ra khỏi quần len.
Xì xì….
Đù mẹ.
Đù mẹ nhà nó!
Hạ Thiếu Đường bị một luồng nước tiểu tè lên quân trang trước ngực, tay không bám vững, suýt nữa ngã ra đằng sau lộn xuống, may mà anh giàu kinh nghiệm leo trèo, nên vẫn bám được vào giữa lầu hai và lầu ba.
Mạnh Tiểu Bắc tè xong, còn vẩy vẩy chim vài cái, thành thạo vẩy hết nước, chỉ thiếu điều hát vài câu dân ca nữa là đủ bộ. Sau đó cậu nhét chim lại vào quần len, ngửa ra sau nằm vật lại ổ chăn, mơ mơ màng màng. Nửa đêm nửa hôm Mạnh Tiểu Bắc nhịn tiểu, bàng quang căng cứng, tè rất nhiều, bao nhiêu nước tiểu một mình Hạ Thiếu Đường hứng trọn. Bên trong quân trang mùa đông là quần áo len, đều bị nước tiểu thấm vào hết, lạnh buốt…
“Đứa nào đấy?!”
Mạnh Kiến Dân nghe thấy tiếng con mình mở cửa sổ, ló đầu ra, cảnh giác hỏi một câu, cẩn thận cất túi thịt ba rọi muối vào trong phòng, đóng cửa sổ lại.
Đêm đó, con sói đầu đàn hoàn toàn bị bại trận trong tay sói con. Hạ Thiếu Đường rơi xuống đất, lăn một vòng, khắp người toàn là mùi khai của nước tiểu, muốn mắng cũng không được!
Mà điều quan trọng nhất là, tiền với phiếu lĩnh dầu của bố mày!
Tiền với phiếu lĩnh dầu kẹp trên khe cửa, đã rơi vào trong phòng bọn họ, làm sao mà lấy lại được!!!
…
Mạnh Tiểu Bắc thức dậy vào sáng hôm sau, cậu ngủ đã đời, người ngợm dễ chịu, hoàn toàn chẳng có chút ấn tượng gì về việc hôm qua tè qua cửa sổ, hơn nữa còn tè lên người khác.
Theo thói Mạnh Tiểu Bắc lại tranh cãi đánh lộn với em trai. Mấy ngày nay cậu chẳng làm gì khác mà chỉ tranh giành bánh trái đào với mứt vỏ hồng với em, tranh cướp vô cùng dữ dội, hai thằng nhóc kèn cựa hơn thua nhau từng tí một.
Giàu có rồi mới biết lễ tiết, no ấm rồi mới biết vinh nhục. (19) Không thể trách trẻ con không nghe lời, có trách thì trách lớn tới từng ấy tuổi, lần đầu tiên mới được ăn thứ cao cấp như bánh đào, bột chiên dầu, bánh bao to nhân đậu ở vùng Sơn Đông. Có một lần giành nhau dữ quá, Mạnh Tiểu Bắc tranh được bánh kẹo của Mạnh Tiểu Kinh, tuy Mạnh Tiểu Kinh dáng cao chân dài, nhưng mà khả năng tranh cướp vẫn còn kém chán, còn khướt mới là đối thủ của Mạnh Tiểu Bắc ngang ngược hung hãn. Hai anh em ngồi xổm tại cửa nhà, hơn thua trừng nhau, Mạnh Tiểu Kinh tủi thân, nhào lên cắn Mạnh Tiểu Bắc!
19. Nguyên gốc: 仓廪实而知礼节, 衣食足而知荣辱, bản dịch tham khảo trên mạng.
Lần cắn này, thằng em như muốn cắn đứt một miếng thịt trên vai thằng anh.
Con thỏ nóng lên cũng biết cắn người, Mạnh Tiểu Kinh tuy trắng trẻo xinh xẻo, nhưng chắc chắn sức lực phải hơn đứt con thỏ trắng rồi.
Phía sau bả vai Mạnh Tiểu Bắc, cách một lớp áo bông bị cắn đến trầy da chảy máu. Cậu gầm lên: “Mạnh Tiểu Kinh, mày cắn tao, mày là chó à?!”
Mạnh Tiểu Kinh cũng chẳng vừa: “Mạnh Tiểu Bắc, anh, anh cướp bánh kẹo của em, anh là sói à!”
Tuy bị cắn, nhưng Mạnh Tiểu Bắc cũng chẳng thèm cắn ngược lại.
Thế nhưng, buổi trưa, nhân lúc người lớn không chú ý, cậu đổ nửa cốc nước bẩn vào cốc thủy tinh đựng sữa của Mạnh Tiểu Kinh, lén lút giở trò xấu…
Sữa là loại thức uống vô cùng quý giá, sản phẩm được ưu tiên cấp riêng cho công nhân viên chức đứng đầu, hoặc phải những gia đình có con mới được phát phiếu lĩnh sữa. Mỗi hộ gia đình chỉ được cấp một phiếu, nói cách khác, chỉ dành cho một đứa con trong gia đình. Nhà có hai đứa hả? Vậy xin lỗi nhé, tự đi mà tìm cách xoay xở.
Bởi vậy với Mạnh Tiểu Bắc, ký ức cay đắng còn đọng lại trong những năm tháng ấy, chính là cảnh tranh giành uống sữa với em trai, ngày nào em cậu được uống, thì ngày đó cậu không được uống, thòm thèm không thôi.
Cả một buổi chiều Mạnh Tiểu Bắc đều ngơ ngẩn như mất hồn, đang ở bờ sông nghịch tuyết thì quay về nhà, bám vào cửa nhà trộm ngó thằng em.
Mạnh Tiểu Kinh đã uống cốc sữa trộn với bụi tường chưa nhỉ?
Chắc là uống rồi ha.
Uống thật rồi hả?
Thằng em cậu sẽ không uống rồi bị tiêu chảy đâu đúng không?
Thằng đần này đừng có mà uống chứ, tối nay thể nào cũng bị tiêu chảy cho coi, thằng em cậu đúng là ngu chết mất thôi…
Thực chất Mạnh Tiểu Bắc không phải loại trẻ con độc địa, làm xong việc xấu thì tự bản thân là người áy náy đầu tiên, lòng dạ không yên.
Trong mắt cậu, thằng em Mạnh Tiểu Kinh như viên bột mì vừa mềm vừa bở, nói năng thì nhỏ nhẹ, làm việc thì chậm chạp khờ khạo. Cậu có thể trêu đùa em mình, cũng có thể bảo vệ em mình, mỗi ngày đều có thể dẫn em trai ra ngoài chơi đùa tới bến. Giành tới giành lui, đồ giành được ăn càng thơm càng ngon, vậy nhưng cậu không hề ghét Mạnh Tiểu Kinh.
Buổi tối mẹ cậu nấu cơm, đưa cho Mạnh Tiểu Bắc chậu nhôm rửa rau, bảo cậu cầm đến hợp tác xã mua cà chua.
Mạnh Tiểu Bắc trộm nhìn từ trên cửa sổ xuống, y như rằng thấy thằng em uống sạch trơn cốc sữa rồi, một giọt cũng chẳng chừa.
Con thỏ trắng ngu ngốc này, uống mà không hề nhận ra vị của bụi tường sao?
Mạnh Tiểu Bắc ra ngoài, vừa mới quành từ nhà lầu ra, thì đập ngay vào mắt là cảnh vài thằng nhãi trong khu tập thể đuổi đánh Mạnh Tiểu Kinh!
Mạnh Tiểu Kinh một thân một mình, bị đuổi tới nỗi ôm đầu chạy, bỗng nhiên ngã nhào về phía trước, quần bị rách toang, hai bàn tay non nớt bị trầy da, chảy cả máu.
Mạnh Tiểu Bắc cầm theo chậu nhôm, hô lên: “Chúng mày làm chó gì đấy?!”
Vài đứa trẻ gào lại: “Mạnh Tiểu Kinh chơi xấu!”
“Chúng tao không chơi với nó nữa!”
“Nó thua rồi nó còn không nhận dám đổ thừa tại bài (20) của chúng tao!”
20. Nguyên gốc: 洋画, một kiểu bài của trẻ con, mình nghĩ như tú lơ khơ vậy á.
Một đứa trẻ bắn viên bi vào Mạnh Tiểu Kinh, Mạnh Tiểu Kinh thét lên, khóc váng trời!
Mạnh Tiểu Bắc cắp chậu chạy qua, chẳng nói chẳng rằng, đập bốp chậu nhôm vào đầu thằng nhãi kia…
Mạnh Tiểu Kinh là đứa trẻ có khả năng khóc lóc thành thần, chuyên có chiêu tủ là khóc lăn khóc lộn, khóc vang trời dậy đất. Đằng sau khu tập thể của bọn họ có một đống gạch đất nung chất đó để chuẩn bị xây nhà, bị đám trẻ con chất thành một thành trì. Tình tiết tiếp theo của vở kịch chính là Mạnh Tiểu Kinh ngồi trên tường thành đỏ vừa khóc vừa dõi theo anh trai thay mình đánh bọn nhóc kia!
Mạnh Tiểu Bắc đập vài lần, dữ dội đến nỗi lõm cả chậu nhôm…
“Không được bắt nạt em tao!”
“Dám đánh nữa hả, nữa không? Chúng mày qua đây?!… Bố mày đập chết chúng bây!”
Mạnh Tiểu Bắc gào lên, đôi mắt mỏng sáng quắc, cực kỳ hung dữ!
Những đứa trẻ xung quanh đều bị khí thế của cậu dọa cho, tình huống này không giống với chuyện anh em nhà họ Mạnh hay đánh nhau lắm thì phải. Mạnh Tiểu Bắc quay người tìm viên gạch vỡ, này thì cho chúng mày ăn đủ gạch đỏ của ông nội Mạnh Tiểu Bắc đây! Lúc cậu quay người lại, cả đám nhóc đã bị dọa chạy té khói, đứa nào dám chịu trận gạch của cậu chứ!
“Mạnh Tiểu Kinh, đừng có khóc nữa, bọn nó đều chạy hết rồi.”
Mạnh Tiểu Bắc trợn mắt, hất hất đầu, bộ dạng y chang đại ca.
Cậu kéo tay thằng em khóc nhè, cười hì hì chụp chậu nhôm lên đầu Mạnh Tiểu Kinh, rồi cùng nhau đi mua cà chua. Các cô bác ở hợp tác xã tan làm, cà chua mang bán chất đống lên, ba xu tiền, mua được cả một chậu đầy!
“Anh ơi, nặng quá đi, em không cầm được.”
“Không cầm được cũng phải cầm, ba xu tiền đấy, không thể phí phạm.”
“Ôi chao, cánh tay, tay em…”
“Mệt chết mất thôi, mệt đến mức buồn tè rồi này làm sao đây!…”
Hai anh em bốn cánh tay bê chậu nhôm đựng đầy cà chua, đi từng bước nghiêng nghiêng ngả ngả về nhà.
Mạnh Tiểu Kinh: “Rơi rồi rơi rồi! Ây da, cà chua rơi mất rồi!”
Mạnh Tiểu Bắc: “Xong rồi, chậu nhôm của mẹ bị thủng một lỗ lớn rồi.”
Mạnh Tiểu Kinh: “Lúc nãy anh cầm chậu nhôm đánh bị thủng một lỗ đó.”
Mạnh Tiểu Bắc: “Bỏ xừ rồi, cái chậu này đắt lắm! Lần trước mẹ lấy phiếu lĩnh lương tiết kiệm đổi lấy, một cân bột mì mới đổi được một cái chậu này đấy.”
Mạnh Tiểu Kinh: “Anh ơi làm sao bây giờ? Mẹ đánh đòn đau lắm.”
Mạnh Tiểu Bắc: “Mày đừng có nói với mẹ, nói là cà chua nặng quá, làm chậu nhôm bị thủng một lỗ, nhớ chưa?”
Trong mắt Mạnh Tiểu Kinh vẫn còn nước: “Haha, cà chua làm sao mà làm thủng chậu được, hahaha!”
Hai anh em cười một tràng, cười đến nỗi chảy cả nước mắt, một người bê phía trước, một người chạy theo sau nhặt quả bị rơi,… Mạnh Tiểu Bắc vẫn luôn nghĩ, miễn là em cậu không tranh giành tình yêu thương cùng sự quan tâm đã vốn chẳng có bao nhiêu của cha mẹ, thì chắc chắn sẽ là một đứa em vô cùng đáng yêu.
Buổi tối, như đã dự liệu từ trước, Mạnh Tiểu Bắc bị mẹ phạt đứng tại cửa nhà xí, bên chân đặt cái chậu bị thủng. Chuyện cậu bị đánh đòn hay phạt đứng đã là chuyện như cơm bữa. Lưng cậu tựa vào tường, chân trái đứng theo kiểu đứng tấn, chân phải vắt lên gác tại đầu gối chân trái, hai tay chắp trước ngực, làm tư thế phật Di Đà ngồi, dương dương tự đắc. Em cậu bám lấy cửa, qua khe cửa nhìn cậu, cười thích chí.
Thời thơ ấu ngây thơ vô lo vô nghĩ, sắc màu cuộc sống trong veo tựa trời không. Lúc ấy, Mạnh Tiểu Bắc thích trèo ra sau núi, dùng lá làm kèn thổi, thét to đuổi theo đàn dê của thôn bên. Khi nắng chiều dần buông, cậu giúp mọi người trong thôn đuổi dê, hoặc nằm trên sườn núi, ngửa mặt nhìn lên bầu trời, đếm ngỗng trời bay giữa các đám mây, thả hồn theo những cánh chim tự do chao liệng giữa không trung, mãi đến khi ráng chiều cuốn tan hết những vạt nắng cuối cùng, Tây Câu đó, quê hương của cậu…
Lúc đó, Mạnh Tiểu Bắc chẳng hề hay biết, ở nhà cuộc tranh luận liên quan tới vận mệnh tương lai của hai anh em cậu đang diễn ra.
Nói cho cùng, trong thung lũng giữa núi đồi tại Kỳ Sơn này, làm sao có thể thỏa mãn khát khao tò mò khám phá cùng nhu cầu nhận thức, mở rộng tầm hiểu biết của những người trẻ tuổi? Nơi đây như một nồi hầm, vắt kiệt, bào mòn hết sức sống thiếu niên, biến họ thành cô chú trung niên, rồi lại tiếp tục thiêu đốt nốt hơi sức trong những người trung niên ấy, làm họ trở thành những con người già nua cùng kiệt sức lực, cứ thế hầm đến khi chẳng còn chút sức tàn, đến chết mới thôi. Nhà máy chế tài quân sự được quân đội viện trợ, tài chính dư thừa, nhà xưởng cùng khu tập thể bọn họ đều là nhà lầu được trát tường trắng xây gạch đỏ, ở những năm 60 đó mà đã có điện và nhiệt điện đầy đủ, mùa đông có hệ thống đốt lò sưởi, tắm nước nóng. Thế nhưng có một điều, đã vào đây rồi, thì rất khó để đi ra. Khi xưa tuân theo lý tưởng cao cả, sứ mệnh thiêng liêng của chế độ xã hội chủ nghĩa, đền đáp quốc gia mà được phân đến những khu vực sản xuất lớn, từ từ bị dòng chảy tháng năm vội vã bào mòn, lòng dạ nôn nóng cồn cào. Quay về thành phố, là khát vọng chẳng bao giờ phai mờ, là niệm tưởng ngày ngày đêm đêm, từ tận sâu thẳm đáy lòng của mỗi cô bác trung niên tóc đã sớm lốm đốm hoa râm.
Chỗ bọn họ có rất nhiều tiền, có rất nhiều lương thực, nhưng trải qua 3 năm thiên tai, những người dân phụ thuộc vào quân đội ở đây tuy không bị đói ăn, nhưng dẫu có tiền cũng chẳng mua được thứ muốn mua. Trong khe núi, thực phẩm thiếu thốn, rau dưa hoa quả cũng thiếu, vào mùa đông, hết thảy đồ ăn đều là cà rốt hầm khoai tây, dưa muối xào thịt vụn, hai món ăn đấy có thể ăn suốt cả ba tháng trời. Trong thung lũng này, thứ thiếu nhất chính là sự phát triển và đổi mới của con người, sự hấp dẫn cùng sôi động của các thành phố lớn qua năm tháng đã bị mai một, chỉ còn lại sự nhàm chán vô vị. Họ hàng nhà ai từ Bắc Kinh, Thượng Hải đến đây đều là việc lớn của toàn khu tập thể, nhà nhà đều thèm muốn tới xem quà cáp mang tới. Ai muốn ra ngoài, phải ngồi xe đường dài vào Kỳ Sơn, mất hơn một tiếng đồng hồ. Ngày lễ tết làm một bữa lớn, ngồi vài tiếng đồng hồ tới được Bảo Kê, tới lúc đó mới ăn được một bữa cơm quán.
Người lớn đã đi chẳng nổi, vậy còn trẻ con?
Từ trước tới nay, Mạnh Kiến Dân chưa bao giờ nghiêm túc như vậy, người chủ gia đình phải có chính kiến, có thể gánh vác việc lớn. Vợ ông cũng chưa bao giờ mạnh mẽ dữ dội tới thế, bộ dáng hệt như sư tử mẹ bảo vệ con mình, làm cho người khác không nhận ra nổi.
Mạnh Kiến Dân bảo: “Hai đứa không nuôi nổi, để mẹ tôi chọn một đứa đưa đi.”
Mã Bảo Thuần đáp: “Mang đứa nào đây? Mình có thể bảo mẹ mang con đi, mình nỡ sao?”
Mạnh Kiến Dân nói: “Chẳng lẽ cứ giam con trong thung lũng ngột ngạt này, làm lỡ hết tương lai của nó sao?”
Mã Bảo Thuần nói: “Cái gì gọi là làm lỡ? Con còn nhỏ như thế không ở bên cha mẹ, để ông bà mang đi sao mà được?”
Mạnh Kiến Dân: “Cha tôi mẹ tôi có gì mà không tốt? Không bằng mình chắc? Hơn nữa tiền công của cha tôi cũng nhiều, không thiếu tiền, tôi cũng sẽ gửi tiền cho cha mẹ!”
Mã Bảo Thuần: “Tôi làm gì có ý đấy, tôi không nói mẹ nuôi thì không tốt, nhưng cùng với mẹ ruột đâu có giống nhau…”
Mạnh Kiến Dân tranh luận đến nóng trí, huỵch ra một câu: “Mẹ ruột thì sao? Mỗi ngày mình trực ca ở phòng trực từ tám giờ sáng tới tận sáu giờ chiều, thay ca lại làm từ sáu giờ chiều tới tận bốn giờ sáng, ngày nào cũng tốn mất mười tiếng đi làm, mình có thời gian chăm sóc hai đứa nó không?!”
Câu nói này đâm trúng ngay chỗ đau đớn nhất trong lòng, Mã Bảo Thuần ngồi trên giường, vẻ mặt bất lực, không cam tâm, hàm răng cắn môi run lên, chợt lau nước mắt.
“Tôi, tôi có lỗi với con tôi.”
“Tôi không chăm lo được cho chúng, con cái hư đốn, đều là lỗi của tôi.”
“Mạnh Tiểu Kinh cắn Mạnh Tiểu Bắc một cái, trầy da chảy máu, đều chỉ vì một miếng bánh đào!”
“Sau đó Mạnh Tiểu Bắc liền cho vào trong thứ gì đó vào cốc sữa của em mình, tôi nhìn thấy cả nhưng lại chẳng nỡ mắng. Con mình đâu dễ mà được uống sữa, đâu phải muốn uống là được uống!”
Mã Bảo Thuần khóc như đứt ruột đứt gan. Con cái đối với người mẹ, là máu là thịt do mình dứt ruột đẻ ra, làm sao có thể so sánh với người cha được.
Mã Bảo Thuần nói trong nước mắt: “Chúng ta đều sống qua được ba năm thiên tai, tôi không sợ đói, nhưng càng không thể để con tôi đói chết.”
“Trẻ con thích ăn thịt, thịt đều để chúng nó ăn. Mạnh Tiểu Bắc nhà mình thích ăn nhất là thịt dê, mỗi lần mua về chẳng phải để cho nó ăn sao? Mình có thấy tôi ăn miếng nào không?!”
“Năm ngoái mẹ tôi lặn lội từ xa tới thăm tôi, hỏi tôi ăn uống thế nào, tôi đâu có dám nói, tôi sợ mẹ tôi mắng tôi! Tôi vẫn hay đến quán cơm xin người chủ quán cho ít tóp mỡ được rán từ cặn mỡ thừa, tóp mỡ xào đậu dải, tôi là người Hồi, tôi còn đi nhặt nhạnh tóp mỡ còn thừa của người ta để ăn kìa!”
…
Mã Bảo Thuần khóc ra được, trong lòng dễ chịu hơn nhiều, cuối cùng buông xuôi nói: “Đành cho đi vậy, để mẹ mình mang một đứa, tôi nuôi một đứa.”
Ngày hôm đó, bà nội dắt theo hai đứa cháu đến nhà chủ tịch công đoàn Trâu ở ngay sát vách chơi, biếu quà, khoe chuyện gia đình. Chủ tịch Trâu làm một lồng bánh bao kê vàng (21) nóng hôi hổi, Mạnh Tiểu Bắc nghe lời chạy về nhà, đưa cho cha mẹ lồng bánh bao ăn tối.
21: Bánh bao kê vàng, nguyên liệu chính là kê vàng. Món ăn vặt, ăn nhẹ ở Thiểm Tây. Ở một số vùng có nhân (thường làm bằng đậu đỏ/ táo đỏ), một số vùng thì không có nhân.
Cậu chạy từng bước từng bước như điên, trong tay cầm theo lồng bánh bao kê vàng mới ra lò nóng hầm hập, không ngừng hít hà, tay trái đổi tay phải, tay phải lại đảo lại tay trái, hơi nóng cùng hương thơm bốc lên ngào ngạt, thành những luồng khói trắng, đứng ở ngoài cửa.
Những lời nói kìm nén suốt hai năm của cha mẹ cuối cùng cũng đến lúc trút hết cả ra, thật đen đủi, bị thằng con lớn nghe thấy.
Mã Bảo Thuần ngập ngừng không quyết nổi: “Mình muốn cho đứa nào đi?”
Mạnh Kiến Dân: “Hai đứa đều lớn như nhau, sắp vào tiểu học, cho đứa nào đi cũng được.”
Mã Bảo Thuần: “Thằng bé ngoan ngoãn, nghe lời, không nghịch ngợm. Thằng lớn nhiều tật xấu, dữ dằn bướng bỉnh.”
“Cái gì thằng bé cũng chịu ăn, không đòi hỏi. Thằng lớn kén cá chọn canh, gần như cái gì cũng chẳng thích, thích mỗi thịt dê xào tỏi, lúc nhỏ thì trớ sữa nên gầy nhom, lúc lớn thích uống sữa rồi, thì lại không được uống, thật khó nuôi…”
Mạnh Kiến Dân nghe ra ý của Mã Bảo Thuần, ngẫm nghĩ hồi lâu, khó khăn nói: “Để thằng lớn đi vậy.”
“Thằng nhỏ giữ lại bên chúng ta, dễ nuôi.”
“Thằng con mình, Mạnh Tiểu Bắc linh động hoạt bát, bản chất đã chẳng phải người cam chịu với cái phận của mình, ở nơi này không ổn. Để nó đi rồi, thích đi đâu liền đi đó, đi đâu cũng còn hơn ở giữ ở bên mình.”
Mạnh Tiểu Bắc nghe chuyện nghe không kỹ, không nghe hết, chỉ nghe được câu cuối cùng kia “Thằng nhỏ giữ lại bên mình, để thằng lớn đi vậy.”
“Thích đi đâu liền đi đó, đi đâu cũng còn hơn ở giữ ở bên mình.”
Mạnh Tiểu Bắc lặng câm đứng ngoài cửa, đôi mắt híp ánh lên ánh sáng nhạt nhòa, ngây người, không muốn tin đây là sự thật.
Cách một lớp túi nhựa, bánh bao kê vàng áp vào tay cậu, làm lòng bàn tay cậu nhanh chóng nóng bỏng rộp lên, nhưng cậu chẳng hề phản ứng, mặt nghệch ra.
Cha mẹ cậu vừa mới bàn bạc làm thế nào vứt bỏ cục nợ là cậu đi, giữ em cậu lại.
Cậu không nghe lời, lòng dạ cậu hẹp hòi, cậu thích tranh giành đánh nhau, không được người khác thích, tối hôm qua còn làm thủng chậu nhôm của nhà bị phạt đứng, tháng trước làm vỡ hai cái cửa kính của nhà hàng xóm dưới lầu, tháng trước nữa nhảy xuống ao gẫy mất hai cái răng lên cơn sốt, tháng trước nữa…
Cậu sinh ra đã xấu xí, trán có vết sẹo, không như em trai trắng nõn xinh đẹp.
Em cậu như trẻ được chăm lo dạy dỗ cẩn thận, cậu như đứa trẻ đầu đường xó chợ, cha mẹ cậu không cần cậu nữa, muốn vứt cậu cho người khác, cậu sẽ không bao giờ được ăn sủi cảo nhân thịt dê nữa.
…
Buổi tối hôm ấy, thằng nhóc con cắn môi quay đầu bỏ nhà đi, cả quãng đường cúi gằm mặt, thở phì phì. Mạnh Tiểu Bắc không đi đường chính, leo lên cổng sắt trèo ra ngoài khu tập thể, bóng hình còm nhom dần tan biến trong màn đêm mịt mùng.
Người thì nhỏ tí mà tính cách đã vô cùng nóng nảy dữ dội, thằng nhóc con bỏ nhà trốn rồi!