Vì chiều thứ Sáu chỉ có một tiết học, nên sau khi tan học, Vương Thuật bắt tàu điện ngầm rồi chuyển sang xe buýt, cô về đến nhà trước bữa tối.
Vì đang dọn dẹp và đóng gói đồ đạc nên căn nhà bừa bộn như vừa mới bị cướp. Góc tường phía đông chất đầy hơn chục cái thùng lớn, chứa đầy quần áo và chăn màn. Góc tường phía tây xếp gọn các thiết bị gia dụng đã được lau chùi sạch sẽ như tủ lạnh, tivi, máy giặt, lò nướng, nồi cơm điện, bếp từ.
Vương Thuật đi dạo một vòng quanh các phòng, cô chụp lại mọi ngóc ngách rồi ngồi vào ghế sofa sau mở bộ phim thanh xuân vừa cập nhật “72 cách để mở lòng với kẻ bá đạo của trường”. Dù là một bộ phim thần tượng ồn ào và náo nhiệt nhưng cô vẫn thỉnh thoảng lén đưa ngón tay lau khóe mắt.
Vương Thuật sinh ra và lớn lên trong ngôi nhà này, cô thật sự không nỡ dọn đi. Vương Tây Lâu lần trước mắng cô không sai, cô còn hay lèm bèm hơn cả Vương Nhung. Bà ngoại không trách nhầm, mẹ cô, Dương Đắc Ý, đúng là người thiếu suy nghĩ mà còn rất cứng đầu.
Người ta hứa hẹn lãi suất cao, kiên nhẫn trả đúng hạn suốt nửa năm, thế là bà bị sập bẫy. Bà không chỉ tiêu hết tiền của gia đình mà còn vay mượn hàng xóm, đồng nghiệp, bạn bè một số tiền không nhỏ. Và suốt quá trình đó, bà không hề nói cho ai biết, vì muốn “âm thầm nỗ lực, khiến mọi người kinh ngạc”.
Vương Tây Lâu, anh không phải luôn muốn đổi xe sao? Không vấn đề gì, cuối năm nay em đổi cho anh!
Vương Nhung, có phải trước đây con nói muốn đi Maldives không? Không vấn đề gì, cuối năm nay mẹ sẽ hỗ trợ con mười nghìn!
Không còn cách nào, bố con muốn đổi xe, năm nay chỉ hỗ trợ con được mười nghìn thôi.
Vương Thuật, con là sinh viên thì đừng nghĩ ngợi lung tung, nhưng tiền tiêu vặt sau này có thể tăng gấp đôi.
…
Vậy nên dù Dương Đắc Ý đã gây ra chuyện như thế, nhưng trong mắt, trong lòng và kế hoạch của bà luôn chỉ có ba cha con họ, khiến người ta dù có muốn trách cũng khó lòng mở miệng.
“Đinh!” Vương Nhung gửi tin nhắn đến.
Vương Thuật nhìn qua rồi lớn tiếng gọi: “Bố mẹ ơi, Vương Nhung nói đường kẹt quá, nửa tiếng nữa mới về đến nhà.”
“Không vội, để nó đi cẩn thận.” Vương Tây Lâu đáp từ trong phòng làm việc.
Tối nay họ không ăn ở nhà mà sẽ đến quán mì lâu đời ở khu phố gần đó, vì bữa ăn đầu tiên sau khi Vương Tây Lâu và Dương Đắc Ý mua căn nhà này là tại quán đó. Cũng coi như đầu xuôi đuôi lọt.
Nửa giờ sau, Vương Nhung vội vã trở về, cả gia đình khóa cửa nhà rồi đi bộ đến quán mì. Quốc khánh vừa qua, nhiệt độ mặt đất cuối cùng cũng hạ xuống, không còn đổ mồ hôi mỗi khi di chuyển. Làn gió đêm thổi qua hào nước (*), mát lạnh trên da, thậm chí có chút se lạnh.
Vương Tây Lâu nắm tay Dương Đắc Ý đi chậm rãi, ông nói chuyện với hai cô con gái đang theo sau một cách chậm rãi.
“Nhung, không biết con có nhớ không, hồi con học cấp hai, có một thời gian rất chán học, thường xuyên nói dối mẹ rằng chỗ này đau chỗ kia đau. Mẹ con lần nào cũng tin, xin nghỉ để đưa con đi bệnh viện. Đồng nghiệp của mẹ vì thế mà rất khó chịu với mẹ, khiến sau này dù con học xong cấp ba rồi lên đại học, mẹ ở cơ quan cũ cũng không thể tiến lên được nữa.”
Dương Đắc Ý tất nhiên đôi khi cũng nghi ngờ Vương Nhung có nói dối hay không, nhưng vì có trường hợp con cái của đồng nghiệp bà vì bệnh nhẹ mà không được chú ý dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, bà không dám mạo hiểm nghi ngờ sai. Hơn nữa, Vương Nhung mỗi lần đau đớn đều diễn rất thật, khiến người ta chỉ lo lắng mà không kịp suy xét.
“Thuật, bây giờ nói về con. Năm con học lớp 10, con nói với mẹ muốn đăng ký một lớp học thêm, nhưng lại lừa mẹ năm nghìn đồng với sự che giấu của bạn bè. Con tưởng mẹ không nói ra thì bố sẽ không biết sao? Đương nhiên, số tiền đó con không tiêu bậy mà cho người khác vay gấp. Con tự nghĩ lại xem, lời nói của con có sơ hở không, nhưng mẹ vẫn tin con. Mẹ vốn định cùng dì Sa Sa và các bạn đi du lịch vòng quanh đảo, nhưng số tiền để dành cho chuyến đi lại phải đưa cho con, thế là mẹ phải lấy lý do bận việc nhà không đi được. Sau đó, mẹ thỉnh thoảng nhìn thấy ảnh trên mạng xã hội của họ thì thở dài. Mẹ nghĩ sau này vẫn còn cơ hội, nhưng hai năm qua, dì Sa Sa di cư, còn dì Hoa Lan thì qua đời nên không còn cơ hội nữa.”
Vương Nhung và Vương Thuật chầm chậm theo sau bố mẹ, nghe vậy cả hai đều cảm thấy xấu hổ, nhất là Vương Thuật. Cô luôn nghĩ rằng số tiền năm nghìn đó sau này đã trả lại cho Dương Đắc Ý thì mọi chuyện coi như xong.
Bảng hiệu cũ kỹ của quán mì đã hiện ra từ xa, Vương Tây Lâu cũng không nói thêm nữa để tránh ảnh hưởng đến bữa ăn. Ông quay lại nhìn hai cô con gái, dùng giọng châm biếm nói: “Khi các con làm mẹ giận, cũng nên tự hỏi lòng, các con đã lừa mẹ bao nhiêu lần. Nếu nửa đêm vì nghèo mà không ngủ được thì hãy nhắm mắt lại mà nhớ lại cảnh mẹ bị các con lừa, các con đắc ý thế nào.”
Vương Tây Lâu nói một mạch, không có từ nào thô tục nhưng còn làm người ta xấu hổ hơn cả mắng chửi. Vương Nhung và Vương Thuật nhịn cơn đau trong lòng, mỗi người đều co rúm lại, không dám hó hé nữa.
…
Sáng sớm thứ Bảy, cuộc chuyển nhà náo nhiệt bắt đầu. Hai thợ chuyển nhà cùng Vương Tây Lâu phụ trách chuyển đồ lớn xuống tầng dưới, còn Dương Đắc Ý, Vương Nhung và Vương Thuật phụ trách chuyển đồ nhỏ. Đến trưa, tất cả mọi thứ lặt vặt cuối cùng cũng được chuyển lên xe. Họ gọi hai chiếc xe, một chiếc xe tải thùng Trường An và một chiếc xe tải nhỏ Ngũ Lăng (*).
Vương Thuật leo lên thùng xe Ngũ Lăng phía sau, cô ngồi phịch vào ghế đậu của mình, khẽ hít mũi, ngẩng đầu lặng lẽ nhìn lên bầu trời cao vào đầu thu. Tiếng an ủi của Vương Tây Lâu với Dương Đắc Ý vang vào tai cô.
“Chúng ta phải nghĩ theo hướng tích cực, chuyển đến ngõ Thu Lương thì Vương Nhung đi làm qua Đại lộ Cẩm Tú rồi chuyển sang Đại lộ Lăng Vân, gần hơn nhiều, và những đoạn đường này cũng không tắc, buổi sáng nó ít nhất có thể ngủ thêm nửa tiếng, Vương Thuật cũng có thể làm thủ tục học ngoại trú. Chỉ có anh là đi làm xa hơn một chút, nhưng ở tuổi này, sáng có ngủ nhiều hay ít cũng không quan trọng.”
“Cuộc sống sẽ khó khăn hơn trước, nhưng anh đảm bảo trong bảy, tám năm nữa, chúng ta sẽ tiết kiệm được một khoản tiền để mua nhà trả góp lại. Ai mà cả đời không gặp vài khó khăn, đúng không? Em hãy nghĩ về những người hàng xóm xung quanh xem, họ sống trong những hoàn cảnh khó khăn hơn đúng? Ít nhất nhà mình chỉ tổn thất về tiền bạc chứ không tổn hại đến người.”
…
2.
Trong quá trình dỡ đồ tại ngõ Thu Lương, dần dần có những người hàng xóm cũ bên nhà mẹ đẻ Dương Đắc Ý ra giúp. Dưới sự giới thiệu của Dương Đắc Ý, Vương Nhung và Vương Thu liên tục ngơ ngác mở miệng chào người, “bà tư”, “bà hai”, “ông cậu ba”, “bà mợ họ” v.v., cứ gọi một vòng như vậy, không nhớ được ai cả.
À, cũng không thể nói vậy, ít nhất “bà hai” có đặc điểm rất rõ ràng. Bà lão này có nét mặt rất thanh tú, mỗi khi cười mở miệng thì như rung chuyển cả núi, trong lúc tán gẫu vỗ tay một cái, Vương Thuật lập tức bị thấp xuống hai tấc.
Sau khi những người hàng xóm cũ rời đi, Tiền Tuệ Tân đến muộn. Tiền Tuệ Tân đến trong tình trạng buộc tạp dề, rõ ràng cô ấy rất hiểu rõ vai trò “cô gái chăm chỉ” của mình tối nay.
“Ừm, mày không cần động đậy, cứ nằm trên cái giường cũ đó mà tận hưởng cảm giác nghèo khó đi.”
Tiền Tuệ Tân ngăn Vương Thu đứng dậy, cô ấy cầm một miếng vải lau cũ và một lưỡi dao cũ, lau đi lau lại trên bệ cửa sổ, mặt bàn và những viên gạch lát sàn màu xám chuột. Lưỡi dao cũ dùng để cạo những vết bẩn cứng đầu như sơn, keo, dấu vết bút màu, kẹo cao su lâu năm và các chất kết dính không rõ khác.
“Tuệ Tân, tao hơi muốn khóc, vừa xuống xe bước vào phòng ngủ này thì tao đã bắt đầu nhớ nhà cũ của mình.”
Tiền Tuệ Tân nửa quỳ trên sàn chiến đấu với một miếng kẹo cao su, cô ấy nghe vậy thì dừng lại, dùng ngón tay đẩy lên cặp kính, nói: “Chúng ta cứ coi như đối phương không tồn tại. Mày muốn khóc thì cứ khóc đi, lát nữa tao lau dọn xong chỗ này sẽ đi giúp mẹ mày dọn dẹp bếp.”
Nói xong câu này một cách rất ngầu, Tiền Tuệ Tân tiếp tục làm việc. Nhưng cho đến khi cô ấy ra khỏi cửa sau mười phút, vẫn không nghe thấy động tĩnh gì từ trên giường. Người bạn xui xẻo của cô nàng, Vương Thuật đang nằm thẳng đơ, không nói không rằng, chăn đắp tới tận trán, giống như một xác chết cứng đờ.
……
Nửa đêm mưa rả rích, Vương Thu bị mắc tiểu tỉnh dậy, khó chịu bước ra ngoài đi vệ sinh.
“Tam Thu” là khu vực cũ nát, hầu như nhà vệ sinh đều được xây ở một góc sân, và nhà nào cũng là nhà vệ sinh ngồi xổm. Vương Nhung nói với Vương Thu rằng, đây đã là nhà vệ sinh được cải tạo rồi, ít nhất sạch sẽ, có nước xả và không có mùi hôi. Khi cô còn nhỏ theo Dương Đắc Ý đến đây, đó vẫn là nhà vệ sinh hố, cảm giác sử dụng không thể nói được.
…
Nửa đêm mưa lất phất rơi, Vương Thuật bị cơn buồn tiểu đánh thức, bực bội ra ngoài đi vệ sinh trong sân.
Khu vực cũ nát “Tam Thu” này nhà vệ sinh cơ bản đều xây ở một góc sân, và nhà nào cũng là bồn cầu ngồi xổm. Vương Nhung nói với Vương Thuật rằng, đây đã là nhà vệ sinh được cải tạo rồi, ít nhất sạch sẽ, có nước xả và không có mùi hôi. Khi chị còn nhỏ theo Dương Đắc Ý đến đây thì đó vẫn là nhà vệ sinh hố, cảm nhận khi sử dụng cũng đừng nói tới nữa.
Vương Thuật lên phòng vệ sinh xong tắt đèn đi ra, cô đang ngáp đi về thì bỗng nhiên dừng lại.
Lúc này là 2 giờ 50 sáng, đèn đường hai bên và đèn hiệu trên các tòa nhà cao tầng đều đã tắt, mọi nơi đều tối đen, không nhìn thấy rõ hình dáng. Nhìn từ xa sẽ thấy căn hộ duplex có hai phòng chưa tắt đèn, không thể thấy thân tòa nhà bên dưới, chỉ thấy ánh sáng mờ ảo lơ lửng giữa không trung trông giống như phủ tiên trên trời.
Vương Nhung khoác áo đi ra, chị thấy trong sân có một người đứng im lặng, suýt chút nữa ngất xỉu tại chỗ, chị bực bội nói: “… Làm chị hết hồn, Vương Đầu Đo! Mày đứng dưới mưa sao không vào nhà, định đóng phim Quỳnh Dao à?!”
Vương Thuật chỉ vào “phủ tiên” lơ lửng trên không, chỉ cho chị mình xem, đầy cảm xúc nói: “Chị, đẹp không?”
Chỗ họ từng sống đèn đường thường sáng suốt đêm, nhưng lại không nhìn thấy cảnh đẹp như vậy.
Vương Nhung thấy biểu cảm say mê của Vương Thuật, không nhịn được châm chọc: “Gương mặt hám giàu chê nghèo của mày trông xấu xí thật đấy.”
Vương Thuật: “…”
3.
Sau khi ổn định ở ngõ Thu Lương, Vương Thuật đi xin dấu ở ủy ban khu phố để nộp đơn xin học ngoại trú ở trường. Một tuần sau, Vương Thuật kết thúc cuộc sống tập thể ở ký túc xá chưa đầy hai tháng, dọn đồ rời trường.
Tiền Tuệ Tân trên đường về nhà trò chuyện với Vương Thuật, hỏi cô đã nói thế nào với bạn cùng phòng về việc chuyển về nhà. Lúc này hai người đang ngồi trên xe buýt số 52, trên đầu gối và dưới chân đều chất đầy đồ đạc chuyển từ ký túc xá về.
“Gì cơ? À, tao nói thật luôn. Hai đứa nợ tiền ăn của tao cũng trả tiền ngay lập tức.”
“… Thật thế nào?”
“Là nhà tao gặp biến cố bất ngờ nên trở nên nghèo khó, tao chuyển về nhà để tiết kiệm chi phí ăn ở.”
Vương Thuật thản nhiên nói, cô không để ý đến vẻ mặt phức tạp của Tiền Tuệ Tân rồi quay đầu nhìn ra ngoài cửa sổ.
Lúc này vừa quá trưa, trên đường và trong xe không có nhiều người, các cửa hàng ven đường cũng vắng vẻ, cả thành phố như ngưng đọng lại.
Đèn đỏ ở ngã tư phía trước đang đếm ngược, xe buýt chậm rãi giảm tốc, có một chiếc xe đạp thoáng qua. Đèn đỏ qua đi, xe buýt tăng tốc đuổi theo chiếc xe đạp phía trước. Vương Thuật dán mặt vào cửa sổ nhìn xa, cậu con trai đội mũ lưỡi trai trên xe đạp trông quen quen, chính xác là cái cổ trắng đẫm mồ hôi đó trông quen quen, dường như là người dẫn đầu trong buổi học thể dục trước đây.
“… Tóm lại là như vậy, mày cũng phải chú ý. Mày phê bình mẹ mày thì giỏi đấy, nhưng thực ra mày cũng chẳng khá hơn là bao. Với người không đặc biệt tin tưởng, hoặc là nói dối hoặc là im lặng, đừng có cái gì cũng nói hết ra.”
Vương Thuật không nghe được Tiền Tuệ Tân đã lảm nhảm những gì trước “Tóm lại”, nhưng điều đó không ngăn cô đối đáp lưu loát.
Vương Thuật lo lắng nhìn Tiền Tuệ Tân, nói: “Mày bớt lo đi, mày nhìn xem bao năm rồi mà không cao thêm được tí nào. Tao mọc thêm cái đuôi nữa là thành con khỉ đấy. Tao không nói chi tiết với họ, chỉ nói một câu ‘nghèo rớt mồng tơi’, tiện thể thu được hơn bảy mươi tệ tiền nợ.”
Tiền Tuệ Tân giơ tay định đánh, Vương Thuật làm bộ dạng lợn chết không sợ nước sôi.
Chú thích:
(*) Hai loại xe này xuất xứ từ Trung Quốc:
Ngũ Lăng (Wuling): Đây là một thương hiệu thuộc liên doanh giữa General Motors và SAIC Motor, chuyên sản xuất các loại xe tải nhỏ và xe thương mại, rất phổ biến ở Trung Quốc.
Trường An (Changan): Đây là một trong những nhà sản xuất ô tô lớn của Trung Quốc, nổi tiếng với các dòng xe tải, xe thương mại và xe du lịch.