Những gì Tô Hồi nói khác hẳn với đáp án mà Lục Tuấn Trì dự đoán.
Lục Tuấn Trì khó tin nhìn người đàn ông trước mắt.
Hắn không biết Tô Hồi từng trải qua những gì, biết được những gì nhưng trong lời nói của Tô Hồi, hắn loáng thoáng cảm giác được dường như anh có đôi chút mâu thuẫn với khắc họa tâm lý tội phạm.
Lúc này Lục Tuấn Trì hơi hối hận vì đã khơi mào chủ đề này, nhưng hắn vẫn muốn nói đỡ cho phương pháp trinh thám hình sự này: “Công việc của thầy Tô vẫn luôn thiên về học thuật, hẳn thầy cũng không biết rõ, khắc họa tâm lý tội phạm rất có ý nghĩa thực tiễn với cảnh sát chúng tôi, cũng từng trợ giúp chúng tôi rất nhiều.”
Tô Hồi lắc đầu, vẻ mặt nghiêm túc nói: “Tôi không thể giải thích rõ ràng quan điểm của mình trong thời gian ngắn được. Khắc họa tâm lý tội phạm là chuyên gia khắc họa dùng tư duy của mình suy đoán tư duy của hung thủ, những chuyên gia khác nhau sẽ đưa ra những kết luận khác nhau, mà phần lớn trong đó là những thông tin vô dụng, thậm chí đôi lúc còn là thông tin sai lầm.”
Lục Tuấn Trì cố gắng bình tĩnh tranh luận với anh: “Thầy Tô không nên đánh đồng cả như vậy, tôi từng tự mình chứng kiến sự thần kỳ của khắc họa tâm lý tội phạm. Một chuyên gia khắc họa giỏi, chẳng khác nào một chiếc chìa khóa có thể phá giải vụ án.”
“Không ai có thể bảo đảm kết quả khắc họa là chính xác một trăm phần trăm. Dưới tình huống hiểu biết có hạn, tính chính xác của khắc họa càng khó mà bảo đảm, khắc họa sai lầm ngược lại sẽ dồn các anh vào mê trận.” Tô Hồi cầm cốc nước lên nhấp một ngụm, sau đó buông cốc xuống, hỏi: “Tổ trưởng Lục, có phải anh từng tiếp xúc với tổ phân tích hành vi bị ngưng lại kia?”
Lục Tuấn Trì gật đầu.
Tô Hồi tựa lưng vào chỗ dựa sô pha đằng sau, nói tiếp: “Sở cảnh sát ở rất nhiều thành phố đều từng có tổ khắc họa, chỉ là cách gọi khác nhau, có nơi gọi là phòng nghiên cứu tâm lý tội phạm, có nơi lại là tổ phân tích hành vi. Có điều, trong thực tiễn khắc họa tâm lý tội phạm, phải kết hợp lý luận và thực tế như thế nào, vẫn luôn là một vấn đề nan giải. Tổ phân tích hành vi ở Hoa Đô từng giúp đỡ cảnh sát phá một vài vụ án, nhưng cũng bộc lộ ra vấn đề rất lớn. Cá nhân tôi cho rằng, tổ phân tích hành vi kia phải dừng lại, không phải chuyện tồi tệ.”
Có lẽ vì Tô Hồi là giảng viên, khi anh nói chuyện rất khách sáo, logic rành mạch, phân tích từ từ, giọng nói hơi khàn khàn, nhưng trong lời nói lại có vẻ cố chấp không cho người khác nghi ngờ.
Lục Tuấn Trì biết, sau khi tổ phân tích giải tán, một vài người bảo thủ trong sở cảnh sát cũng có suy nghĩ như vậy.
Nhưng hắn không thể ngờ được, giảng viên xã hội học tội phạm trước mắt này lại có quan niệm bảo thủ như thế.
Anh biết rõ hắn tới đây để xin ý kiến chủ nhiệm Liêu, lại không ngừng hắt nước lạnh vào hắn.
Mà quan trọng hơn là, những gì mà Tô Hồi đang bâng quơ nhắc tới, lại là sự nghiệp mà có những người phải tìm tòi phấn đấu cả đời…
Thấy Lục Tuấn Trì nhíu mày càng chặt, Tô Hồi không nói nhiều nữa, “Tổ trưởng Lục đừng tức giận, khắc họa vẫn có thể tham khảo trong một phạm vi nhất định nhưng so với đó thì, tôi cảm thấy cảnh sát cần có tư duy phá án theo chứng cứ và thiết thực hơn.”
Nhưng câu này gần như nói trúng phóc rồi, Lục Tuấn Trì cảm thấy dường như Tô Hồi có chút thành kiến với khắc họa tâm lý tội phạm. Hơn nữa thầy giáo Tô này cũng không hiểu khó khăn mà hắn đang gặp phải, nếu như có phương hướng điều tra nào khác, hắn cũng không cần phải tới đây.
Nghĩ tới đây, Lục Tuấn Trì đẩy tài liệu kia về phía trước, “Nếu thầy Tô từng ký hiệp nghị bảo mật giữa trưởng Cảnh sát và tổng cục, cũng có thể tìm hiểu về vụ án này của chúng tôi, chỉ dẫn chúng tôi phải tìm phương hướng phá án thiết thực bằng cách nào?”
Tô Hồi không từ chối, cầm tài liệu trước mắt lên đọc tỉ mỉ.
Lục Tuấn Trì nói khái quát: “Chúng tôi tìm được những mẩu tay chân cụt ở trong vài chiếc xe cũ bỏ, hung thủ rất cẩn thận, không hề để lại chứng cứ gì, càng không có nhân chứng liên quan nào, thân phận của người bị hại còn chưa xác định được.”
“Hóa ra là, có chân sao?” Tô Hồi chớp mắt, sau đó giải thích: “Trước đây tôi có thấy một bài viết trên mạng, có điều nó chỉ nói là phát hiện một đôi tay cụt thôi…”
“Truyền thông cũng không biết được toàn diện mà.” Lục Tuấn Trì nói: “Những phần tay chân bị cụt hiện tại đều thuộc về những nạn nhân khác nhau.”
Tô Hồi lần lượt cầm những tấm hình kia lên xem từng hình một, mỗi một bức ảnh đều dừng lại trước mắt anh một lát, giống như camera đang điều chỉnh tiêu điểm, khi xem tới hình ảnh hiện trường, vẻ mặt của anh hơi thay đổi, “Hung thủ luôn lợi dụng không gian xe hỏng trong thành phố, các anh đã điều tra phân tích chưa?”
“Đã làm theo quy trình bình thường rồi, ngoài ta tôi đã xin giám định vi chất trong móng tay móng chân rồi, mong là có thể tìm được manh mối nào đó.”
Tô Hồi yên lặng lắng nghe, sau đó gật đầu: “Nghiên cứu nạn nhân, chúng ta càng hiểu về nạn nhân, sẽ càng hiểu về hung thủ, đây cũng là một cách…” Sau đó anh lại hỏi: “Đã xét nghiệm bột phần màu trắng chưa?”
“Hỗn hợp của axit boric, kali alum, long não rất dễ có được.”
Tô Hồi đặt xấp tài liệu xuống, “Bột chống phân thủy thô chế.”
Sau đó anh dùng ngón tay thon dài xếp hình ba bộ tay chân cụt kia thành một hàng ngang, cúi đầu quan sát kỹ càng.
Từ ảnh chụp có thể thấy được, thời gian tồn tại của những phần tay chân cụt kia khác nhau, mức độ thối rữa của chúng cũng khác nhau.
Những chiếc xe hỏng này… rốt cuộc đại biểu cho điều gì?
Hai người bỗng cùng không nói chuyện, căn phòng yên tĩnh đến mức có hơi ngại ngùng.
Lục Tuấn Trì nghĩ rằng, xem ra thầy giáo Tô này cũng bó tay hết cách rồi, hắn đã hẹn trước chủ nhiệm Liêu rồi, nếu anh không phân tích được thì rất ngại ngùng.
Hắn đang nghĩ phải làm sao để kết thúc chủ đề, đã nghe thấy Tô Hồi mở miệng: “Anh nói, trong mấy chiếc xe phát hiện ra tay chân bị cụt này vô cùng sạch sẽ?”
Lục Tuấn Trì ừ một tiếng.
Tô Hồi nhíu mày suy nghĩ một lát, như là anh cảm thấy điểm này không rõ ràng lắm, suy nghĩ một hồi, lại nhìn sang những tấm hình còn lại, những chiếc xe hỏng đó được xếp lại thành một nhóm…
Lông mày Tô Hồi giãn ra, “Mặc dù không thể giúp tổ trưởng Lục khắc họa tâm lý tội phạm nhưng tôi mong rằng có thể cung cấp một vài trợ giúp cho anh.”
Lục Tuấn Trì dừng động tác, nghiêng đầu nhìn vào đôi mắt xinh đẹp của người đàn ông, từng sợi lông mi của anh trở nên rõ ràng dưới ánh mặt trời.
Tô Hồi híp mắt lại, tay phải xoay tròn quyền trượng, nói tiếp: “Tôi phát hiện các anh tìm thấy những phần tay chân bị cụt đó, cũng tìm được những chiếc xe hỏng được dùng làm “phòng trưng bày” nhưng hình như các anh không kiểm tra những chiếc xe hỏng khác ngay tại hiện trường. Tôi kiến nghị, các anh đưa tổ vật chứng, quay lại lục soát kỹ càng những chiếc xe hỏng cùng vị trí đó một lần nữa.”
Xe hỏng trong thành phố, còn được người ta gọi là xác xe sống, rất nhiều chiếc vì tuổi đời quá lớn, giấy tờ không đầy đủ, chủ xe thà vứt luôn chiếc xe cũng không muốn đưa chúng tới sở quản lý.
Giống như thuyết “Cửa sổ vỡ”[8] thường những chiếc xe hỏng đó không chỉ xuất hiện một mình, chỉ cần có một người vứt xe lại một chỗ, chẳng mấy chốc xe hỏng mới sẽ xuất hiện, cứ như chúng có thể tự sản sinh ra trong thành phố vậy.
Mấy hiện trượng kia cũng vậy, mỗi một hiện trường, đều có vài chiếc xe hỏng đỗ xung quanh, nhưng vấn đề của cảnh sát là, bọn họ chỉ tra xét một chiếc trong số đó.
Theo như Tô Hồi nói, những nơi có vật chứng mà bọn họ chưa điều tra tới, cũng là điểm mù của cảnh sát.
Nghe giọng Tô Hồi, Lục Tuấn Trì gật gù như đang suy tư gì đó, sau đó hắn mở miệng nói: “Cảm ơn thầy Tô, tôi sẽ bảo đồng nghiệp kiểm tra lại những chiếc xe đó một lần nữa, tìm kiếm tất cả chứng cứ.”
Tô Hồi gật đầu, “Các anh phải tranh thủ thời gian, có thể sắp tới hung thủ sẽ gây án một lần nữa.”
Nói tới đây, cửa văn phòng mở ra, chủ nhiệm Liêu đi vào.
Chủ nhiệm Liêu tên đầy đủ là Liêu Trường Ân, năm nay đã ngoài bốn mươi. Ông ta đeo mắt kính, là một người đàn ông trung niên trông hòa ái dễ gần, khi cười rộ lên, một bên má còn có má lúm đồng tiền. Ông thấy Tô Hồi ngồi cùng Lục Tuấn Trì, bèn cười nói: “Hai người đợi lâu rồi, sau khi tan học, có mấy sinh viên còn hỏi tôi thêm vài câu.”
Lục Tuấn Trì nói: “Không sao hết, tôi mới chờ một lát.”
Tô Hồi cũng đứng dậy theo, “Chủ nhiệm Liêu, tôi đến lấy văn kiện đã đóng dấu.”
“Thầy Tô chờ một lát, tôi lấy cho thầy ngay đây.” Chủ nhiệm Liêu nói rồi vẫy tay vào bên trong, “Đội trượng Lục, anh vào đây với tôi.”
Liễu Trường Ân lật tìm trên bàn bên trong một lát, lấy ra một kẹp tài liệu, sau đó lấy một tờ giấy được đóng dấu đỏ bên trong ra, đưa cho Tô Hồi: “Thầy Tô, thứ thầy cần đây.”
Tô Hồi vươn tay ra nhận.
Chủ nhiệm Liêu lại không đưa anh ngay, mà rụt tay lại, dặn dò một câu: “Thầy Tô, tôi nói này, chuyện này có hơi nguy hiểm, cho dù thầy làm vậy vì nghiên cứu, cũng không cần phải liều như thế, nói nghiêm trọng thì, việc này có chút vượt giới hạn rồi, trường cảnh sát chúng ta cùng lắm chỉ là ban phụ trợ của cục cảnh sát thôi.”
Màu mắt của Tô Hồi hơi nhàn nhạt dưới ánh nắng, anh nghiêng đầu khẽ nhíu mày, như là không nghe rõ, “Sao cơ?”
Chủ nhiệm Liêu vốn định nhắc nhở thầy giáo không chịu nghe lời này, bây giờ lại không biết phải nói gì, ông ta không đoán được là Tô Hồi cố ý hay thật sự không nghe rõ.
Ông ta không muốn đôi co với người điếc ngay trước mặt Lục Tuấn Trì, cũng không có kiên nhẫn nói lại một chuỗi dài kia nữa. Cuối cùng đành đưa đồ cho Tô Hồi, “Tôi nói là… thôi bỏ đi, thầy Tô, chú ý an toàn.”
Tô Hồi nhận lấy rồi cảm ơn một tiếng, gấp lại mấy lần rồi cất đi, nhét vào trong túi quần, sau đó liền ra ngoài.
Lục Tuấn Trì quay đầu lại nhìn theo thầy giáo Tô này, vừa rồi anh ta vẫn nói chuyện bình thường với mình, có điều thân thể bất giác nghiêng sang phải, có lẽ là thính lực tai phải tốt hơn tai trái.
Dựa vào phản ứng lúc trước của trợ lý chủ nhiệm và chủ nhiệm Liêu, có thể nhìn ra, thính lực của anh hơi có vấn đề.
Trong văn phòng chỉ còn lại Lục Tuấn Trì và Liêu Trường Ân, Lục Tuấn Trì bắt chuyện: “Chủ nhiệm Liêu, thầy giáo Tô này…”
Liêu Trường Ân không hề giấu giếm mà gượng cười, “Có hơi là lạ phải không? Trông thì rất ngoan ngoãn, có điều…” Chủ nhiệm Liêu nói tới đây thì ngập ngừng một lát, có lẽ ông cảm thấy Lục Tuấn Trì là người không liên quan, bèn không nhịn được nhiều chuyện vài câu.
“Thầy giáo trẻ tuổi bây giờ đúng là không biết cách đối nhân xử thế, kinh nghiệm thì không nhiều, mắt lại cứ hếch lên trên, không để tâm vào việc dạy học, ngày nào cũng nghĩ tới những chuyện gì đâu. Nói thật, tôi dạy học bao nhiêu năm, chưa bao giờ đụng phải thầy giáo như vậy… Gần đây lại cứ nhất quyết phải tới nhà giam núi Bạch Hổ, bảo là muốn làm chủ đề luận văn gì đó, cậu ta cũng không phải dạy tâm lý học tội phạm, không phải đang tự kiếm nguy hiểm hay sao? Tôi có lòng nhắc nhở cậu ta, thế mà lại giả câm giả điếc với tôi…” Chủ nhiệm Liêu nói tới đây, thở dài thườn thượt.
Lục Tuấn Trì nghe những lời này, cảm thấy hơi ngạc nhiên, hắn không ngờ chủ nhiệm Liêu lại có suy nghĩ như vậy về thầy giáo Tô này, càng không ngờ là Tô Hồi lại muốn tới nhà giam núi Bạch Hổ, nơi đó vẫn luôn giam giữ những tội phạm nghiêm trọng, bản thân hắn cũng từng đưa vào đó không ít người, nhẹ nhất cũng năm năm đổ lên, mà nặng thì là tử hình.
Câu chuyện bỗng trở nên lúng túng, Lục Tuấn Trì tiếp lời, “Có lẽ người có năng lực, đều sẽ hơi kiêu ngạo…”
“Hờ, năng lực?” Chủ nhiệm Liêu khẽ cười, “Hy vọng năm nay cậu ta có ít nhất một bài luận văn được lên tuần san chính. Nếu không, chưa chắc đã qua được báo cáo công tác giáo viên khi tới hè đâu. Cậu ta không gấp, chủ nhiệm như tôi đây còn sốt ruột thay cậu ta.”
Đại học cảnh sát Hoa Đô luôn có vài yêu cầu trong nghiên cứu của giảng viên, cứ cách một năm sẽ tiến hành kiểm tra, trong đó một quy định cứng rắn là cứ hai năm phải lên tập san thường ba lần, các giảng viên tự động nâng yêu cầu lên một bậc, cố gắng để lên tập san chính một lần.
Tập san chuyên ngành về lĩnh lực này trong nước không nhiều lắm, cả thảy có chín bản, cũng được gọi người gọi là “cửu san”. Để xuất hiện trên đó, có thể nói các thầy cô phải dùng hết chất xám, tranh nhau bể đầu.
Theo chủ nhiệm Liêu biết, trước giờ Tô Hồi chưa từng xuất hiện trên mấy tập san đó.
Lục Tuấn Trì nghe thấy niềm vui khi người khác gặp họa trong giọng nói của chủ nhiệm Liêu, coi vẻ trường học cũng không phải một nơi yên bình, đấu tranh cũng không hề ít.
“Không nói chuyện này nữa.” Chủ nhiệm Liêu cởi áo khoác, tiện tay vắt lên lưng ghế xoay, sau đó mới quay người lại nói: “Tiểu Trương đã nói với tôi rồi, tổ trưởng Lục đưa tài liệu để tôi xem.”
Lục Tuấn Trì đưa tài liệu trong tay sang, đầu vẫn đang suy nghĩ những gì thầy giáo Tô kia nói lúc trước, hắn cũng hơi lo lắng cho an toàn của thầy giáo Tô này.
Chủ nhiệm Liêu đeo kính lên, lật xem tài liệu, vẻ mặt càng lúc càng nghiêm túc…
***
Một tiếng sau, khi Lục Tuấn Trì ra khỏi văn phòng chủ nhiệm Liêu, bụng đã sôi ùng ục, hắn vừa mở khóa xe vừa nhận điện thoại của Kiều Trạch.
Tiếng nói của Kiều Trạch truyền sang: “Tổ trưởng, em đang kiểm tra ở hiện trường với tổ vật chứng đây.”
Sau đó cậu ta nhỏ giọng, “Đã điều tra ba chiếc xe hỏng rồi, bên giám định vật chứng nói không phát hiện thêm gì mới, đều là những thông tin tự nhiên mà chủ xe để lại, họ hơi mất kiên nhẫn rồi…”
Giám định vật chất cần tìm kiếm những thông tin như vân tay, vết máu, dấu chân… đây là công việc vừa cần thể lực vừa cần kỹ thuật.
Vốn dĩ điều tra một chiếc xe đã phiền toái lắm rồi, bây giờ tự nhiên lại muốn điều tra hẳn vài chiếc, còn không biết phải tra cụ thể thứ gì, phàn nàn vài câu là chuyện dễ hiểu.
Không có Lục Tuấn Trì, Kiều Trạch lại còn quá trẻ, cậu không kiểm soát được tình hình.
“Lão Hàn dẫn đội à?”
Kiều Trạch dạ một tiếng.
Lục Tuấn Trì dặn dò Kiều Trạch: “Em cố gắng dỗ dành bọn họ, mua cho họ chút đồ uống, thuốc lá hay rượu gì đó, hoặc tới trưa thì mời đi ăn một bữa, lúc nào về anh trả tiền sau.”
Kiều Trạch đi thêm vài bước, nói càng nhỏ hơn: “Mời ăn là phụ thôi… Tổ trưởng, đây là kết quả khắc họa nhận được từ bên chủ nhiệm Liêu sao? Chắc chắn có thể có phát hiện mới không?
Kiều Trạch sợ nhất là tay không đi về…
“Không phải, là kiến nghị của một giảng viên xã hội học tội phạm…” Lục Tuấn Trì chợt nhớ ra, thầy giáo Tô kia không hề giải thích nguyên nhân hay lý lẽ của hành động này.
“Tổ trưởng, bên chủ nhiệm Liêu thì sao? Có thông tin gì có ích không?” Kiểu Trạch hỏi.
Lục Tuấn Trì hơi thất vọng với cuộc nói chuyện vừa rồi: “Anh đã nói chuyện kỹ lưỡng với chủ nhiệm Liêu rồi, anh thấy mấy kiến nghị của ông ấy hơi lý tưởng hóa quá, không dễ làm được.”
Cuộc nói chuyện vừa rồi rất lâu, nhưng chẳng ra được mấy kết quả hữu dụng, rất nhiều chuyện mà chủ nhiệm Liêu nói, Lục Tuấn Trì cũng đã nghĩ tới từ lâu.
Chủ nhiệm Liêu còn phân tích được, có thể khi còn nhỏ hung thủ từng bị ngược đãi và bắt nạt, có thể là gia đình không hạnh phúc, thích ở một mình, mấy thứ này nghe thì rất có lý, có điều không thể cho cảnh sát thông tin nào có ích, càng không thể trợ giúp bọn họ bắt được hung thủ.
Ngoài ra còn có một vài số liệu về nhóm người này và mấy luận văn học thuật có liên quan…
Sau khi nghe xong, Lục Tuấn Trì lại càng bất đắc dĩ, những số liệu đó không thể giúp bọn họ sàng lọc người đàn ông này từ trong ngàn vạn người đàn ông có độ tuổi phù hợp.
Nói tới cuối cùng, chủ nhiệm Liêu vờ như vô ý, nhắc tới chuyện chọn người làm cố vấn cho tổ trọng án bọn hắn…
Mặc dù Lục Tuấn Trì kính trọng chủ nhiệm Liêu, nhưng hắn cảm thấy vị chủ nhiệm Liêu này không phải lựa chọn phù hợp, bèn mau chóng thay đổi đề tài.
Nhớ tới đây, Lục Tuấn Trì nghe tiếng của giám định vật chất thoang thoảng vọng tới từ bên kia điện thoại: “Cảnh sát Kiều! Chỉ còn một chiếc cuối cùng nữa chưa tìm kiếm thôi.”
Lục Tuần Trì nghĩ hồi, càng cảm thấy quyết sách khi nãy của mình có hơi võ đoán.
Nếu lần này không tìm thấy thứ gì, phương hướng tra xét của mọi người là sai, hẳn là hắn phải đến tận cửa trung tâm giám định vật chứng để xin lỗi.
Dựa vào tư duy bình thường, trong một đám xe hỏng, có thể tìm được một chiếc có chứa đồ đã là không dễ rồi, sao hung thủ lại có liên quan đến những chiếc xe khác được nữa? Nhưng mà vừa rồi, hắn lại tin lời của thầy giáo Tô kia mà không cần lý do…
Đối mặt với thầy Tô, không biết vì sao Lục Tuấn Trì có cảm giác quen thuộc và tin tưởng, hắn cảm thấy chắc chắn những gì người trước mặt nói là có nguyên nhân, có lý lẽ…
Ngay khi Lục Tuấn Trì đang ngẩn người, bỗng nghe thấy tiếng ồn ào phát ra từ đầu dây bên kia, Kiều Trạch cuống quýt nói: “Tổ trưởng ơi, lát nữa em nói chuyện với anh sau….”
Tiếng ồn ào bên kia bỗng lớn hơn nữa nhưng lại cứ ù ù cạc cạc, hoàn toàn không nghe thấy bọn họ đang thảo luận chuyện gì.
Lục Tuấn Trì lờ mờ cảm thấy có vấn đề, hắn bỗng hồi hộp, bất giác ngồi thẳng người lên, nắm chặt lấy điện thoại trong tay.
Sau đó hắn nghe thấy giọng nói của Kiều Trạch kích động đến run lên, trong đó còn lộ ra vẻ khó tin.
“Sếp! Bọn em tìm thấy rất nhiều dấu vết trên chiếc xe cuối cùng!”
Hóa ra đề xuất của thầy Tô là đúng đắn.
Chiếc xe hỏng họ tìm được lúc trước là phòng trưng bày, còn chiếc xe cạnh đó, mới là khu vui chơi…