Có ai từng lặng yên ngồi trong xe chờ đợi tham gia tang lễ của chính mình?
Thẩm Hoài ngồi trong xe, đưa mắt nhìn qua cửa kính. Bên ngoài vệt nắng thấu qua từng tán lá trước cửa ngôi chùa cổ để lại dưới mặt đất những vết da báo loang lổ, hệt như tử thần đang trầm ngủ khiến hắn nhìn đến thất thần.
Mặt sau là ba tòa Phật tháp cổ vòm tròn, kiến trúc để lại từ thời Dân Quốc, có lịch sử gần ngàn năm với cái tên - Thiên Ninh tự.
Ba tòa Phật tháp này vốn là tư gia của nhà tư bản lớn nhất thành phố Đông Hoa thời Dân Quốc – Tôn gia. Từng viên gạch, mái ngói cho đến ba pho tượng Quan Âm ở đây đều một thời nổi danh khắp tỉnh thành.
Trước giải phóng, Tôn gia dẫn cả nhà sang định cư ở hải ngoại, đến sau điền trạch gia sản lẫn tòa Phật tháp nơi đây lần lượt bị sung công.
Thập niên 50, tòa Phật tháp trở thành nghĩa trang nhân dân, đa phần thị dân xung quanh đều đem tro cốt người thân gửi vào trong chùa. Trong chùa nơi đâu cũng thấy từng cây đại thụ mấy người ôm, màu xanh trong lành tươi mát phủ kín cả khối kiến trúc, cảnh trí cực kỳ hữu tình u nhã. Với ai không sợ dính phải hơi người chết thì đây có lẽ là phong cảnh đáng để thưởng thức nhất thành phố Đông Hoa.
Trước cửa Phật tháp có một quảng trường nhỏ, Thẩm Hoài đánh xe dừng lại bên lề quảng trường, dưới bóng gốc tùng xanh ngắt, đưa mắt nhìn chiếc xe tải Giải Phóng chậm rãi chạy qua, rồi dừng lại ngoài cửa lớn ngôi chùa…
Thẩm Hoài nhìn thấy người bạn lâu lăm, cũng là đồng nghiệp cùng làm ở xưởng thép Triệu Đông dừng xe, từ ca bin bước xuống, lách nhanh đến cửa xe bên phải, mở cửa ra…
Em gái hắn tay nâng hủ tro cốt xám chì bước xuống, trên khuôn mặt ngây thơ còn ngấn nước mắt, đôi tròng mắt khóc đến sưng đỏ, khiến Thẩm Hoài ngồi trong xe nhìn mà nước mắt giàn dụa nhỏ xuống vô lăng…
Bạn bè, thân thích cùng theo đưa tiễn tay nâng vòng hoa lục đục bước xuống theo, từng dòng chữ đen trên vòng hoa trắng như gai góc đâm vào mắt hắn, đau nhói….: “Thương tiếc tiễn đưa người đồng nghiệp, người bạn - Tô Hải Văn”.
Đã ba ngày qua đi sau cái giờ phút định mệnh ấy, nhưng cảm giác chấn kinh lẫn hỗn loạn khi đó vẫn chưa hoàn toàn tan biến. Giờ đây, nhìn thấy em gái quằn quại trong đau khổ, tâm lý Thẩm Hoài lại càng cảm nhận rõ rệt như ai đó đang đâm vào tim mình. Không biết bao lần hắn muốn mở cửa xe xông ra, lớn tiếng nói cho em gái biết:
“Tiểu Lê, anh là Hải Văn đây! Anh không chết, anh là anh trai của em đây mà…”
Chỉ đáng tiếc, giờ hắn đang sống trong thân thể của người khác. Em gái, thân thích lẫn đồng nghiệp ngày xưa đều không ai có thể nhận ra.
Tay Thẩm Hoài bấu chặt lấy vô lăng, gân xanh nổi lên chằng chịt, móng tay đâm sâu vào da thịt nhưng hắn không cảm thấy đau đớn chút nào.
Vốn hắn đã phải chết rồi, trong hủ tro cốt mà em gái đang cầm chính là tro tàn sau khi hỏa táng thân thể hắn. Nhưng ý thức và linh hồn thì vẫn tồn tại, sống bám trong thân thể của người khác….
Có hai chiếc xe đưa tang theo sau nữa, trên đó chở đồng nghiệp của hắn trước đây. Song bọn họ không tiến vào trong chùa mà chạy lại sát quảng trường, đứng dưới bóng cây nghỉ ngơi hút thuốc, không một ai chú ý đến trong chiếc xe nhỏ dừng lại ven đường kia lại có người.
“Hải Văn cứ thế mà chết, nghĩ cũng thật đáng tiếc. Sớm biết kết cục thế này, không bằng trước kia chịu đi theo lão Hùng cùng điều lên thị ủy…”
“Lão Hùng lên thị ủy cũng muốn đem Hải Văn theo. Nhưng mà lúc ấy trong xưởng đang hợp tác cải tiến kỹ thuật chuyển sang lò liên đúc với bên Nhật, công việc của xưởng lại không thiếu Hải Văn được…”
“Nói cho cùng thì vẫn tại Hải Văn mềm lòng, khi đó hắn mà lên thị ủy với lão Hùng, chỉ bằng loại leo lên nhờ liếm gót giày lãnh đạo như Cố hầu tử cũng đòi ngăn cản hắn? Cậu nói thử xem, mấy năm nay Hải Văn có uất ức không? Vì sao hắn phải sống nhục như thế, chẳng phải trong tay không quyền không tiền ư? Hải Văn càng có tài hoa thì càng bị loại người như Cố hầu tử trù dập… Nói cho cùng không phải là sợ sau này bị Hải Văn ngồi cưỡi trên đầu? Mấy năm nay Hải Văn nhẫn nhục chịu đựng, đến khi thi được nghiên cứu sinh Đại học Bắc Kinh, tưởng từ nay không phải nhìn sắc mặt Cố hầu tử nữa. Ai ngờ lại xảy ra chuyện tai bay vạ gió thế này, ông trời thật đúng là quá bất công.”
“Hải Văn chết rồi, không biết em gái tiểu Lê của hắn phải sống thế nào… Từ nhỏ hai anh em đã nương tựa vào nhau, giờ bỗng nhiên mất đi chỗ dựa, trong lòng con bé chắc phải thống khổ lắm…”
Nghe thấy đồng nghiệp ngày xưa vì chuyện của mình mà bất bình, trong lòng Thẩm Hoài cuộn lên trăm ngàn cảm xúc: Cuộc sống của Tôn Hải Văn mới là cuộc sống của hắn, nói tới cuộc đời mình, ai có thể rõ ràng bằng chính bản thân?
Năm 86 hắn tốt nghiệp trường Đại học Đông Hoa, đến sau được phân phối vào xưởng thép thành phố. Bằng kiến thức cơ sở vững vàng, chỉ mất một năm hắn liền hiểu rõ tất cả các khâu trong kỹ thuật sản xuất của xưởng, thành là một trong những nhân viên kỹ thuật xuất sắc trong xưởng thép.
Thế nên dù không có bối cảnh hắn vẫn được tiền xưởng trưởng Hùng Văn Bân (cũng chính là lão Hùng mà các đồng nghiệp bàn luận vừa rồi) coi trọng. Sau hai năm liền đảm nhiệm chức chủ nhiệm xưởng, cơ hồ thành kỷ lục trong hơn 300 xí nghiệp quốc doanh toàn tỉnh. Đến sau xưởng thép thành phố xây dựng phân xưởng ở Tân Tân, Hùng Văn Bân liền đề nghị hắn đi đảm nhiệm phân xưởng trưởng, khi đó hắn mới tiến vào xưởng thép chưa tròn 3 năm.
Nhưng đến khi Hùng Văn Bân bị điều đi khỏi xưởng thép, đặc biệt là khi bị đẩy sang phòng “uống trà” ở thị ủy, khuyết hãm không có bối cảnh của hắn liền triệt để bị bạo lộ ra.
Chắc cũng bởi trước đó phong mang quá thịnh, nên tài hoa hơn người và cơ sở kỹ thuật vững chắc trước đây lại quay sang hại hắn. Khiến hắn càng bị gạt bỏ và trù dập, hai năm sau thì bị đá đến phòng nung phôi thép.
Kỳ thực nếu hắn đi theo Hùng Văn Bân tới thị ủy, tình hình chưa hẳn đã khá khẩm hơn.
Có thể nói Hùng Văn Bân là một trong những nhân vật có năng lực lãnh đạo xí nghiệp nhất của thành phố Đông Hoa. Những năm cuối thập niên 80, khi hắn quản lý xưởng thép từng sáng tạo ra thành tích huy hoàng – nộp thuế cho nhà nước lên đến 30 triệu.
Khi điều đến thị ủy, đầu tiên Hùng Văn Bân đảm nhiệm phó bí thư trưởng phủ thị chính kiêm chủ nhiệm ban xí nghiệp, mọi người đều tưởng chẳng mấy chốc Hùng Văn Bân sẽ thăng quan phát tài, sớm được điều đến cương vị trọng yếu hơn.
Ai ngờ được rằng, Hùng Văn Bân bị điều đi chẳng qua là kế điệu hổ ly sơn của người nào đó ở thị ủy, để tiện cho kẻ khác nắm giữ xưởng thép?
Hùng Văn Bân đến thị ủy chưa qua một năm liền bị đá đến phòng nghiên cứu chính sách làm phó chủ nhiệm. Trong phút chốc trở thành kẻ ngoài rìa của quan trường Đông Hoa, mãi đến tận bây giờ vẫn chưa nhìn ra ánh sáng của hy vọng.
Nếu hắn đi cùng Hùng Văn Bân đến thị ủy, tình cảnh có thể tốt hơn bao nhiêu so với ở lại trong xưởng thép?
Hồi tưởng lại nhân sinh mà bản thân từng nếm trải, Thẩm Hoài ngồi trong xe, tâm lý toàn là đắng chát.
Hắn xem như đã nhìn thấu triệt rồi, ở cái đất Đông Hoa này, kinh tế không phát đạt, cơ hội chứng tỏ mình vốn đã rất ít, chỉ đủ cấp cho những kẻ có bối cảnh, có quyền thế cầm nắm mà thôi. Cho dù hắn có năng lực, có tài hoa đến mấy cũng khó tìm được cơ hội phát triển.
Đặc biệt là khi người khác giết gà lấy trứng, chiếm đoạt thành quả, ngươi càng khiết thân tự bảo lại càng là sai lầm trí mạng.
Cái thế giới này, trước nay vốn không có công bằng.
Không phải hắn chưa từng nghĩ đến chuyện rời khỏi xưởng thép, nhưng ở cái đất Đông Hoa này, rời khỏi xưởng thép liệu có nơi đâu cho hắn phát huy năng lực.
Thành phố Đông Hoa cũng có mấy nhà xí nghiệp tư nhân, nhìn qua quy mô có vẻ rất sáng sủa, nhưng sau lưng chưa chắc đã sạch sẽ hơn xí nghiệp quốc doanh bao nhiêu. Những xí nghiệp gia tộc kiểu như vậy thì cấp quản lý đều là bọn cạp váy quan hệ để leo bám lên cả.
Hơn nữa, đương thời bố hắn đã qua đời, mẹ lại bệnh nặng liệt giường, em gái tuổi còn nhỏ, tình thế không cho phép hắn rời khỏi Đông Hoa sang địa phương khác phát triển…. Tuy ở xưởng thép phải chịu nhục, bị trù dập nhưng thu nhập còn được tính là ổn định, có thể chống đỡ được cho cả nhà.
Một năm trước mẹ hắn bệnh nặng qua đời, hắn thi đỗ nghiên cứu sinh ngành kinh tế của Đại học Bắc Kinh. Vốn cho rằng đây là cơ hội để mình mang theo em gái nhảy khỏi vũng nước đục Đông Hoa, không ngờ được ba ngày trước lại xảy ra sự cố ngoài ý kia.
Ngày đó là ngày phó thị trưởng Trần Minh Đức dẫn đội tham quan xưởng thép thành phố, thị sát thành quả đổi mới kỹ thuật gần một năm qua, hắn liền được điều động lâm thời từ lò nung phôi thép sang thành thuyết minh kỹ thuật.
Khi hắn leo lên lò nhiệt giảng giải quy trình kỹ thuật sau đổi mới cho đám người phó thị trưởng Trần Minh Đức thì lan can hắn đang đứng đột nhiên gãy đứt do gỉ sét, khiến hắn rơi thẳng từ độ cao hơn 20m xuống mặt đất…
Thời gian rơi xuống rất ngắn, trong đầu hắn khi đó là một mảnh trống rỗng, chỉ nhớ rằng trước khi rớt đất thì nện phải vai trái của thư ký phó thị trưởng, đến sau cứ thế mất đi ý thức…
Đợi đến lúc hắn tỉnh lại thì đã thấy mình nằm trong bệnh viện, đứng xung quanh là bác sĩ cùng một người lạ mà hắn không nhận ra, song lại có cảm giác khá thân thuộc. Người đó quan tâm hỏi thăm: “Thẩm bí thư, Thẩm bí thư, cuối cùng cậu đã tỉnh lại…”
Hắn không rõ ràng đương thời đã có chuyện gì xảy ra, phải mất một lúc hắn mới nghe được toàn bộ câu chuyện từ mồm người ấy: “Thật là nguy hiểm a, tên công nhân kia gần như té sát lấy chóp mũi của Trần thị trưởng. Thẩm thư ký cũng thật là mạng lớn a, chỉ bị đụng trúng vai trái thôi, vai trật khớp phải nằm viện quan sát, còn thì không có vấn đề gì lớn…”
“… Xưởng thép thành phố cũng thật nên chỉnh đốn lại rồi. Đầu năm nay có ngã chết một hai công nhân thì cũng thôi, chứ nếu nhè đúng lúc Trần thị trưởng thị sát xí nghiệp, lại bị cánh nhà báo rùm beng lên thì mặt mũi quan viên Đông Hoa đặt đi đâu.”
Phảng phất vào đúng khoảng khắc kia, hắn - kẻ vốn là Tôn Hải Văn đột nhiên trở thành thư ký của phó thị trưởng Trần Minh Đức – Thẩm Hoài.
Phải qua rất lâu hắn mới lờ mờ hiểu được đến cùng đã xảy ra chuyện gì.
Lúc rớt đất ý thức của hắn đã thoát ly thân thể, hẳn phải bị tiêu tán triệt để khỏi thế giới này. Nhưng biến cố lại phát sinh trước khi hắn toi mạng, cái giây phút mà hắn nện trúng vai trái thư ký của phó thị trưởng Trần Minh Đức đã thay đổi tất cả.
Xung kích vật lý khi nện trúng vai trái không quan trọng. Cái quan trọng là đột nhiên tao ngộ kích thích quá độ giới hạn thần kinh, khiến thư ký của Trần Minh Đức giữa một nháy kia liền hồn phi phách tán.
Nếu quả ý thức là tồn tại hữu hình, vậy giữa một nháy đó, ý thức của tên thư ký kia bởi quá “sốc” mà tan biến, còn ý thức của hắn lại chui vào trong thân thể không hồn mà may mắn được sống sót.
Nói thông tục một chút thì tại khắc kia thư ký của Trần Minh Đức trên thực tế đã bị hù chết rồi, còn hắn thì ký sinh vào trong thân thể của tên thư ký ấy…
Thương thế của Thẩm Hoài không có gì quá đáng ngại. Chỉ vì quá mệt nhọc mà mê man trầm ngủ ba ngày. Đến hôm nay do trong bệnh viện có một bệnh nhân già yếu qua đời, chính tiếng khóc lóc thảm thương của người nhà họ đã làm hắn bừng tỉnh. Khi đó hắn mới thình lình ý thức được, trong khi bản thân đang chìm trong hỗn loạn khi tìm cách thích ứng với thân phận mới thì em gái hắn nhất định đang quằn quại đau khổ vì sự “ra đi do tai nạn” của người anh trai…
Hắn giật mình đứng dậy, mặc kệ sự khuyên ngăn của bác sỹ, ngay lập tức đuổi về phủ thị chính, cầm một chiếc xe chạy tới ngoại ô Đông Nam thành phố - thị trấn Mai Khê.
Cứ như thế hắn yên lặng ngồi trong xe, bắt đầu từ giữa trưa, tận mắt chứng kiến em gái, dưới sự giúp đỡ của người thân đang cử hành tang lễ cho chính mình. Tận mắt nhìn thấy thi thể mình bị tống vào lò hỏa thiêu, nhìn thấy hũ tro cốt của mình được đưa đến gửi ở Phật tháp Thiên Ninh tự…
Hắn mắt trừng trừng nhìn em gái quằn quại đau khổ mà không làm gì được. Em gái, bạn bè lẫn người thân mà hắn từng quen biết… tất cả đều xem hắn là người xa lạ…
Nếu nói một người là một thế giới. Vậy thì từ sau khoảng khắc định mệnh ấy, hắn tất phải sống trong thế giới của Thẩm Hoài chứ không thể sống trong thế giới Tôn Hải Văn được nữa.