- Tôi tên là Uy Linh Đốn (Wellington), Địch Tạp Nhĩ (Descartes) là thầy hướng dẫn của tôi, hiện ông ta đang ở Nederlan dốc sức nghiên cứu lý luận hình học giải tích.
Mặc dù Vương Phác có hơi thất vọng nhưng vẫn gật đầu nói:
- Giáo sư Uy Linh Đốn, rất vinh hạnh được nói cho ông biết, hạng mục mà ông nghiên cứu đã được xét duyệt thông qua. Đợi Viện trưởng viện Khoa học quân sự trở về là ông có thể đến lập hồ sơ và lĩnh kinh phí rồi.
Có Uy Linh Đốn hăng hái những giáo sĩ còn lại cũng lên báo danh đưa ra lời mời với Vương Phác.
Lĩnh vực học thuật của những giáo sĩ bao gồm Vạn tượng, có thiên văn học, có vật lý học, có số học, cũng có cả triết học. Tuy không phải là nhân vật gì lớn được ghi trong sử sách nhưng họ đều có thực học, cơ bản đều được hưởng nền giáo dục đại học tốt đẹp, từng người đều có nghiên cứu trong từng lĩnh vực học thuật.
Châu Âu thời kì sau văn hóa phục hưng, địa vị thống trị của Thần học rơi vào suy yếu nghiêm trọng, khoa học phát triển nhanh chóng, đến giữa thế thế kỷ thứ XVII, Thiên văn, Vật lý, Hóa học, Y học … đều có bước phát triển nhảy vọt. Còn ngay lúc đó Đại Minh lại bị Kiến Nô và giặc Lưu quấy phá đến sứt đầu mẻ trán, cho nên về nghiên cứu học thuật lạc hậu hơn nhiều so với phương Tây.
Cũng may là sự thua kém, lạc hậu không phải là quá lớn. Vương Phác có đủ tự tin chỉ trong thời gian ngắn sẽ thay đổi được cục diện này.
Khoảng nửa canh giờ sau khi xét duyệt, hơn 30 dị giáo đồ đều có được câu trả lời hài lòng, đầy vui sướng đi đến Đại học Dương Minh để trình diện. Trường Đại học Dương Minh xây dựng hoàn thành, hơn 1 triệu sách báo đã vào vị trí của mình chỉ chờ tốp học sinh đầu tiên được tuyển vào học chính thức.
Nhưng Đại học Dương Minh bây giờ chỉ còn lai có Tôn Truyền Đình, Tống Ứng Tinh, Phương Dĩ Chí, Lý Trường Phúc và mấy viện trưởng cùng với hơn 30 giáo sư dị giáo đồ. Lực lượng đội ngũ giáo viên có vẻ hơi mỏng, hơn nữa lại có trở ngại về ngôn ngữ, hiệu quả giảng dạy sẽ thấp hơn. Với đội ngũ giáo viên như vậy tối đa cũng chỉ tuyển được mấy trăm học sinh, nhiều hơn nữa sẽ không dạy nổi.
Điều khó giải quyết hơn chính là, Đại Minh không giống với phương Tây. Phương Tây có hệ thống giáo dục Đại học còn Đại Minh không có. Như Tống Ứng Tinh, Phương Dĩ Trí là những “ngoại tộc” đều dựa vào tự học để nắm lấy những tri thức khoa học tự nhiên. Nhân tài như vậy tìm mỏi mắt trong cả nước cũng được chưa đến mấy người, cho nên giảng viên của đại học Dương Minh vẫn phải mời từ phương Tây về.
Chí ít để tốp sinh viên tốt nghiệp đầu tiên thì Đại học Dương Minh vẫn còn phải dựa vào các dị giáo đồ phương Tây.
Vương Phác muốn nhờ vả Johan, hắn đang nghĩ xem phải mở miệng thế nào thì Jondan lại nói trước:
- Tổng đốc các hạ tôn kính, lời hứa lúc trước của ngài….
Vương Phác cười nói:
- Johan thân mến, chỉ cần ngài được trao quyền Giáo Hoàng, thì ngài chính là Hồng y giáo chủ của Đại Minh.
Jodan vui vẻ nói:
- Như vậy, chuyện Tổng đốc các hạ đồng ý xây Nhà nhờ đức mẹ Maria được không?
- Cũng không cần lo lắng.
Vương Phác mỉm cười nói:
- Đợi lúc ông mang theo sắc lệnh của Giáo Hoàng và kiến trúc sư trở về Nam Kinh thì lúc đó có thể khởi công xây dựng Nhà thờ đức mẹ Maria. Bản đốc sẽ cung cấp đầy đủ thợ xây, bổ sung tài chính. Đương nhiên, một nhân viên thần chức như ông tốt nhất vẫn là cam kết với phương Tây. Bản đốc e rằng dân chúng Đại Minh sẽ không thể tiếp thu được giáo lý của Qúy giáo.
Johan vui vẻ nói:
- Tổng đốc các hạ tôn kính, trí tuệ của ngài đủ đế chiếu sáng cả đế quốc.
- Nhưng…
Vương Phác chuyển lời nói tiếp:
- Bản đốc còn có chuyện phiền đến giáo chủ.
Johan thầm giật mình, vẻ mặt hốt hoảng hỏi:
- Tổng đốc các hạ cứ dặn dò.
Vương Phác nói:
- Giáo chủ, ông có thể thay mặt đế quốc mời một số giáo sư phương Tây đến không? Ví dụ như Địch Tạp Nhĩ dốc lòng ở lại Nederland nghiên cứu hình học giải tích, hay như học sinh của Già Lỵ Lược (Galieo) tiên sinh. Ông có thể nói cho bọn họ biết, đế quốc Đại Minh có thể cho bọn họ một cuộc sống sung túc và một môi trường nghiên cứu tốt nhất! Hơn nữa, chỉ cần học thuật của bọn họ ghi được thành tựu thì bọn họ có thể trở thành viện sĩ cả đời của Viện khoa học.
Jonhan nói:
- Rất vui vì Tổng đốc các hạ cống hiến sức lực, chỉ có điều…
- Ha ha ha.
Vương Phác cười to nói:
- Đương nhiên bản đốc cũng sẽ không bạc đãi giáo chủ đại nhân đâu. Trước tiên đưa1 vạn ounce hoàng kim làm tài chính cho giáo chủ đại nhân. Sau chuyện thành công sẽ đưa thêm 1 vạn ounce hoàng kim thù lao nữa, thế nào?
(Ounce: đơn vị trọng lượng Anh, Mỹ, bằng 1/16 bảng)
Dù sao đơn vị tiền tệ lưu thông của Đại Minh là bạc, hoàng kim không thể lưu thông ở trong nước. Một vạn ounce hoàng kim ước được khoảng 280 cân, chút hoàng kim đó với Vương Phác mà nói không có gì đáng kể. Tặng người thì cũng đã tặng rồi, nhưng đối với Johan - tông đồ của Thiên Chúa Giáo mà nói, 10 ngàn ounce vàng là một khoản tiền kếch xù khó mà tưởng tượng nổi, đủ để mua một ngôi thành bảo rồi.
- Ôi, thượng đế.
Johan nghe xong hai mắt sáng lên kích động nói:
- Ngài là Tổng đốc hào hiệp nhất mà tôi từng gặp, sự anh minh và hào hiệp của ngài sẽ lan truyền rộng khắp Châu Âu. Tất cả những học giải ưu tú nhất của châu Âu sẽ chào đón anh danh của ngài, cống hiến sức lực cho ngài. Vì thế họ sẽ không ngại trùng dương xa xôi mà đến phương Đông.
Vương Phác giơ tay mỉm cười nói:
- Hợp tác vui vẻ.
Johan cầm chặt tay phải của Vương Phác, kích động nói:
- Hợp tác vui vẻ.
Điện Văn Hoa.
Cuối cùng cũng xử lý xong số công văn còn đọng lại. Tôn Truyền Đình thở phào một cái dựa vào ghế Thái sư có vẻ mệt mỏi hỏi Tiền Khiêm Ích nói:
- Tiền các lão, phải nắm chặt chuyện chiêu sinh của đại học Dương Minh, nhất là lớp ngoại ngữ cấp tốc phải chiêu sinh đầy đủ 200 học viên. Những học viên này đến lúc đó sẽ phụ trách làm phiên dịch cho các giáo sư nước ngoài.
Tiền Khiêm Ích và Lã Đại Khí nhìn nhau rồi nói:
- Tôn các lão, môn hạ và Lã các hạ có suy nghĩ thế này, 200 học viên tốt nhất chiêu sinh từ Phúc Kiến, Lưỡng Quảng. Bởi vì học viên của Phúc Kiến và Lưỡng Quảng có nhiều cơ hội được tiếp xúc với thương nhân so với đám học sinh ở Chiết Giang, họ học ngoại ngữ sẽ càng dễ dàng hơn.
Tôn Đình Truyền lắc lắc đầu nói:
- Chiêu sinh từ Phúc Kiến và Lưỡng Quảng e là không còn kịp nữa. Ý của Vương Phác là trong vòng 10 ngày phải khai giảng cấp tốc lớp ngoại ngữ.
- À?
Tiền Khiêm Ích thất thanh nói:
- Vậy thì cũng chỉ có thể nhận học viên từ xung quanh các phủ Nam Kinh mà thôi.
Tôn Đình Truyền nói:
- Tiền các lão và Lã các lão cần vất vả một chút, đây là đại sự không được trì hoãn.
- Hầu gia và Tôn các lão lo lắng đúng lắm.
Lã Đại Khí phụ họa thêm:
- Môn hạ và Mục lão nghĩ ra một chương trình, chậm nhất là ngày kia sẽ đến Ứng Thiên, Thường Châu, Tô Châu, Trấn Giang, Tùng Giang để tuyên bố thông báo, để cho những tú tài tuổi từ 18 đến 20 sẽ vào kinh ứng thi.
- Vậy được, chuyện tuyển sinh lớp học ngoại ngữ cấp tốc cứ quyết định thế đi.
Tôn Truyền Đình day day hai huyệt thái dương nói:
- Vây giờ còn chuyện bạc nữa.
Tiền Khiêm Ích suy nghĩ một chút rồi từ từ nói:
- Tôn các lão, đã lâu rồi hoàng cung chưa tu sửa, cứ gặp ngày mưa là lại dột, nên sửa chữa một chút đi.
- Ừm.
Tôn Truyền Đình gật đầu nói:
- Tiền các lão nghĩ bao nhiêu bạc thì đủ?
Tiền Khiêm Ích nói:
- Lúc này ngân khố quốc gia gần như trống không, chắc chắn là không có nhiều bạc, chỉ có thể xuất ra 5 ngàn lượng thôi.
Tôn Truyền Đình nói:
- Năm ngàn lượng quá ít phải lên đến 8 ngàn lượng.
Lã Đại Khí cười khổ nói:
- Tôn các lão, Mục lão, môn hạ vừa rồi mới điều ra sổ sách của Hộ bộ. Ngân khố đã rỗng đừng nói đến 8 ngàn lượng chứ ngay cả 800 lượng cũng không có đâu.