Hai người nghe thấy bẩm báo thì không thể làm gì hơn là đẩy cửa ra ngoài. Văn Đan Khê liếc mắt đã nhìn thấy Đỗ thị đang đứng tần ngần dưới cây đại thụ trước cửa, bà nhác thấy con trai đi ra bèn vội vàng mỉm cười chào hỏi ân cần, còn Trần Tín chỉ gật đầu với bà: “Mẹ, tới thăm Bảo nhi sao, nó đang ngủ.”
Nói rồi hắn không dừng chân lại mà đi thẳng. Đi được mấy bước hắn lại không dằn được ngoái đầu nhìn nương tử nhà mình một chút. Văn Đan Khê khoát khoát tay cười với hắn, ý là bảo hắn đi nhanh về nhanh. Lúc này Trần Tín mới bước nhẹ đi. Đỗ thị thấy tiểu phu thê rất hiểu ý nhau, rồi nghĩ tới thái độ lãnh đạm của con trai với mình, thì lòng lại thấy chua chát.
Văn Đan Khê quay đầu lại mỉm cười chào hỏi Đỗ thị: “Mẹ ngồi đi ạ, Tử Khôn đang ngủ, phải một lát nữa mới tỉnh dậy. Con bé này suốt ngày ngoài ăn ra chính là ngủ.”
Đỗ thị nói nhàn nhạt: “Ta không tới thăm Tử Khôn, mà tới tìm con nói chuyện.”
“Dạ.” Văn Đan Khê thấy thái độ của Đỗ thị hơi khác xưa, bèn quan sát bà thật cẩn thận. Vừa nhìn sơ qua, cô đã tìm ra ngay chỗ khác biệt, lúc Đỗ thị mới tới đây trên mặt lúc nào cũng mỉm cười, nói chuyện với cô cũng mang theo vẻ nịnh nọt. Đối với hạ nhân trong viện cũng là vẻ mặt ôn hòa. Nhưng hôm nay chẳng biết tại sao lưng của bà đã ưỡn lên thẳng tắp, thậm chí thẳng tới độ cứng ngắc, biểu cảm trên mặt cũng rất lạnh nhạt. Tạo cho người ta cảm giác, bà đang cố hết sức thể hiện kiểu cách mẹ chồng trước mặt cô.
Văn Đan Khê bất giác buồn cười, đoán chừng là mấy ngày này trôi qua quá yên ả, nên bà muốn sinh sự đây mà.
Cô thản nhiên nói: “Mẹ có gì xin cứ nói.”
Đỗ thị theo cô vào buồng trong, rồi ngồi thẳng lưng xuống, hắng giọng nói: “Ta nghe nói Văn gia các con coi như là dòng dõi thư hương đúng không?”
Văn Đan Khê mỉm cười đáp: “Tuy người ngoài nói vậy, nhưng nhà con lại không dám tự xưng như thế. Cha và ca ca con chỉ biết sơ vài chữ mà thôi.”
Đỗ thị gật đầu căng thẳng: “Lập Hổ nhà ta quả là với cao rồi.”
Văn Đan Khê ngửi thấy mùi bất ổn trong câu này, chân mày cô cau lại, đáp thản nhiên: “Gì mà trèo cao với không trèo cao chứ, trước đây hai chúng con đều là người cùng khổ, mẹ chồng nói đùa rồi.”
Đỗ thị lại nói sâu xa: “Lúc Lập Hổ nhà ta cưới con đã là một tướng quân, sao có thể coi là nghèo khổ.”
Văn Đan Khê chợt thấy buồn cười, hóa ra Đỗ thị đang nói ngược, ý là mình với cao con trai bà đây mà.
Từ trước tới nay Văn Đan Khê không thích loại lấy chữ vờn nhau, anh nói tôi đoán, nên quyết định nói trắng ra: “Mẹ chồng có gì xin cứ nói thẳng ra, nếu con và Lập Hổ có chỗ nào không đúng xin mẹ cứ nói ra, chúng con có lỗi thì sẽ sửa.”
Đỗ thị lặng thinh giây lát, nhấp một hớp trà, lấy đủ khí thế, cuối cùng mới chậm rãi nói ra: “Kỳ thật cũng không có chuyện gì lớn, chỉ muốn trò chuyện với con thôi. Hôm qua có người hỏi tên cháu gái của ta, họ nói cái tên Tử Khôn này rất giống con trai. Vốn dĩ bề ngoài của nó đã như bé trai, lại lấy cái tên như vậy, ta thấy không hợp lắm.”
Suy nghĩ của Văn Đan Khê xoay chuyển, trước đây lúc cô và Trần Tín đặt tên cho con, đã viết thư hỏi trực tiếp Trần Quý Hùng, căn bản không nghĩ tới Đỗ thị. Xem ra, bà có hơi bất mãn với chuyện này.
Văn Đan Khê thu nụ cười lại, nói với giọng nhẹ nhàng: “Mẹ, bất kể họ nói thế nào, nhưng con nhà chúng ta tên gì chẳng lẽ còn bảo người khác làm chủ hay sao?”
Đỗ thị thở ra một hơi thật dài, xua xua tay, nói với vẻ hơi mất kiên nhẫn: “Cũng không phải mỗi việc này. Còn chuyện của con với Lập Hổ nữa.”
Văn Đan Khê uống một ngụm trà, mắt nhìn chằm chằm lá trà trong chén, miễn cưỡng nói: “Mẹ có chuyện gì cứ nói một thể đi ạ. Người một nhà với nhau, hà tất phải nói một nửa để lại một nửa.”
Đỗ thị nhìn cô hơi bất mãn, đanh giọng nói: “Lẽ ra, ta cũng không muốn tới đây với kiểu cách trưởng bối, nhưng nghĩ con vẫn còn trẻ, mà mẹ con thì đã mất. Nên ta cũng đành kiên trì tới đây. Ta nghe nói, gần đây ở bên ngoài đồn đãi Lập Hổ con ta là một người thô kệch, bàn chuyện quốc quân đại sự trong nha môn xong thì đều phải về nhà báo lại với vợ, chuyện lớn chuyện nhỏ gì cũng để cho vợ quyết định. Còn nói Lập Hổ trừ đánh trận ra thì chẳng được việc gì, nói nó cưới vợ còn lợi hại hơn mẹ ruột, bắt nó đi hướng Đông thì không dám đi hướng Tây…”
Giờ Văn Đan Khê mới vỡ lẽ, thì ra hôm nay Đỗ thị tới đây là vì chuyện này.
Ánh mắt cô lóe lên, nhưng vẫn giữ giọng bình thản: “Chúng con đã biết chuyện này, không biết mẹ định chuyện này thế nào?”
Đỗ thị nghe cô nói vậy thì cũng chẳng quanh co nữa, nói thẳng ra: “Theo lý thì làm vợ làm dâu thế nào, hẳn là mẹ con đã dạy cho con rồi mới phải…”
“Cạch”
Đỗ thị còn chưa nói dứt, Văn Đan Khê đã đặt mạnh cái chén lên bàn. Đỗ thị kinh ngạc trong lòng, Văn Đan Khê thở hắt ra một hơn, rồi nhìn chằm chằm vào Đỗ thị, trầm giọng nói: “Làm vợ làm dâu ra sao, mẹ con đã dạy cho con cả rồi, thế nhưng, người con muốn hỏi chính là mẹ chồng, mẹ con không phải cùng một loại người với mẹ chồng, chỉ sợ không hiểu được cách giáo dục của mẹ chồng.”
Đỗ thị cũng đã hơi nổi giận, nói với sắc mặt bất thiện: “Mẹ con chưa từng dạy phải coi chồng là trời sao? Chưa từng dạy con nữ tử không tài mới là đức sao? Từ xưa tới nay luôn nam tôn nữ ti, nữ nhân chúng ta nên nghe theo chồng. Nên an phận thủ thường ở nhà thờ chồng dạy con, sao có thể quá phận quản chuyện bên ngoài chứ! Huống hồ, đứa con đầu của con là một nữ nhi, càng nên điều dưỡng tốt thân thể, chuẩn bị sinh một nhi tử cho Lập Hổ, tiếp nối hương hỏa mới phải lẽ, nào có thời gian can thiệp chuyện quân vụ chính vụ gì đó chứ.”
Văn Đan Khê thật tình giận mà không có chỗ phát tiết, cô cứ tưởng đâu ít nhất Đỗ thị sẽ an phận một thời gian, nào ngờ bà sống những ngày quá yên bình thì lại quên khuấy mất vết sẹo đau. Trần Tín mới vừa tha thứ cho bà, bà đã muốn lấy danh nghĩa mẹ chồng ra để dạy dỗ cô! Bà đúng là nằm mơ ăn tiệc lớn, nghĩ quá đẹp!
Văn Đan Khê đứng bật dậy, lạnh lùng nói: “Nói thật cho mẹ biết, mẹ con đúng là không dạy con như thế, người dạy con rằng, vợ chồng chính là bình đẳng, chẳng ai cao hơn ai. Chỉ có chủ nhân và đầy tớ mới phân chia tôn ti trật tự. Người còn nói với con rằng, nếu một người ngay cả bản thân mình còn không tôn trọng, thì làm sao có thể trong mong người khác tôn trọng mình, đừng nói là con gả cho Lập hổ, dù gả cho hoàng đế, con cũng không cảm thấy bản thân mình thấp hèn hơn hắn!”
Đỗ thị cứ tưởng Văn Đan Khê điềm đạm là người dễ nói chuyện, đâu ngờ nổi cô lại có bộ mặt hùng hổ dọa người thế này, chỉ thiếu điều chỉ vào mũi mình mà chửi. Bà nhất thời tức giận đến mức không biết nói gì.
Văn Đan Khê dừng lại một chút mới nói tiếp: “Con luôn cho là vậy, Trần Tín cũng biết suy nghĩ của con. Nhưng chàng chưa bao giờ ghét nó, hơn nữa còn thích… mẹ có biết tại sao chàng thích người như con không?”
Đỗ thị tuy tức cô bất kính với mình, nhưng nghe thấy câu sau thì vẫn không dằn được cơn tò mò, hỏi: “Tại sao?”
Văn Đan Khê nhìn ánh mắt của Đỗ thị, trên môi nở ra nụ cười nhạt thương hại, rồi nhấn mạnh từng chữ: “Bởi vì bà!”
“HẢ —-“ Đỗ thị phẫn nộ ra mặt.
Văn Đan Khê nói thật rõ ràng: “Bởi vì bà luôn cho rằng nam tôn nữ ti, luôn đặt mình ở địa vị thấp kém, hơn nữa bà thấy mình làm nộ lệ cho nam nhân chưa đủ, còn muốn lôi cả con mình xuống nước. Bà trơ mắt nhìn con trai ruột của mình bị kế phụ ngược đãi đánh đập, nhưng không dám tiến lên ngăn cản, thậm chí có lúc còn bước lên giúp người ta đánh con mình —-“
Sắc mặt Đỗ thị đại biến, bà chỉ thẳng vào Văn Đan Khê bằng bàn tay run rẩy: “Làm sao ngươi có thể nói với ta như vậy, đừng quên, ta là trưởng bối của ngươi, ngươi là con dâu của ta! Năm đó ta làm vậy cũng là bất đắc dĩ. Dù sao ta cũng nuôi nó tới mười tuổi, ngươi lại dám nói với ta như vậy…” Đỗ thị nói xong thì che mặt nghẹn ngào.
Văn Đan Khê chẳng chút hoang mang: “Bà khoan hãy khóc, tôi còn chưa nói hết đâu. Bà cho là để chàng sống đã là ban ân rồi phải không? Nhưng nuôi con chứ đâu phải nuôi chó lợn, chàng cần quan tâm, cần danh dự. Nhưng bà đã cho chàng những gì? Bà cho chàng toàn là những ký ức thống khổ. Cho nên chàng lớn lên mới thích một nữ nhân hoàn toàn khác xa mẹ mình.”
Đỗ thị hoàn toàn không nghe thấy lời của Văn Đan Khê nữa, bà chỉ vừa khóc vừa oán giận: “Ta đã tạo nghiệt gì chứ, ta chịu đựng ánh mắt khinh bỉ của người đời để sinh ra nó, ngậm đắng nuốt cay nuôi nó lớn, bây giờ nó hờ hững với ta, có vợ rồi thì không cần mẹ nữa. Còn nghe vợ nó xúi biểu, cảnh cáo ta, không cho ta tìm nam nhân, không cho ta quản vợ nó. Trước đây ta tìm nam nhân là vì ai, không phải là vì muốn nuôi nó sống tốt hơn sao, có ai biết nỗi khó khăn của cô nhi quả phụ chúng ta…”
Văn Đan Khê im lặng nghe, chờ Đỗ thị khóc xong rồi, cô mới mở miệng: “Tôi biết năm xưa bà rất khổ sở, bất hạnh của bà đích thực phần lớn đều do số phận bất công. Tôi có thể hiểu được. Nhưng bà hãy nghĩ kỹ lại xem, tháng ngày bi thảm sau này lẽ nào toàn bộ là do số phận sao? Lẽ nào chính bà không có lỗi gì sao? Nam nhân đốn mạt trên đời rất nhiều, thế nhưng tại sao bà cứ luôn gặp phải loại cặn bã hết lần này tới lần khác? Chủ yếu cũng vì bà đã hạ thấp bản thân mình tới hèn mọn, bà nghĩ có nam nhân coi trọng mình thì chính là ban ân lớn lao. Tới mình còn không coi mình là người, thì sao người khác có thể coi mình là người chứ? Tính cách và suy nghĩ đó của bà đã tạo cho bà và Trần Tín cảnh ngộ bất hạnh, nực cười là, bà lại không cho đó là nhục, mà còn tưởng nó là vinh quang, còn lấy nó ra để giáo huấn tôi, lẽ nào bà muốn biến tôi và con gái tôi thành bà và Trần Tín thứ hai sao?”
Đỗ thị bị lời nói của Văn Đan Khê làm rúng động tới mức không đáp được câu nào. Bà nhìn cô kinh ngạc, ấp úng cả buổi vẫn không tìm được lời nào để phản bác.
Văn Đan Khê thấy bà như vậy thì chậm giọng lại: “Hẳn là bà rõ vị trí của mình, bà không giống với những người mẹ khác —- Tới nay bà còn chưa được con trai mình tha thứ hoàn toàn. Bà cũng đừng mong một mai kia hai người sẽ thân thiết như những mẹ con khác. Vết thương tuy đã lành, nhưng nó vẫn còn sẹo. Chàng tha thứ cho bà, chỉ vì không muốn hận bà nữa mà thôi. Cũng may là tôi, nếu là người khác, suốt ngày nói xấu bà trước mặt con trai bà, bà cho là chàng sẽ tin ai đây? Lúc đó bà nghĩ mình có thể trôi qua những ngày suôn sẻ như bây giờ không? Bà cũng đừng lấy đạo hiếu gì đó ra để chèn ép tôi, nếu tôi thật sự không muốn để nó chèn ép, thì có rất nhiều cách. Cho nên, bà về tiểu viện của mình hưởng an nhàn đi. Còn chuyện tôi và Trần Tín, chuyện con của chúng tôi, bà đừng quản gì cả. Khi bà cảm thấy lòng tham trỗi dậy, thì hãy nghĩ tới cuộc sống khổ cực của mình trước kia. Xuân Thảo, tiễn khách!”
Xuân Thảo mặt không đổi sắc bước lên, đi tới trước mặt Đỗ thị nói: “Phu nhân chúng tôi còn có việc, người nên quay về thì hơn.”
Đỗ thị xoa xoa đôi mắt đỏ bừng, liếc nhìn Văn Đan Khê với ánh mắt phức tạp, bên mép nhếch lên nụ cười gằn nhàn nhạt. Văn Đan Khê đỡ trán, rốt cuộc cô đã hiểu được sâu sắc ý nghĩ của câu: Người đáng thương tất có chỗ đáng trách.
Đỗ thị vừa đi, Văn Đan Khê lập tức ngoắc Xuân Phương lại: “Muội đi điều tra thử xem, gần đây Đỗ thị đang qua lại với người nào, xem rốt cuộc bà bị kẻ nào xúi giục.”
Xuân Phương sảng khoái nhận lệnh, lui xuống.
Xuân Thảo tiễn Đỗ thị xong thì nhanh chóng quay lại, cô đi tới trước mặt Văn Đan Khê, cười nói: “Phu nhân đừng chấp bà ấy. Người nhìn dáng vẻ phô trương thanh thế của bà ấy, có thể có nguyên nhân.”
Văn Đan Khê mỉm cười, đoán chừng sáng sớm Xuân Thảo đã nhận ra điều bất thường, cho nên lúc truyền lời nhắc tới Đỗ thị mới có giọng điệu hơi do dự.
“Có điều.” Xuân Thảo chần chừ một chút mới nói tiếp: “Phu nhân phải đề phòng bà ấy cáo trạng với tướng quân. Vợ chồng thân mật cũng không tránh được người có lòng chia rẽ.”
Văn Đan Khê cười cười yên tâm: “Cứ để cho bà ấy cáo trạng đi.” Tuy nói như thế, nhưng cô vẫn bảo Xuân Thảo theo dõi chặt chẽ động tĩnh ở Bắc viện.