Sáng sớm hôm sau, Cố Nguyên Bạch ăn sáng trong phòng của Tiết Viễn. Tiết lão tướng quân nghe nói vậy, nghĩ tới nghĩ lui vẫn cảm thấy đại bất kính, sáng sớm liền tới viện của Tiết Viễn, đợi xin diện thánh.
Một lát sau, tiểu tư phụng mệnh dẫn Tiết lão tướng quân vào trong viện. Tiết lão tướng quân chưa đi được vài bước, liếc mắt một cái liền trông thấy thiên lý mã mà người hầu nhắc đến hôm qua.
Tuấn mã bị buộc ở trên cây, toàn thân không một sợi lông nào khác màu. Đây là một con ngựa quý, nhưng lại không phải con mà Tiết Viễn đã mua kia. Con mà Tiết Viễn mua có một vòng lông sẫm màu trên cả bốn chân, giống như đeo lên một cái vòng màu đen bắt mắt, oai hùng hiên ngang đến cực điểm. Tiết lão tướng quân nhìn con ngựa một hồi, đi tới trước cửa phòng.
Cửa phòng kẽo kẹt một tiếng, mùi đồ ăn tản ra. Cố Nguyên Bạch đang ngồi sau bàn, chỉ chỉ vị trí trước mặt, "Tiết khanh, ngồi đi."
Tiết lão tướng quân cung kính ngồi xuống, Tiết Viễn mang bát đũa cho lão phụ thân. Tiết lão tướng quân vừa thấy y liền phiền lòng ngứa tay, nhưng ở trước mặt Thánh Thượng, chỉ đành hạ mặt.
Tiết Viễn chỉ liếc qua lão già nhà mình một cái, sau đó liền hết sức chăm chú mà đặt trên người Thánh Thượng, bàn tay lặng lẽ đỡ hông Thánh Thượng từ phía sau, giúp Thánh Thượng ngồi thẳng lưng.
Cố Nguyên Bạch cảm thấy thoải mái hơn chút.
Đồ ăn sáng thường là thanh đạm, nhưng đồ ăn của Thánh Thượng hôm nay cũng quá mức nhạt nhẽo. Tiết lão tướng quân nếm hai miếng, thật sự là không ăn nổi, lo lắng nói: "Nô bộc trong phủ thật sự tắc trách, Thánh Thượng sao có thể ăn mấy thứ này?"
Cố Nguyên Bạch uống một ngụm canh suông không mùi vị, cười cười, "Tiết khanh, thỉnh thoảng nếm thử cháo trắng rau xào cũng không tồi. Không nói chuyện này nữa, sáng nay vừa vặn khanh đã tới đây, vậy thì đi cùng trẫm đi, trẫm có một số việc cần giao cho khanh."
Tiết lão tướng quân lập tức nói: "Thần lãnh chỉ."
______________
Sau khi ăn xong, Tiết Viễn cẩn thận nâng Thánh Thượng đứng dậy, đi ra bên ngoài.
Ngoài phủ đã chuẩn bị xe ngựa của Tiết phủ, Tiết Viễn đi lên nhìn trước, nhíu mày, lại nhảy xuống chạy vào trong phủ, "Thánh Thượng đợi thần một chút."
Chỉ một lát sau, y liền ôm tới ba cái chăn bông, bận tới bận lui phủ bên trong xe ngựa.
Cố Nguyên Bạch mặt không đổi sắc mà đứng ở bên cạnh xe ngựa, dáng người thẳng, kỳ thật thắt lưng bủn rủn vô lực, cẳng chân không thể giữ thẳng.
Tiết Viễn không ở bên cạnh, không có ai dám tới gần Thánh Thượng uy nghiêm. Dưới lớp y phục chỉnh tề, tất cả vô lực đều bị che đậy đến chắc chắn.
Tiết tướng quân đứng ở một bên nghi hoặc mà lẩm bẩm, "Sao lại phải cần đến ba cái chăn vậy?"
Cố Nguyên Bạch có chút xấu hổ, may mà Tiết Viễn đã trải chăn xong, xuống xe cầm lấy tay Thánh Thượng: "Thánh Thượng, thần đỡ ngài lên xe."
Y đi thật cẩn thận, bước chân chậm rãi, cứ hỏi liên tục: "Thần có đi nhanh quá không? Ngài nhìn xem thế này đã thoải mái chưa? Thánh Thượng có khát không? Chân có mỏi không?"
Thanh âm nhỏ dần, Thánh Thượng nói: "Im ngay."
Tiết lão tướng quân sửng sốt tại chỗ một lúc lâu, mới cưỡi ngựa đi theo.
_____________
Nơi Cố Nguyên Bạch tới, chính là nhà của thái phó Lý Bảo.
Lý phủ.
Trong đình bày một chiếc đàn cổ, mọi người ngồi ở trong đình, ấm trà được nha hoàn dâng lên, Lý Bảo run rẩy vươn tay, muốn đích thân rót cho Thánh Thượng một chén trà ấm.
Thánh Thượng ôn hòa ngăn lão lại, "Thái phó nhiều tuổi, việc nhỏ này sao có thể để thái phó làm?"
Thánh Thượng vừa dứt lời, Tiết Viễn liền thức thời đứng dậy, cầm lấy ấm trà nhanh chóng rót ra bốn chén.
Y rót trà cũng cứ như là trâu ăn mẫu đơn, nửa phần cũng không hiểu cái gì gọi là trà đạo, Cố Nguyên Bạch nheo mắt, vẫn cười tiếp nhận chén trà, nhẹ nhàng uống một ngụm.
Nhưng mọi người trong bàn chẳng ai chú ý đến động tác rót trà của Tiết Viễn.
Lý Bảo có chút bất an, cũng có chút khẩn trương. Thánh Thượng lại từ từ chậm rãi tán thưởng cảnh sắc trong đình viện, niệm hai câu thơ: "Bài thơ này từ Giang Nam truyền đến khắp đại giang nam bắc, nếu trẫm nhớ không nhầm, tác giả của bài thơ này cũng từng là đệ tử của thái phó."
Lý Bảo nói: "Phải, đứa nhỏ này rất thông minh, quả thật có thiên phú với thơ ca."
Cố Nguyên Bạch cười, "Thái phó dạy học giáo dục mấy chục năm, nổi danh khắp thiên hạ, học thức bất phàm. Trẫm tin rằng người mà được thái phó khen ngợi nhất định là một nhân tài."
"Thánh Thượng," Lý Bảo nghe Thánh Thượng nói mà cảm động, "thần hổ thẹn, con út của thần...... Thánh Thượng, ngài tín nhiệm thần như vậy, thần thực sự thẹn không dám nhận."
"Thái phó không nên quá khiêm tốn," Thánh Thượng cười tủm tỉm, "con trai của khanh chỉ là còn trẻ chưa hiểu chuyện, chỉ cần hắn biết sửa sai, trẫm có thể không so đo."
(rồi xong, chuẩn bị một vé pay acc cho Lý Hoán =)))))))
Lý Bảo vui mừng quá đỗi, lập tức muốn quỳ xuống tạ ơn. Cố Nguyên Bạch ngăn lại, từ ống tay áo rút ra một tờ giấy, cười nói: "Thái phó, trước tiên khanh xem cái này đi."
Đây chính là một bản "Tào Quế Luận Chiến" sử dụng dấu chấm câu để ngắt câu.
Lý Bảo đọc câu đầu tiên, đã chú ý tới ký hiệu nho nhỏ giữa đống văn tự, lão kinh ngạc ngẩng đầu nhìn Thánh Thượng, Thánh Thượng gật đầu nói: "Xem tiếp đi."
Vị đại nho đương triều ấy liền thu liễm biểu cảm, đọc tiếp xuống.
Sau đó Lý Bảo xem xong, lặng im thật lâu không nói gì, Cố Nguyên Bạch không nhanh không chậm uống một ngụm trà, mới hỏi: "Thái phó cảm thấy bài văn này thế nào?"
Lý Bảo một lời khó nói hết, phức tạp vạn phần nói: "Cái này......"
"Cái này gọi là dấu chấm câu." Cố Nguyên Bạch chậm rãi nói, "Thái phó đã xem xong, hẳn là cũng biết được tác dụng của nó."
Tối hôm qua Cố Nguyên Bạch đã đưa cho Tiết Viễn xem, "người có văn hóa" như Tiết Viễn còn có thể nhìn ra tác dụng đại khái của dấu chấm câu, chứ đừng nói là đế sư Lý Bảo danh chấn thiên hạ.
Lý Bảo mấp máy miệng, "Thánh Thượng, thần ——"
Cố Nguyên Bạch lắc đầu, chỉ cười hỏi: "Thái phó, khanh chỉ cần nói với trẫm, đây có phải là một thứ tốt hay không?"
Lý Bảo run rẩy, thật lâu sau, mới gian nan nói: "Đây đúng là thứ tốt."
Cố Nguyên Bạch cầm lại tờ giấy, "Trẫm sợ thái phó vẫn chưa hiểu, nên sẽ nói lại một lần cho thái phó nghe vậy. Ký hiệu cong cong này gọi là "dấu phẩy", dùng để phân cách cho câu văn chưa kết thúc......"
Giảng giải một hồi, tay nắm gậy của Lý Bảo đều run lên, Cố Nguyên Bạch giả vờ không nhìn thấy, nói xong liền cười với Lý Bảo: "Thái phó cũng giống trẫm rồi, đều cho rằng đây là một thứ tốt. Nếu là thứ tốt, vậy thì trẫm phải thi hành thiên hạ, ban ơn cho bách tính, thái phó nói xem có đúng hay không?"
Lý Bảo: "......"
Lão chợt trợn to mắt.
Trên thế gian này, người có quyền có tiền, sợ nhất chính là phải chia tiền cho người khác, chia quyền lực cho người khác.
Khoa cử, là một con đường chân chính để làm lại cuộc đời, một bước lên mây. Con đường này, người đã làm quan vô pháp hủy bỏ, vô pháp ngăn cản sự đi lên này làm phân tán quyền lực của chính mình, chỉ có thể tìm một biện pháp khác, dùng đồ vật cơ sở nhất trong khoa cử—— ngắt câu, để chặt đứt con đường lên trời của một bộ phận người.
Ngắt câu là mấu chốt khi đọc sách, không rõ ngắt câu thì sẽ không thể đọc sách. Môn sinh, học phái, chính là dùng các cách ngắt câu khác nhau để tự lực phát triển. Người đọc sách sẽ học tập một cách ngắt câu nào đó, khi đi làm quan liền tạo thành một phe cùng với những người cùng học phái trên triều đình. Giống như đế sư Lý Bảo, sau lưng chính là học phái "Thượng học" nổi danh.
Thánh Thượng phổ cập dấu chấm câu, cơ bản chính là động chạm đến lợi ích của các học phái này.
Tất cả mọi người đều tuân theo quy tắc ngầm này, quyền lực đều dùng để làm cho học phái lớn mạnh, ta nguyện ý chia cho ngươi quyền lực, là bởi vì ngươi là người của ta. Làm quan không bài xích khoa cử, tiền tài chung quy cũng sẽ về lại tay mình, nhưng cứ tiếp tục như vậy, lâu dài sẽ trở thành mối nguy cho hoàng đế.
Kết bè kết cánh, lập hội nhóm, chuyện như vậy ngay cả ở hiện đại cũng ùn ùn không dứt. Nhỏ có học sinh trong lớp, lớn có trên thế giới, ở đâu cũng không tránh khỏi chuyện như vậy.
Lý Bảo không đáp được, Cố Nguyên Bạch liền đem ánh mắt chuyển sang Tiết lão tướng quân, cười hỏi: "Tiết khanh, khanh nói xem, đối với đồ vật có lợi cho quốc gia, trẫm có phải nên phổ biến khắp thiên hạ hay không?"
Tiết lão tướng quân không hiểu gì, nhưng vẫn quyết đoán gật đầu, "Thần cho rằng nên như vậy!"
Vầng trán già nua của Lý Bảo chảy xuống một giọt mồ hôi lạnh, theo nếp nhăn tới thái dương.
"Thánh Thượng, thứ này là thứ tốt," Lão muốn nói lại thôi, cuối cùng hàm súc, "có điều sợ là các nhân sĩ có tài...... Không tiếp thu được thứ mới lạ này."
Cố Nguyên Bạch nhìn lão thật sâu, buông chén trà, "Thái phó nói có lý, một khi đã vậy thì gọi tới vài thi sĩ có tài xem, trẫm tự mình hỏi bọn họ, xem bọn họ cảm thấy có thể tiếp thu hay không."
"Người đâu," Không chờ Lý Bảo ngăn lại, Cố Nguyên Bạch liền nói, "gọi Chử Vệ, Thường Ngọc Ngôn đến đây."
_______________
Chử Vệ và Thường Ngọc Ngôn, một người tự lực dựa vào tài văn chương mà gây dựng thanh danh, một người được Thánh Thượng nâng đỡ, tài danh vang dội ở Tây Hạ. Hai người bọn họ đứng trước mặt Lý Bảo, Lý Bảo liền cảm thấy không ổn, không ngừng lau mồ hôi lạnh trên đầu.
Hai vị tài tuấn trẻ tuổi truyền nhau xem bài văn, thần sắc hoặc là nghi hoặc, hoặc là bừng tỉnh đại ngộ, sau đó rơi vào trầm tư.
Hai người này là nhân tài Cố Nguyên Bạch coi trọng, sau lưng đương nhiên không có bè phái. Cố Nguyên Bạch hỏi bọn họ về cái nhìn đối với dấu chấm câu, Chử Vệ dẫn đầu nói thẳng, "Đối với hàn sĩ trong thiên hạ mà nói, đó là ân điển trời ban."
Hắn nói xong, lại không nhịn được mà nói: "Ngắt câu rõ ràng như vậy, đây là một chuyện rất tốt."
Thường Ngọc Ngôn buông tờ giấy xuống, cũng hiếm khi đứng cùng một chiến tuyến với Chử Vệ, vội vàng tiếp lời: "Thánh Thượng, thần cũng cho rằng như vậy."
Cố Nguyên Bạch quay đầu nhìn về phía Lý Bảo, tuy là cười, nhưng trong mắt lại như cất giấu đao kiếm, "Thái phó, thi sĩ có tài của Đại Hằng chúng ta, đều cho rằng đây là thứ tốt."
Lý Bảo suy sút mà thở dài, thấp giọng nói: "Thánh Thượng, thần không ngại nói thẳng với ngài, đây xác thật là thứ tốt, thế nhưng không thể dùng."
"Trẫm nói có thể sử dụng thì có thể sử dụng," Cố Nguyên Bạch nói, "Thái phó nổi danh khắp thiên hạ, chỉ cần thái phó cảm thấy tốt, vậy thì nó thật sự tốt."
Lý Bảo ngay lập tức hiểu ra, đây là Thánh Thượng có ý muốn đẩy lão lên đầu sóng ngọn gió.
Sắc mặt lão trắng bệch, theo bản năng muốn từ chối. Nhưng mà tay vừa mới vươn ra, lão liền đối mắt với Thánh Thượng.
Trong đầu chợt lóe, bỗng chốc nghĩ tới những lời Thánh Thượng nói trước đó, nghĩ tới con út của mình.
Con trai tự ý vào cung, đó chính là tử tội, dù là xét nhà cũng không quá. Nhưng Thánh Thượng lại gióng trống khua chiêng mà đưa con mình trở về, người trong thiên hạ đều đã biết Thánh Thượng nhân nghĩa khoan dung với lão, lão còn có thể cự tuyệt Thánh Thượng sao?
Hay là nói khi đó Thánh Thượng đã tính đến ngày hôm nay rồi.
Lý Bảo càng nghĩ càng đầu váng mắt hoa, cảm thấy sợ hãi. Thánh Thượng quan tâm hỏi: "Thái phó làm sao vậy?"
"Không có việc gì." Lý Bảo sắc mặt tái nhợt mà lắc đầu, môi cũng run rẩy, "Thần không sao."
Mấy người trẻ tuổi và cả Tiết lão tướng quân đều đã bị Cố Nguyên Bạch mời ra ngoài, bọn họ ở dưới đình nói chuyện, trong đình chỉ còn lại hai người Cố Nguyên Bạch và Lý Bảo.
Cố Nguyên Bạch cười khẽ, "Thái phó sợ cái gì? Thứ này rất tiện lợi cho vạn dân và người đời sau, công lao của khanh cũng sẽ lưu danh sử sách, được người kính ngưỡng."
"Lý khanh, khanh là đại nho mà người trong thiên hạ đều biết đến." Cố Nguyên Bạch thanh âm trầm xuống, "Khanh học lời của Khổng Tử, lời của thánh nhân, nhưng khanh đã làm được như lời dạy của thánh nhân chưa? Khanh được xưng là đại nho, là thái phó của trẫm, khanh không cảm thấy hổ thẹn với tên tuổi đế sư của mình sao?"
Lý Bảo chống gậy, chuẩn bị quỳ xuống.
Cố Nguyên Bạch nói: "Ngồi lại."
Lý Bảo chỉ có thể dừng lại.
Cố Nguyên Bạch hừ lạnh một tiếng, "Hàn sĩ trong thiên hạ, muốn đọc sách lại không biết ngắt câu, bọn họ muốn học cách ngắt câu, khanh có biết có bao nhiêu gian nan không? Dấu chấm câu một khi được phổ cập, hàn sĩ liền có thể dễ dàng học được cách ngắt câu, người tài trong thiên hạ sẽ càng nhiều, Đại Hằng sẽ càng tốt đẹp hơn. Trẫm biết khanh đang sợ cái gì, trẫm nói cho khanh biết, nếu trong lòng khanh còn có bách tính thiên hạ, trẫm sẽ ở phía sau che chở cho khanh, mấy đứa con trai tầm thường kia của khanh, trẫm có thể bảo toàn ba đời Lý phủ. Còn nếu như khanh chỉ coi lời nói của thánh nhân là công cụ để thu được danh lợi......"
Đe dọa, dụ dỗ.
Lý Bảo đầu óc quay cuồng, thực chất lão chỉ còn một lựa chọn duy nhất. Trong mắt người thiên hạ, là Lý phủ nợ Thánh Thượng, là Thánh Thượng bởi vì Lý Bảo mà bỏ qua cho Lý phủ, nguyên nhân chính là như vậy, đến chết cũng không có gì để nói.
Bách quan triều đình, các học phái lớn...... Lý Bảo cuối cùng cũng cúi đầu, "Lời của Thánh Thượng, thần minh bạch. Thần dùng nửa đời người học tập thánh nhân, đương nhiên là...... là để giúp ích cho dân."
Cố Nguyên Bạch cười, "Tốt, đây mới là thái phó tốt của trẫm."